وب‌کم، مخفف Web Camera به یک دوربین دیجیتال گفته می‌شود که به رایانه متصل شده و به کاربر این امکان را می‌دهد تصویری ویدئویی و زنده از خود را توسط یک ارتباط اینترنتی به کاربر یا کاربران دیگر نمایش دهد.
این روزها وب‌کم‌ها علاوه بر رایانه و لپ‌تاپ، با عملکردی مشابه در دستگاه‌های دیگری همچون تبلت‌ها، تلفن‌های همراه و برخی نمایشگرها و تلویزیون‌ها نیز مشاهده می‌شود.
این دوربین‌های دیجیتال کوچک براحتی این امکان را فراهم می‌کند تا هر لحظه و با کمک نرم‌افزارهای متعددی که برای ارتباطات آنلاین طراحی شده است، تصویری شفاف و زنده را در ارتباطات ویدئویی خود تجربه کنید، اما گاهی همین تجربه لذتبخش به‌حدی خطرناک و تهدیدآمیز است که موجب می‌شود مارک زاکربرگ، موسس فیسبوک نیز وب‌کم لپ‌تاپ خود را بپوشاند!
نظر شما در این باره چیست؟ آیا وب‌کم‌ها تا این حد خطرناک هستند؟ اصلا چرا باید یک وب‌کم خاموش خطر داشته باشد؟
وب‌کم همیشه روشن
اولین نکته‌ای که در بحث خطرناک بودن وب‌کم باید به آن اشاره کرد این است که وب‌کم خود را همواره روشن فرض کنید، چراکه به هزار و یک روش می‌توان بدون اطلاع شما، وب‌کم خاموش رایانه‌تان را روشن کرد. این کار براحتی توسط هکرها از راه دور قابل انجام است و در موارد زیادی نیز بدافزارهای مستقر روی رایانه شما می‌توانند کنترل وب‌کم را در دست بگیرند. پس با فرض روشن بودن وب‌کم و ارسال تصاویری شفاف به کاربران دیگر، عمق فاجعه مشخص شده و نیازی به ذکر دلایل بیشتر برای خطرناک بودن وب‌کم وجود ندارد.
با احتساب خطرناک بودن وب‌کم، روش‌هایی نیز برای در امان ماندن از تهدیدهای احتمالی و حفظ حریم خصوصی وجود دارد. این روش‌ها شما را قادر می‌کند در مواقع نیاز وب‌کم را فعال کرده و در دیگر موارد نیز بدون ترس از خطرات امنیتی موجود، آن را غیرفعال کنید.
جداسازی وب‌کم
شاید باورتان نشود، اما بسیاری از کاربران در سراسر دنیا در صورت استفاده از وب‌کم‌های متصل به درگاه یو‌اس‌بی نیز این دوربین‌ها را همواره به رایانه خود متصل نگه‌داشته و در صورت نیاز نداشتن به وب‌کم نیز اتصال آن را از رایانه قطع نمی‌کنند.
چنانچه شما نیز از یک وب‌کم با قابلیت اتصال به درگاه یو‌اس‌بی استفاده می‌کنید از همین حالا تصمیم بگیرید پس از استفاده از وب‌کم، اتصال آن را از رایانه جدا کنید. این اقدام اولین کاری است که می‌توانید برای حفظ حریم خصوصی خود انجام دهید.
وب‌کم در لپ‌تاپ ویندوزی
همان‌طور که می‌دانید اتصالات وب‌کم در یک لپ‌تاپ غیرقابل جدا کردن است. در این شرایط برای اطمینان از امنیت وب‌کم، پیشنهاد می‌شود وب‌کم را از روش‌های مختلفی که سیستم‌عامل ویندوز در اختیارتان قرار می‌دهد، غیرفعال کنید. برخی از این روش‌ها عبارت است از:
در ویندوز 10 به منوی استارت مراجعه کرده و عبارت Webcam را جستجو کنید. روی Webcam privacy settings کلیک کنید و در پنجره باز شده پس از پیدا کردن گزینه Let apps use my camera کلید مرتبط با آن را به حالت خاموش تغییر دهید.
روش دیگر کلیک راست روی منوی استارت و انتخاب گزینه Device Manager است. در پنجره مدیریت سخت‌افزارها، بخش Imaging Devices را پیدا کرده پس از گسترش فهرست مرتبط با آن روی گزینه‌های مرتبط با دوربین (Camera) کلیک راست ماوس را فشار داده و Disable را انتخاب کنید. (این تغییرات ممکن است پس از نصب به‌روزرسانی‌ها یا ری‌استارت شدن رایانه از بین برود)
روش سوم که در برخی از لپ‌تاپ‌ها می‌توان از آن استفاده کرد در بایوس اعمال می‌شود.
در این روش باید به تنظیمات بایوس در رایانه مراجعه کرده و گزینه‌ای همچون CMOS camera ،integrated camera یا webcam را در میان گزینه‌های موجود جستجو کنید. با پیدا کردن این گزینه و تغییر آن به حالت Disable می‌توانید وب‌کم را از بایوس غیرفعال کنید.
وب‌کم در مک و لینوکس
اگر از یک رایانه مجهز به سیستم‌عامل مک او.اس.ایکس یا لینوکس استفاده می‌کنید، روش ساده‌ای برای فعال یا غیرفعال کردن وب‌کم در رایانه شما وجود دارد. در هریک از این سیستم‌‌های عامل می‌توانید به روش زیر عمل کنید:
مک: به لینک زیر مراجعه کرده و نسخه‌ای از اسکریپت iSight Disabler را متناسب با نسخه سیستم‌عامل نصب شده روی رایانه خود دانلود و نصب کنید. این اسکریپت شما را قادر می‌کند براحتی وب‌کم را فعال یا غیرفعال کنید.
http://techslaves.org
/isight-disabler
لینوکس: برای غیرفعال کردن دوربین در لینوکس باید پس از اجرای ترمینال فرمان زیر را در آن وارد کنید:
sudo modprobe -r uvcvideo
همچنین برای فعال‌سازی مجدد نیز کافی است مقدار r– که فرمان غیرفعال کردن دوربین را صادر می‌کند از دستور بالا حذف کنید. به‌عبارت دیگر استفاده از فرمان زیر در ترمینال موجب فعال‌سازی مجدد دوربین می‌شود.
sudo modprobe uvcvideo
روش سنتی
تمام روش‌های ذکر شده در مطلب، برای غیرفعال کردن وب‌کم پیشنهاد می‌شود، اما کارشناسان امنیتی استفاده از هریک از این روش‌ها را بی‌خطر ندانسته و همواره این احتمال را می‌دهند روشی برای دور زدن محدودیت‌های اعمال شده نرم‌افزاری وجود داشته باشد. در چنین شرایطی تنها روشی که می‌توان بیش از همه به آن اعتماد کرد، روش سنتی است! در این روش نه از نرم‌افزاری خاص خبری است و نه برای انجام آن باید مراحل مختلفی را در سیستم‌عامل‌های متفاوت طی کرد. تنها کاری که باید انجام دهید چسباندن یک تکه کاغذ، استیکر، شکلک، اموجی یا هر گزینه دلخواه دیگر روی لنز دوربین است. از مزایای دیگر این روش نیز قابل استفاده بودن آن در دستگاه‌های هوشمند و هر تجهیز دیگری است که از دوربین استفاده می‌کند.
منبع: جام جم کلیک