جامعه مدرسین در بیانیه‌ای شدیداللحن وزارت ارشاد را تهدید به «پایان صبر» و «وارد عمل شدن مردم» در موضوع کنسرت‌ها کرد.
روزنامه اعتماد نوشت: «تذکر»ها از مبدا قم به مقصد تهران، شکل «اخطار» به خود می‌گیرند. اخطار برای اقداماتی که چند ماهی می‌شود دولت را درگیر مباحث و مسائل مفصلی در تعدادی از شهرهای کشور ساخته، این بار از شهر علما و فضلا حرکت را آغاز می‌کند. شهر قم که طی روزهای گذشته با نخستین واکنش یکی از مراجع تقلید در خصوص برگزاری کنسرت‌ها خبرساز شده بود، دیگر بار با بیانیه‌ای از سوی جامعه مدرسین به اعلام مواضع روحانیون این شهر پرداخته و برای چهارمین بار اعتراض خود به دولت یازدهم و شخص وزیر ارشاد را به طور علنی اعلام کرده است. در این اطلاعیه که به امضای آیت‌الله محمد یزدی، رییس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رسیده و در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته، به برگزاری کنسرت در شهر قم اعتراض و تاکید کرده است: «اقدام موهن و غیر منطقی مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی قم در برگزاری کنسرت غیر قابل پذیرش و حرکتی به دور از شأن شهر مقدس قم بوده است.»
برگزاری کنسرت در قم متدینان را متاثر کرده است
در ابتدای این اطلاعیه با تاکید بر این که «شهر مقدس قم به عنوان مرکز علمی و فقهی جهان تشیع و پایگاه انقلاب اسلامی شهر بصیرت و ایمان است»، آمده: «حفظ کرامت و حرمت قم، حفظ فرهنگ دینی و ارزش‌های اسلامی است. اقدام موهن و غیر منطقی مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی قم در برگزاری کنسرت و حواشی و منکرات بین و شرم‌آور پیش آمده در آن، غیر قابل پذیرش و حرکتی به دور از شأن شهر مقدس قم بوده است.»
این اطلاعیه در ادامه با اشاره به برگزاری این کنسرت که به بهانه هفته دفاع مقدس در ام‌القرای کشور اسلامی «قم» صورت گرفت، تاکید کرد این موضوع «متدینان را متاثر کرد. این حرکت ناشایست نه تنها حریم احکام الهی را نشانه رفت، بلکه قداست حرم اهل بیت(ع) را پاس ننهاد و مرجعیت بزرگ شیعه را به موضع واداشت.»
وزیر ارشاد باید پاسخگو باشد
این اطلاعیه در ادامه به متولیان امر کنسرت اعتراض و عنوان کرده: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ویژه شخص وزیر ارشاد باید پاسخگو باشند. چرا در امر ترویج فرهنگ اسلامی و احیای ارزش‌های دینی آن گونه که باید، قدم برنمی‌دارند و مساله کنسرت‌ها و حواشی آن را مصرانه در نقاط مختلف کشور حمایت می‌کنند؟»
جامعه مدرسین تصریح کرد: «تلاش برای خلاصه کردن فرهنگ و هنر در موسیقی، لطمه‌ای بزرگ به فرهنگ و ارزش‌های دینی و اسلامی است. اکنون که استان قم در موارد مختلف اعم از زیرساخت‌های اقتصادی، عمرانی و همچنین مسائل مربوط به اشتغال جوانان با مشکل روبه‌روست، آیا این درست است که مسوولان برای رفع این کمبودها این چنین نسخه‌های خسارت‌باری را بپیچند؟»
این گونه تحرکات به پایگاه اجتماعی مسوولان آسیب می‌زند
این اطلاعیه در ادامه به مسوولان برگزاری اخطار داده و گفته است: «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ضمن محکومیت قاطعانه این حرکت غیر ارزشی و یادآوری لزوم توجه به ارزش‌های اسلامی و فرهنگی، خواستار برخورد با متولیان برگزاری این گونه کنسرت‌های پر حاشیه است. ما به مسوولان اخطار می‌کنیم در شرایطی که کشور در سایه عمل به احکام الهی نیاز به همدلی، وحدت و آرامش دارد، این گونه تحرکات به مصلحت آنها و کشور نیست و به پایگاه مردمی آنان آسیب وارد می‌کند.»
نگذارید مردم وارد عمل شوند
جامعه مدرسین با تاکید بر این که باید توجه داشت صبر و حوصله مردم متدین و مراجع بزرگ محدود است، به مسوولان امر اخطار داده که «نگذارید در برخورد با این حرکات با حواشی زشتی که دارد، مردم وارد عمل شوند که در آن صورت شاید خسارت‌های مادی و معنوی آن به راحتی قابل جبران نباشد» و این پرسش را مطرح می‌کند که: «کسانی که مدعی ارتباط با مراجع و تقویت آن هستند، چرا در این امور بی‌توجهی می‌کنند؟»
در پایان این اطلاعیه، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ابراز امیدواری کرده است که: «مسوولان محترم ضمن توجه به هدایت‌ها و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم تقلید و علمای اعلام «دامت برکاتهم»، فرصت خدمت در جبهه‌های فرهنگی انقلاب اسلامی را غنیمت شمرده و با تمام توان به تقویت و ترویج فرهنگ دینی و مبارزه با جبهه ضد اخلاقی و انسانی فرهنگ غربی تلاش کنند.»
تذکرهای پیاپی از قم به تهران
اما این نخستین تذکر جامعه مدرسین به دولت نبوده و به نظر نمی‌رسد که آخرین آنها هم باشد. با اتمام سال ابتدایی فعالیت دولت یازدهم بود که زمزمه تذکرها به گوش رسید. تذکرهایی از مبدا قم به مقصد تهران که با تغییر فضای سیاسی کشور و به تبع آن سایر بخش‌ها انجام گرفت، در حوزه فرهنگ شکل دیگری به خود یافت. وزارتخانه‌ای که به دست علی جنتی سپرده شد، با وجود همه مشکلاتی که با آن روبه‌رو بود، به تدریج حرکت به سمت تحول را آغاز کرد اما در این میان تنها برگزاری کنسرت‌ها بود که بیش از سایر موارد، با مخالفت‌های زیادی همراه شد. این مخالفت‌ها که طی یک سال گذشته شدت بیشتری به خود گرفت، در ابتدای امر از سوی برخی نهادها و در ادامه از سوی برخی مردم با اعتراض روبه‌رو شده و چه بسا در بسیاری موارد تنها با لغو آن می‌شد که بساط اعتراض برچیده شود. حال در ادامه اعتراضات، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم وارد عمل شده و طی اطلاعیه‌ای مخالفت خود را با برگزاری کنسرت در این شهر اعلام می‌کند. هر چند سبب اصلی علنی کردن این اعتراض که این بار شکل اخطار به خود گرفته است را باید در برگزاری کنسرتی دانست که طی چند روز گذشته در شهر قم برگزار شده اما نباید این بیانیه را نخستین انتقاد اعضای جامعه مدرسین به عملکرد فرهنگی دولت یازدهم بدانیم. در واقع انتقادات جامعه مدرسین با نامه‌های محرمانه آغاز شد. نامه‌هایی که نه تنها مسیر پاستور را طی می‌کردند بلکه نسخه‌ای از آن روی میز وزیر ارشاد نیز قرار می‌گرفت تا متولی اصلی فرهنگ در کشور به طور مستقیم مورد خطاب علما قرار بگیرد. تذکرها اما گاهی از شکل کتبی به صورت شفاهی تغییر می‌یافت تا به نحو حضوری انتقادات منتقل شده و دستورات لازم برای پیگیری نیز از سوی رییس دولت صادر شود.
نخستین تذکر و همزمانی با نخستین سال کاری دولت
تیرماه سال ٩٣ بود که آیت‌الله یزدی، رییس شورای عالی جامعه مدرسین، از تذکرات این جامعه به رییس دولت یازدهم خبر داده بود. تذکراتی که در آن روزها به شکل محرمانه به پاستور می‌رسید، چند باری تصمیم به علنی شدن یافت اما اقدامات دولت یازدهم و از همه مهم‌تر تعاملی که با مراجع و علمای شهر قم داشته که به تبع آن به حل دغدغه‌ها می‌انجامید، سدی در برابر این علنی شدن ساخت اما محرمانه بودن تنها از سوی قم نبود. در تهران نیز دولتمردان تمایلی برای بیان تذکرات علما نداشته و برای دستیابی به این هدف، رفت و آمدهای خود با مراجع را بیشتر کرده تا بتوانند راهی برای حل مشکلات ایجاد شده که به تذکرات آنان ختم شده، بیابند.
دومین تذکر و اصراری که برای علنی شدن آن وجود نداشت
اما خبر تذکرهای محرمانه قم به دولت از سوی آیت‌الله مقتدایی، دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه سراسر کشور نیز مطرح شد. او در گفت‌وگویی که سال گذشته با خبرآنلاین داشت با این مقدمه که روحانیت در امور کشور دخالت نمی‌کنند، گفت: «البته ما اشراف کامل داریم و هر جا لازم باشد، تذکر می‌دهیم.»
وی در بیان جزییات تذکرهایی که به دولت داده می‌شود، اعلام کرد: «به وزارت ارشاد هم تذکراتی داده‌ایم و مواردی بوده که به وزیر یا حتی رییس‌جمهور نامه محرمانه نوشته‌ایم. ایشان حتی در مورد تذکرات دو، سه نفر از اعضای جامعه مدرسین که خدمت‌شان رسیده و نظرات اصلاحی و اسلامی جامعه مدرسین را ارایه داده‌اند، دستوراتی را جهت اجرا ابلاغ کرده‌اند.»
آیت‌الله مقتدایی در همان زمان تاکید داشت که جامعه اصراری برای رسانه‌ای کردن این نامه‌ها ندارد. وی اظهار کرد: «ما بنای رسانه‌ای و علنی کردن این کارها نداریم. آن افرادی هم که خدمت رییس‌جمهور رسیده‌اند را نمی‌خواهیم به رسانه‌ها معرفی کنیم.»
سومین تذکر و شرط علنی شدن آن
سومین مورد از تذکر جامعه مدرسین خردادماه امسال روی داد. جایی که اعضای این جامعه باز هم در نامه‌ای محرمانه به رییس‌جمهور نسبت به برخی رویکردهای فرهنگی دولت و اظهارات و عملکرد حاشیه‌ساز برخی مقامات ارشد دولت یازدهم انتقاد کرده و خواستار اصلاح رفتار رییس‌جمهور و دولت شده و هر گونه حمایت از قوه مجریه را منوط به رفتار و عملکرد دولتمردان در چارچوب ارزش‌های اسلامی دانستند اما این نامه هم قرار نبود که رسانه‌ای شود. آن گونه که آیت‌الله محمود رجبی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از اعلام خبر نامه محرمانه جامعه مدرسین به رییس‌جمهور در گفت‌وگویی با تسنیم گفته بود: «وقتی نامه اعتراضی و انتقادی را خطاب به آقای روحانی می‌نوشتیم، بحثش این بود که اگر ایشان جوابی به نامه ندادند یا این که تغییری در رفتار ایشان به وجود نیامد، نامه را به صورت علنی منتشر کنیم تا مردم از محتوای آن مطلع باشند.»
در چهارمین روز از پاییز امسال، سفر محمد نهاوندیان به قم، باز هم مانعی در برابر بیان جزییات آن شد. هدف اصلی سفر چند روز گذشته رییس دفتر و فرستاده ویژه رییس‌جمهور به قم، دیدار با اعضای جامعه مدرسین و تقدیم نامه حسن روحانی در جواب نامه اعضای این جامعه بود که گفته می‌شود با توجه به محرمانه بودن نامه جامعه مدرسین و پاسخ رییس‌جمهوری متن این نامه منتشر نشد. در همین زمینه نیز آیت‌الله محسن فقیهی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تایید خبر پاسخ روحانی به نامه جامعه مدرسین گفت: در جلسه مشترک، آقای نهاوندیان به نمایندگی از رییس‌جمهور پاسخ نامه ما را داد و سپس مباحثی در این باره بحث و تبادل نظر شد.
چرا جزییات چهارمین تذکر، علنی شد؟
تاکنون هر چه در تذکرات اعضای جامعه مدرسین دیده می‌شود، مسائل کلی است که تنها ارتباط آن با حوزه فرهنگی مطرح می‌شود. اما در چهارمین تذکر علنی این جامعه، اطلاعیه‌ای به دست می‌رسد که از حالت تذکر به اخطار تغییر یافته است. چرا تنها با گذشت چهار روز از تشکیل جلسه‌ای که محمد نهاوندیان، فرستاده ویژه رییس‌جمهوری در آن حضور داشت، اعضای این جامعه تصمیم به رسانه‌ای کردن جدیدترین بیانیه خود می‌گیرند؟ برای پاسخ به این سوال شاید بتوان اظهارات سال گذشته رییس شورای عالی جامعه مدرسین را منبع قرار داد. آنجا که آیت‌الله یزدی عنوان کرده بود: «من مطمئنم اگر آقای رییس‌جمهور توجه نکند، جامعه مدرسین، همین مواردی که محرمانه و فوق محرمانه تذکر داده شده را ممکن است رسما تذکر بدهد. روزی هم ممکن است رودرروی همدیگر قرار بگیرند.» حال باید دید واکنش دولتمردان یازدهم و به خصوص شخص حسن روحانی به این اطلاعیه چه خواهد بود. آیا به راستی تغییری در رفتار حسن روحانی به وجود نیامده که اعضای جامعه مدرسین تصمیم به این کار گرفته‌اند؟»