مفهوم استفاده از نوشیدنی های انرژی‌زا در ظاهر بی ضرر به نظر می رسد. دریافت مقدار زیادی انرژی با نوشیدن مایعی که در قوطی هایی شبیه به دیگر نوشیدنی های گازدار ذخیره شده است.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ام‌ان‌ان"، اما نوشیدنی های انرژی‌زا بر خلاف ظاهر رنگارنگ و جذاب خود می توانند از باطنی مضر برخوردار باشند. در ادامه نگاهی به مواد تشکیل دهنده بالقوه مضر و برخی از مشکلات سلامت مرتبط با مصرف بیش از اندازه نوشیدنی های انرژی‌زا خواهیم داشت.
بخش قابل توجهی از انرژی که نوشیدنی های انرژی‌زا ارائه می کنند با کافئین در ارتباط است. میزان کافئین موجود در نوشیدنی های انرژی‌زا می تواند متغیر باشد - از 84 میلی گرم تا 357 میلی گرم با توجه به اندازه و شرکت تولیدکننده.
بنابر گزارش کلینیک مایو، مصرف روزانه 400 میلی گرم کافئین برای بزرگسالان مشکلی ایجاد نمی کند. اما زمانی که موضوع نوجوانان مطرح می شود، میزان توصیه شده دریافت کافئین روزانه در محدوده 100 میلی گرم قرار دارد. ممکن است یک فرد روزانه چند نوشیدنی انرژی‌زا را جدا از مصرف نوشیدنی های کافئین‌دار دیگر مصرف کند و بر همین اساس، خیلی راحت می توان از مرز توصیه شده برای مصرف کافئین در روز عبور کرد.
مصرف بیش از اندازه کافئین می تواند به افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا منجر شود. افزون بر این، این ماده می تواند عوارض جانبی زیرا را در پی داشته باشد:
کافئین برای افرادی که از مشکلات قلبی رنج می برند یا افرادی که داروهای خاص مصرف می کنند می تواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد.
نوشیدنی های انرژی‌زا می توانند بین 21 تا 34 گرم قند داشته باشند. گاهی اوقات قند در قالب شربت ذرت فروکتوز بالا وجود دارد.
افرادی که دو یا سه نوشیدنی انرژی‌زا در روز مصرف می کنند می توانند چهار تا شش برابر حداکثر میزان توصیه شده برای یک روز قند دریافت کنند. افراد جوانی که به طور مرتب نوشیدنی انرژی‌زا مصرف می کنند، احتمال بیشتری دارد با چاقی و مشکلات دندان مواجه شوند.
با گذشت زمان، مصرف زیاد نوشیدنی های انرژی‌زا می تواند ابتلا به دیابت نوع 2 را نیز موجب شود.
مصرف تنها یک قوطی نوشیدنی انرژی‌زا می تواند فشار خون و سطوح هورمون استرس را افزایش دهد. اگرچه این تغییرات کوتاه مدت هستند، اما می توانند خطر بلند مدت ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهند.
نوشیدنی های انرژی‌زا می توانند اثری چشمگیر بر سلامت کبد داشته باشند. مطالعه ای که در سال 2016 انجام شد، نشان داد که مصرف چهار تا پنج نوشیدنی انرژی‌زا در روز طی یک بازه زمانی سه هفته ای می تواند به تجمع نیاسین در کبد منجر شود و ابتلا به هپاتیت را به همراه داشته باشد. میزان بیش از اندازه نیاسین برای بدن خوب نیست. افزون بر هپاتیت، میزان بیش از اندازه نیاسین می تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
در ژوئن 2016، پزشکان با زنی در دوون، انگلیس، مواجه شدند که اندازه کبد وی به لطف مصرف 20 قوطی نوشیدنی انرژی‌زا در روز دو برابر اندازه عادی این اندام شده بود. هنگامی که پزشکان تصاویر MRI این زن را مشاهده کردند، به واسطه آسیب های وارده به کبد در ابتدا فکر کردند وی به الکل اعتیاد داشته است.
با توجه به روند افزایشی محبوبیت نوشیدنی های انرژی‌زا طی سال های گذشته، مواد تشکیل دهنده آنها با دقت بیشتری زیر نظر و آزمایش قرار گرفته اند، که بسیاری از این مواد از شرایط ایمنی خوبی برخوردار نیستند. در شرایطی که مصرف متعادل این نوشیدنی ها نسبتا بی خطر محسوب می شود، اما مصرف مکرر طی بازه های زمانی طولانی می تواند با آسیب کبد مرتبط باشد.
تائورین اسید آمینه ای است که در نوشیدنی های انرژی‌زا یافت می شود. برخی مطالعات پیشنهاد کرده اند که این اسید امینه ممکن است به عملکرد ورزشکاران کمک کند. برخی مطالعات دیگر به این نکته اشاره داشته اند که تائورین در ترکیب با کافئین می تواند توانایی ذهنی را افزایش دهد.
از آنجایی که این دو ماده آثار یکدیگر را تشدید می کنند، این امکان وجود دارد که مشکلات قلبی را به همراه داشته باشند.
جینسنگ از جمله مکمل های گیاهی محبوب محسوب می شود، زیرا باور بر این است که می تواند در درمان یا پیشگیری از بسیاری بیماری ها نقش داشته باشد. از این ماده برای کمک به کاهش استرس و خستگی و افزایش حافظه، انرژی و عملکرد ورزشی استفاده می شود.
از جمله عواض جانبی احتمالی مصرف بیش از اندازه جینسنگ می توان به ضربان قلب سریع، سردرد، مسائل مربوط به اشتها، تب، سرگیجه و بی خوابی اشاره کرد.
با این وجود، برخی مطالعات نشان داده اند که میزان جینسنگ موجود در نوشیدنی های انرژی‌زا احتمالا نه برای ایجاد مشکل و نه این که فایده ای به همراه داشته باشد، کافی نیست.