کریس واکس/ترجمه آی اسپورت- در دوران 26 ساله مربی گری سر الکس فرگوسن در منچستریونایتد هیچ کس نتوانست به خوبی هواداران یونایتد تاثیرات این مربی بر فوتبال و شاهکارهایش را درک کند. طبیعی هم هست کسانی که هفته به هفته او را تماشا می کنند از جنس دیگری متوجه موفقیت ها و کاراکترش می شوند.
وقتی 30 سال پیش برای اولین بار فرگوسن هدایت یونایتد را به عهده گرفت، در تاریخ 8 نوامبر 1986 روز شنبه، شیاطین سرخ در حالی به مصاف آکسفورد یونایتد رفت که در لیگی که امروزه لیگ دسته یک نام دارد در رتبه نوزدهم بودند. در آن بازی هم 2 بر صفر شکست خورد و روز را در حالی به پایان برد که جزو 3 تیم قعر جدول بود.
چیزی که در ربع قرن بعد از آن دیده شد نمونه ای فوق العاده و ستودنی از «بنا کردن و ساختن» بود که توسط سرمربی اسکاتلندی انجام شد و امضایش پای آن دوران دیده می شود. او توانسته بود تیمی که در قعر جدول بود را به خوبی پیش ببرد و باعث پیشرفتش شود. او فقط تیمی برنده نه، که سازمانی غولپیکر ساخته بود.
با کمک فاز جدید تکنولوژیکی دنیای فوتبال و عصر مدرن پولداری لیگ برتر فرگوسن تیمی ساخت که کمتر کسی تا قبل از آن از تیمی به این حد و اندازه دیده بود. 13 عنوان قهرمانی، 2 قهرمانی اروپایی و 23 عنوان دیگر از در وارد شدند، اما مهم تر از همه پایه ریزی تیمی حرفه ای با جمعیت هوادارانی بی نظیر. تیمی که تشنه موفقیت بود و از نظر روحی شرایطی عجیب داشت که همیشه موفقیت می خواست و می خواست برنده باشد. باشگاهی ساخت که به گفته خودشان در آن هیچ فردی بزرگتر از مجموعه نبود. فرگوسن توانست با استفاده از متدهای مدرن باشگاه را به جایی برساند که حالا هست. هیچ وقت هم به اندازه 3 سال و نیم اخیر که باشگاه را ترک کرده قدرش دانسته نشده است. یعنی 8 می 2013، زمانی که موفق ترین سرمربی تاریخ فوتبال بریتانیا بازنشته شد.
در دوره بین آن زمان و حالا افرادی بوده اند که آمده اند و رفته اند. دیوید مویس، لوئیس فان گال و البته افراد زیادی که در دوران فرگوسن در این باشگاه حضور داشته اند. پل اسکولز، نمانیا ویدیچ، ریو فردیناند، رابین فان پرسی و رایان گیگز. این ها همه کسانی هستند که با فرگی کار کرده اند و حالا هم از یونایتد جدا هستند.
به نظر می رسد منچستریونایتد هنوز در حال یاد گرفتن این موضوع است که چطور با نبود سر الکس کنار بیاید. حتی با ژوزه مورینیو، مردی که همه چیز برده. حتی با او هم یونایتد نتوانست تیمی باشد که چند سال پیش بود.
نه تنها از زمان جدایی او یونایتد قهرمانی ای در لیگ کسب نکرده، بلکه در کورس و رقابت برای کسب آن هم نبوده است. جاهایی بوده که رئیس افسانه ای شیاطین آن را تجربه نکرده بود. او در دوران مربی گری در لیگ برتر در یونایتد 21 سال جزو 3 تیم بالای جدول بوده است. اما از زمان جدایی اش رتبه ای بهتر از چهارمی کسب نکرده است. مدت زیادی نیست که مورینیو در این تیم مربی شده است، اما اگر پیشرفتی حاصل نشود، بعید است او هم بتواند شرایط را تغییر دهد.
در واقع با هر ناکامی جانشینان، فرگوسن بزرگتر و اسطوره ای تر می شود. وقتی یونایتد در وبملی و با فان گال قهرمان جام حذفی شد، بیشتر هواداران سرمربی هلندی را هو کردند. آن ها بعد از قهرمانی نام سر الکس را فریاد می زدند و این یعنی می دانند که قهرمان سال های گذشته شان چه کسی بوده است و او را فراموش نکرده اند. به نظر هر روز که از بازنشستگی او می گذرد بهتر می فهمند که تیمشان بدون او چقدر با دورانی که او را داشته اند فرق کرده است. به هر حال آن ها کسانی هستند که بیشتر از همه به بهترین مربی دنیا نزدیک بوده اند.
30 سال پیش روی کار آمدن فرگوسن سوژه دسته اول و اصلی نبود، بلکه جدایی رون آتکینسون مهم ترین خبر بود. شاید هواداران یونایتد حتی از آمدن فرگی، مربی ای که اصلا سابقه مربی گری بیرون از اسکاتلند را نداشت، خیلی هم خوشحال نبودند. اما امروزه سایه سنگین او هنوز بر سر امثال مورینیو و حتی مویس و فان گال هم سنگینی می کند. هر فشاری که سرمربی پرتغالی احساس می کند نتیجه تاثیرگذاری ای است که فرگوسن در این تیم داشته و استانداردهایی که او بنا گذاشته است. اگر نمی تواند سبکی از فوتبال را ارائه دهد که بازیکنانش نمی توانند، دلیلش این است که فرگوسن پافشاری می کرده تا فقط این سبک استفاده شود و به نظرش این بهتری سبک برای شیاطین بوده است.
البته فشار فقط روی مورینیو نیست، روی اد وودوارد، نایب رئیس باشگاه هم هست که تا به حال به لطف حضور فرگوسن چنین شرایطی را تجربه نکرده بوده است. وقتی سرمربی 74 ساله هنوز در یونایتد روی کار بود، خودش بر همه چیز نظارت داشت و همه کار را مدیریت می کرد. بعد از جدایی اش در سال 2013 کار همه افراد در همه پست های مختلف سنگین تر شد.
برای رسیدن به این سطح مطمئنا بیش از همه فرگوسن فشار تحمل کرده بود. اما حالا تبدیل به دردی شده که برای همه مشترک است و بیشتر از همه هم متوجه سران باشگاه است که دوباره فردی را در سطح و اندازه های فرگوسن پیدا کنند که بتواند تیم را همان طور که او پیش برد هدایت کند. تا زمانی که این اتفاق نیفتد سر الکس هر روز بزرگ و بزرگ تر می شود. واقعا چطور می شود برای کسی که غیر قابل جایگزین کردن است جایگزین انتخاب کرد؟