همه انسان‌ها باید در رژیم غذایی خود از پنج گروه غذایی اصلی یعنی گروه گوشت، تخم‌مرغ، حبوبات و مغزها، گروه شیر و لبنیات، گروه میوه‌ها، گروه سبزی‌ها و گروه نان و غلات استفاده کنند.
قطعا اولویت دادن یک گروه بر گروه دیگر، تعادل غذایی را بر هم می‌زند و مشکلات و عوارض مختلفی برای افراد به همراه می‌آورد. به‌عنوان مثال با این‌که سبزی‌ها خواص زیادی دارد اما پیروی از رژیم گیاه‌خواری یا فقط سبزی کار درستی نیست. سبزی‌ها باید در کنار سایر گروه‌های غذایی استفاده شود تا فوایدشان تکمیل شود.
چند گروه سبزی داریم؟
سبزی‌ها براساس قسمت‌های خوراکی‌شان به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شود که مهم‌ترین آنها سبزی‌های برگی‌شکل است. سبزی‌های برگی‌شکل که شامل انواع کاهو، گشنیز، جعفری، ریحان، شوید، تره، شاهی، کرفس و... است عمدتا یا به صورت خام مورد استفاده قرار می‌گیرد یا در انواع خورشت و آش ریخته می‌شود و کاربردی به صورت خام‌خواری ندارد.
گروه دیگر سبزی‌هایی است که ریشه آنها خوراکی است و سایر قسمت‌های گیاه معمولا غیرقابل خوردن است. مهم‌ترین سبزی‌های این گروه شامل پیاز، سیر، موسیر، هویج، چغندر، شلغم، ترب و... است. خیار، فلفل، بادمجان، کدو، گوجه‌فرنگی، بامیه و... نیز جزو سبزی‌هایی هستند که میوه آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف همه این سبزی‌ها به‌دلیل داشتن املاح و ویتامین‌های مختلف برای بدن ضروری است زیرا وجود املاحی مانند پتاسیم، منیزیوم، آهن و فیبر در سبزی‌ها به سلامت افراد کمک فراوانی می‌کند. البته آهن موجود در سبزی‌ها از نظر میزان جذب مانند منابع غذایی حیوانی نیست و سبزی‌های حاوی آهن هرگز نمی‌تواند جایگزین منابع حیوانی سرشار از آهن مانند گوشت قرمز شود.
وجود فیبر در سبزی‌ها یکی دیگر از دلایلی است که به اهمیت مصرف آنها در رژیم غذایی می‌افزاید. فیبرها به کاهش چربی خون، کاهش قند خون، سلامت دستگاه گوارش و پیشگیری از یبوست کمک می‌کند.
سبزی‌ها را بیش از حد حرارت ندهید
برخی از خانم‌ها یا آشپزهای رستوران‌ها به قدری سبزی را با حرارت بالا سرخ می‌کنند که رنگ آن کاملا تیره می‌شود و تقریبا دیگر ارزش غذایی بالایی ندارد. ضمن این‌که سبزی سرخ‌شده آغشته به روغن است و نه‌تنها برای سلامت بدن مفید نیست که ضرر هم دارد. چنانچه مجبورید برای طبخ غذایی، سبزی را تفت دهید از روغن‌های مخصوص سرخ‌کردنی، روغن کنجد یا روغن کانولا استفاده کنید. برای آن‌که ارزش غذایی سبزی‌ها بیش از حد لطمه نبینند درجه حرارت زیر ظرف را زیاد نکنید. توجه داشته باشید که یک تفت دادن ساده سبزی‌ها حدود 50درصد ویتامین‌های مفید آنها را از بین می‌برد چه برسد به سرخ کردن‌های طولانی و در درجه حرارت‌های بالا. در هنگام طبخ، سبزی را در مراحل پایانی پخت غذا به آن اضافه کنید و از پختن طولانی‌مدت آنها بپرهیزید. یادتان باشد غذا فقط نباید خوشمزه باشد بلکه باید بتواند نیازهای تغذیه‌ای بدن را هم تامین کند.
شست‌وشوی سبزی‌ها را جدی بگیرید!
نکته قابل توجه در مورد سبزی‌ها شست‌وشو و ضدعفونی کردن آنها از انواع میکروب‌ها و انگل‌ها است، بنابراین هنگام تمیز کردن سبزی‌ها حتما چهار مرحله گل‌زدایی و پاک‌کردن، انگل‌زدایی، میکروب‌زدایی با محلول ضدعفونی‌کننده مخصوص سبزی‌ها که حاوی پرکلرین است و در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها به فروش می‌رسد و مرحله آب‌کشی پایانی را انجام دهید. انجام بادقت این چهار مرحله در مورد سبزی‌هایی که خام خورده می‌شوند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بد نیست بدانید همه عوامل بیماری‌زا با حرارت از بین نمی‌رود بنابراین به صرف این‌که سبزی پخته می‌شود پس آلودگی‌هایش هم از بین می‌رود، شست‌وشوی سبزی‌ها را ناقص نگذارید.
منبع: روزنامه جام جم