۲۶ «نگاره‌خط اقوام کهن مکزیک» مُعرف فرهنگ‌های
آزتک، مایا، میکستکا و تولتکا برای نخستین‌بار در ایران و خاورمیانه، در
موزه ملی ایران رونمایی شدند، اما اهمیت این اسناد در ارزش آنها به عنوان
گواه تاریخی جنبه‌های مختلف زندگی تمدن‌های بزرگ در سرزمین مکزیک بوده است
که کلکسیون این نگاره خط‌ها که در سال ۱۹۹۷ در برنامه حافظه جهانی یونسکو
به ثبت رسید، در کتابخانه ملی مردم‌شناسی و تاریخ و موسسه ملی مردم‌شناسی و
تاریخ نگهداری می‌شود.
به گزارش ایسنا، در آیین رونمایی از کپی این اسناد خطی که دکتر «بالتازار بریتو»، مدیرکل کتابخانه ملی مردم‌شناسی و تاریخ مکزیک و دکتر «کاترینا استنو»، کارشناس یونسکو در زمینه گفتگوی میان تمدن‌ها حضور داشتند، «جبرئیل نوکنده»، مدیرکل موزه ملی ایران گفت: موزه ملی ایران همیشه آماده همکاری با موزه‌ها در سطح بین‌المللی بوده و هست، که این همکاری ها به شیوه‌های مختلفی از جمله برپایی نمایشگاه‌های مختلف نمود پیدا کرده است.
او با بیان این که بی‌تردید، تشکیل نمایشگاه‌ها علاوه‌بر اهمیت آموزشی و رشد آگاهیِ عمومی، باعث پویایی، رشد و ارتقا خود موزه‌ها نیز می‌شود، افزود: طبعا موزه ملی ایران نیز از این قاعده جدا نیست و در دهه‌های اخیر توانسته گام‌های مهمی در ایجاد ارتباطات دوجانبه و چند جانبه با موزه‌های مهم جهان و تشکیل نمایشگاه‌های موفق بردارد.
«نوکنده» پیشینه ارتباط موزه ملی ایران با نهادهای فرهنگی کشور مکزیک را مربوط به سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) و برپایی نمایشگاه «پارس، پاره‌هایی از بهشت» در موزه ملی انسان‌شناسی مکزیک و چند شهر دیگر آن کشور دانست و ادامه داد: این نمایشگاه با استقبال بسیار زیادی مواجه شد و بیش از نیم‌میلیون بازدیدکننده داشت. این نمایشگاه فرصتی کم‌نظیر را برای مردم مکزیک فراهم کرد که از نزدیک با فرهنگ غنی ایران کهن آشنا شوند.
وی در ادامه با بیان این که نمایشگاه «نگاره-خط‌های اقوام کهن مکزیک» با پیشنهاد کتابخانه و موسسه ملی مردم‌شناسی و تاریخ مکزیک و با حمایت سفارت مکزیک در تهران و موزه ملی ایران، برپا شد، ادامه داد: این نمایشگاه قصد دارد به جنبه‌ای از فرهنگ‌های کهن مکزیک بپردازد که برای مخاطبان ایرانی کمتر شناخته شده است.
این باستان شناس با بیان این که نگاره‌خط مرتبط با فرهنگ‌های آزتک، مایا و چند فرهنگ دیگر متعلق به مکزیک در برنامه حافظه جهانی یونسکو ثبت شده‌اند، افزود: بدیهی است که معرفی مجموعه‌های حافظه جهانی یونسکو، می‌تواند یکی از وظایف موزه‌ها باشد که برگزاری این نمایشگاه با همین هدف بود.
ایران و مکزیک، وارثان تمدن‌های کهن آمریکا و آسیا
«اولسیس کانچولا»، سفیر مکزیک در ایران در آیین افتتاح نمایشگاه «نگاره‌خط‌های اقوام کهن مکزیک» گفت: در میان اشتراکات مکزیک و ایران، ریشه‌های باستانی تاریخ این دو ملت و تمدن کهن آنها اتفاقی است که اهمیت فراوانی دارد.
او با درنظر گرفتن این حقیقت و اهمیت که این دو فرهنگ برای دنیای مکتوب قائل هستند، ادامه داد: سفارت مکزیک، وزارت فرهنگ و صندوق فرهنگ اقتصادی، «نگاره خطی‌های قبل از استعمار مکزیک» را به تهران آورد. این نگاره‌ها از نظر تاریخی در دنیای مکتوب و در شکل‌دهی به هویت این دو کشور نقشی بسیار مهم ایفا کرده است.
وی هدف از برگزاری این نمایشگاه را توسعه این وجهِ مشترک دانست و ادامه داد: شواهد و اسناد زندگی روزانه تمدن‌های باستان مکزیک از قبیل ارتک‌ها، مایاها، میکستک‌ها و تولتک‌هاست.
سفیر مکزیک در ایران بیان کرد: به گفته کارشناسان، ما از وجود حدود ۶۰۰ نگاره خطی مطلع هستیم که برخی از آنها هنوز توسط اقوام بومی مکزیک که ۱۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، نگهداری می‌شوند و ۲۰۰ عدد دیگر از این نگاره خطی‌ها در کتابخانه ملی مردم‌شناسی و تاریخ مکزیک موجود است.
او با بیان این که این نگاره خطی‌ها برای نخستین‌بار در ایران و خاورمیانه به نمایش درآمده‌اند، این اقدام را یکی دیگر از ویژگی‌های همکاری رو به رشد مکزیک و ایران دانست و آن را «بازشناخت پذیری» خواند.
«کانچولا» تاکید کرد: ماه‌های آینده همکاری بیشتری میان موزه تازه تاسیس، اما معروف «باروکو بولبلا» در مکزیک و موزه ملی ایران به سرانجام می‌رسد، در برگزاری آن نمایشگاه در آینده به تبادل تجربیات تاریخی در زمینه کاشی‌کاری و ظروف چینی نیز پرداخته می‌شود.
او با بیان اینکه برپایی این نمایشگاه در گسترش روابط فرهنگی دو جانبه به عنوان وسیله‌ای برای دستیابی به درک بهتر و تقویت بیشتر مناسبات همکاری و تجارت میان مکزیک و ایران می‌پردازد، ادامه داد: دو کشور ایران و مکزیک وارث تمدن‌های بزرگ و کهن هستند.
در ادامه سفیر مکزیک از طرف موسسه ملی مردم‌شناسی و تاریخ، وابسته به وزارت فرهنگ مکزیک، نسخه‌ای از نگاره خط معروف «بوتورینی» را که روی کاغذ تهیه شده و از درخت «آماته» کار شده را به موزه ملی ایران اهدا کرد، این نوشته بنیان‌گذاری «مکزیک- تنوچتیتلان»، خاستگاه ملت بزرگ مکزیک را روایت می‌کند.
تفکر عمیق دو تمدن ایران و مکزیک
«سید احمد محیط طباطبایی»، رئیس ایکوم ایران نیز در این مراسم اظهار کرد: ادامه و استمرار ارتباط بسیار قدیمی میان دو کشور کهن در نیمکره غربی و شرقی دنیاست و مکزیک در قاره آمریکا نقش مهمی را ایفا می‌کند، همانطور که ایران در قاره آسیا این نقش را دارد، همانطور که ایران در شرق و غرب آسیا ارتباط برقرار کرد.
وی اضافه کرد: ارتباط بین مراکز فرهنگی و معاصر به شش دهه قبل برمی‌گردد و با فراز و نشیب‌های مختلف به امروز رسیده است، به خصوص در سال‌های گذشته این ارتباط افزایش یافته است.
رئیس ایکوم ایران افزود: دو تمدن کهن ایران و مکزیک همواره در تاریخ مناطق پیرامون خود تاثیرگذار بوده‌اند، همانگونه که ایران نقطه اتصال شرق و غرب آسیا و حتا نقطه ارتباطی بین آسیا و اروپا محسوب می‌شده، تمدن مکزیک چنین نقشی را در قاره آمریکا بر عهده داشته است.
او افزود: نشان ثبت شده روی پرچم کشورها گواهِ نگاه و جهان‌بینیِ مردمان آن سرزمین دارد و در اشتراک دیگر مردمان ایران زمین و ملت مکزیک، به سه رنگ مشترک پرچم‌های آنها که «سبز، سپید و سرخ» است، بنابراین باید اشاره کرد که نشان از نزدیکی عمیق تفکر این دو تمدن دارد.
براساس این گزارش، علاقمندان می‌توانند برای بازدید از این نمایشگاه از ششم تا ۲۲ آبان به موزه ملی ایران در خیابان امام خمینی(ره)، ابتدای خیابان ۳۰ تیر مراجعه کنند.