ایجاد لخته خون، آسیب به مهره های گردن و ستون فقرات، پوکی استخوان، چاقی و سندرم تونل کارپال از جمله مهمترین تهدیدات پشت میز نشین ها است.
برخی از مشاغل امن به نظر می رسند؛ مانند اینکه در مجاورت ماشین آلات و مواد شیمیایی خطرناک وجود ندارند، یا اینکه در محله ای نسبتا سالم تر از نظر آلودگی هوا و آلودگی صوتی قرار دارند. درست است که این موارد اثر مستقیمی بر سلامتی دارند، ولی پشت میز نشینی نیز دست کمی از استنشاق مواد شیمیایی سرطان زا ندارد. در ادامه برخی از موارد زیان بار مشاغل دفتری ذکر شده است.
-گردن درد
ساعت ها خیره شدن به صفحه نمایش یکی از مهمترین دلایل گردن درد مزمن است؛ این موضوع زمانی حادتر می شود که صفحه نمایش به طور مستقیم مقابل چشم قرار نداشته باشد و مجبور به خم کردن گردن باشید. نگه داشتن گوشی تلفن توسط گردن و شانه یکی دیگر از دلایل آسیب به گردن و ستون فقرات است. برای حل این مشکل در ابتدا باید صفحه نمایش را مستقیما مقابل چشمان قرار داد و پس از یک ساعت نشستن، 10 دقیقه استراحت کرد و گردن را در حالت آرامش قرار داد. انجام نرمش های مناسب گردن و ستون فقرات ضروری است.
-ایجاد لخته خون
نشستن طولانی مدت یکی از مهمترین دلایل ایجاد لخته خون و ترومبوز وریدی است. این لخته می تواند به سمت ریه، قلب و مغز سفر کند و منجر به مرگ شود. نشستن بیش از 90 دقیقه سبب می شود جریان خون پشت زانو ها به میزان 50 درصد کاهش می یابد و این عامل شانس ایجاد لخته را افزایش می دهد. این حالت در پروازهای هوایی طولانی مدت هم وجود دارد. تنها راه حل این مشکل، ایستادن و راه رفتن به مدت 10 دقیقه، پس از هر ساعت نشستن است.
از طرفی نشستن طولانی مدت سبب سفت شدن و آسیب به مهره های کمر می شود. دیسک های سخت موجود بین مهره ها، شبیه اسفنج هستند و مدام جریان خون تازه را جذب می کنند؛ ولی دیسک ها پس از نشستن طولانی مدت، این عملکرد را از دست می دهند و سخت و آسیب پذیر می شوند. آسیب به تاندون ها از دیگر عوارض نشستن طولانی مدت است.
-پوکی استخوان
عدم فعالیت فیزیکی و کم تحرکی از مهمترین دلایل تضعیف و پوکی استخوان است. برای داشتن استخوان های سالم، پیوسته در حرکت باشید.
-چاقی
افزایش فشارخون، کلسترول، بیماری های قلبی و دیابت، از مهمترین عوارض چاقی و اضافه وزن هستند که در نتیجه بی تحرکی بوجود می آیند.
-سندرم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال (CTS) یک اختلال مربوط به اعصاب است که بیشتر در کارمندان و افرادی که برای ساعت های طولانی پشت میز می نشینند و با کامپیوتر کار می کنند دیده می شود و احتمال بروز آن در زنان سه برابر مردان است.
این بیماری مرتبط با اعصاب، باعث درد و بی حسی دست، بخصوص مچ دست می شود.
به گزارش موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS) ، بیماری دردناک سندرم تونل کارپال، یک بیماری مربوط به شغل است و بیشتر در افرادی دیده می شود که مچ دستشان برای مدت طولانی در شرایط نامناسب و غیر استاندارد قرار دارد.
*** علل سندرم تونل کارپل
تونل کارپال گذرگاه اعصاب مچ دست است که از عصب مدیان (median) محافظت می کند. عصب مدیان عصب اصلی دست و تاندونی (تاندون فلکسور) است که باعث خم شدن انگشتان و شست و دیگر بافت های نرم دست مانند رباط ها و عروق خونی می شود.
بر اساس گزارش آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق می افتد که بافت های اطراف تاندون فلکسور متورم شده و به عصب مدیان فشار وارد می کنند.
عوامل وراثتی نقش مهمی در بروز این سندرم دارند؛ یعنی اگر در خانواده یکی مبتلا باشند، احتمال ابتلای بقیه نیز وجود دارد. برخی دیگر از این عوامل موثر عبارتند از :
•آسیب دیدگی مچ دست که باعث تورم، رگ به رگ شدن یا شکستگی شود
•پرکاری غده هیپوفیز
•کم کاری تیرویید
•استرس کاری
•استفاده مکرر از ابزاری که باعث ارتعاش دست می شود
•وجود کیست یا تومور در داخل کانال
در ادامه این گزارش آمده است که حرکات تکراری مچ دست مهمترین عامل این عارضه است. برخی از ورزش ها مانند تنیس نیز باعث بروز این سندرم می شود.
سندرم تونل کارپال در صورت پیشرفت به اندازه ای قابلیت های دست بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد که امکان استفاده از قلم نیز وجود نخواهد داشت.
****پیشگیری
راه های مختلفی برای کاهش خطر ابتلا به سندرم تونل مچ دست وجود دارد. مرکز پزشکی دانشگاه مریلند آمریکا چند راهنمایی موثر در این زمینه ارایه کرده است.
•استراحت مچ دست هر چند دقیقه یک بار و نرمش هایی مانند خم کردن و صاف کردن مچ
•تنظیم محیط کار به گونه ای که فشار بر روی مفاصل حداقل باشد
•ورزش مفاصل
•اجتناب از وارد کردن فشار اضافی در هنگام کار؛ برای مثال محکم نگه داشتن قلم
•استفاده از ابزار ارگونومیک
•قرار داد صفحه کلید در شرایطی که مچ در حین کار در آرامش باشد
منبع: ایرنا