گزارش کمیته مستقل انگلیسی به ریاست «سِر جان چیلکات» درباره دخالت انگلیس در جنگ عراق و نقش «تونی بلر» نخست وزیر وقت این کشور در کشاندن بریتانیا به این ورطه، پس از سال‌ها تعویق منتشر شد.
به گزارش «تابناک»؛ سر جان چیلکات بخش‌های اساسی نامه‌های بلر به جورج بوش را که متعلق به ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ میلادی است به همراه گزارش خود که شامل ۲.۶ میلیون واژه است، را منتشر کرد. این گزارش در 12 جلد آماده شده و نقش بریتانیا در آغاز جنگ عراق و عواقب آن را بررسی می‌کند. تمرکز گزارش چیلکات بر روی تعهداتی است که بلر به «جورج بوش» رئیس جمهور وقت ایالات متحده داده و اینکه آیا نخست وزیر، افکار عمومی انگلیس را درباره سلاح‌های کشتار جمعی درعراق فریب داده است.
این هیات بیش از یکصد و پنجاه هزار برگ اسناد و مدارک دولتی، از جمله شامل مکاتبات دیپلماتیک، صورتجلسه نشست های کابینه، اظهارات کارشناسان در زمینه های مختلف و همچنین ٢٩ نامه ارسالی تونی بلر برای جورج بوش، رئیس جمهوری وقت آمریکا در مورد این جنگ را بررسی کرد.
در جریان تدوین این گزارش، بیش از یکصد و بیست تن از مقامات بریتانیایی از جمله تونی بلر، نخست وزیر زمان جنگ عراق، و جانشین او، گوردون براون، کارشناسان ارشد، حقوقدانان، نظامیان بلند پایه و مسئولان ارشد نهادهای اطلاعاتی برای ادای شهات احضار شدند و از آنان تحقیقات به عمل آمد.
مهم ترین موارد ذكر شده در گزارش سر جان چيلكات رييس كميته تحقيق عبارتند از:
-بریتانیا پیش از آن که راه‌های مسالمت آمیز برای خلع سلاح عراق به بن بست برسند تصمیم گرفت که به جنگ برود.
-انگلستان بدون آنكه از بى اثر بودن راه هاى مسالمت آميز اطمينان يابد، در تجاوز به عراق مشاركت كرده است.
-تونى بلر نخست وزير وقت ٦ ماه پيش از تهاجم به عراق، به جورج بوش رييس جمهور وقت امريكا گفته لندن در هر اقدامى عليه عراق با واشنگتن همراه خواهد شد.
-پيش از تهاجم، تدابير و آمادگى هاى لازم در نظر گرفته نشده است.
-بدون توجيهات مناسب، با قاطعيت ادعا شده است كه تسليحات صدام تهديدى براى انگلستان به شمار مى رود.
-تهاجم به عراق و پیامدهای پس از آن حداقل 150هزار عراقی را به کام مرگ کشانده که احتمالا تعداد آنها بسیار بیشتر است. مردم عراق در این مدت زجر بسیاری متحمل شدند.
- نتیجه تحقیق این بوده است که مبانی قانونی ورود بریتانیا به جنگ عراق به هیچوجه رضایتخبش نبوده است.
-با وجود هشدارهای صریح، پیامدهای اشغال عراق نادیده گرفته شد. آمادگی و برنامه‌ریزی برای عراق پس از برکناری صدام حسین به کلی ناکافی بود.
-به تونی بلر هشدار داده شده بود که حمله نظامی [به عراق] تهدید القاعده علیه بریتانیا و منافع بریتانیا را تشدید می‌کند. همچنین به او هشدار داده شده بود که اشغال عراق می‌تواند باعث شود که تسلیحات این کشور به دست تروریست‌ها بیفتد.
-کابینه بریتانیا می‌دانست که برنامه‌ریزی آمریکا برای عراق پس از صدام ناکافی بوده است.
-اکنون روشن است که تصمیم‌گیری درباره عراق بر مبنای اطلاعات و ارزیابی‌های معیوب گرفته شد. این اطلاعات و ارزیابی‌های ناقص باید به چالش گرفته می‌شد، اما نشد.
-جان چیلکات گفت تونی بلر در نامه‌ای به جورج بوش نوشته بود: «هر چه شود با شما هستیم».
حدود دویست نفر از فعالان صلح و اعضای گروه «جنگ بس است» بیرون سالن ارائه گزارش تجمع کرده‌اند.
آن ها می گویند گزارش چیلکات قابل پذیرش نیست مگر آنکه صراحتا بگوید تونی بلر برای آغاز جنگ عراق دروغ گفت.
خبرها حاکی از آن است که تونی بلر اقامتگاه خود در لندن را ترک کرده است.