احتمالا بخش‌هایی از فیلم معروف «عصر جدید» چارلی چاپلین را به خاطر دارید. فیلمی که در آن، او در نقش یک کارگر خط تولید، با دو آچار در دست چپ و راست خود، وظیفه سفت کردن پیچ‌های محصول روی نوار نقاله کارخانه را بر عهده داشت. این کار یکنواخت و تکراری آن‌قدر روی این کارگر بخت برگشته تاثیر گذاشته بود که حتی در زمان استراحت هم دست‌هایش تا مدتی همان کار تکراری را انجام می دادند.
هدف چارلی چاپلین از ساخت عصر جدید، نمایش روند بیرحم صنعتی‌شدن و تاثیر ماشین بر زندگی انسان بود. اکنون 80 سال از زمان ساخت این فیلم می گذرد و در بسیاری از کارخانه‌ها شاهد این هستیم که ربات‌ها برای انجام این کارهای تکراری جایگزین انسان شده‌اند. در عوض، طیف جدیدی از نیروی کار بیش از پیش اهمیت یافته است؛ این طیف که آنها را «کارگران دانش» (knowledge workers) می‌نامند، بیش از آن که به زور بازو و قدرت جسمی خود تکیه کنند، از نیروی ذهن برای ارزش‌آفرینی بهره می‌برند. همین افراد هستند که می‌توان آنها را نیروی محرک شرکت‌های کوچک و بزرگ دانش‌بنیان در هر جای جهان نامید.
اهمیت دانش در اقتصاد
اگر نگاهی به برترین شرکت‌های جهان از نظر میزان رشد و سودآوری داشته باشیم، می‌بینیم در دهه اخیر، شرکت‌های تازه تاسیس با تعدادی نه چندان زیاد از نیروی انسانی در این فهرست، جایگزین شرکت‌هایی با سال‌ها تجربه و انبوهی از سرمایه مالی و نیروی انسانی شده‌اند. آنچه سبب تمایز این شرکت‌های پیشرو از شرکت‌های باسابقه شده است، محصولات نوآورانه‌ای است که آنها نه به اتکای زور بازو، بلکه با خلاقیت کارکنان طراحی و به بازار عرضه می‌کنند.
حال و هوای درون شرکت‌ها
شاید برایتان این سوال ایجاد شده باشد که در فضای درون سازمانی این شرکت‌ها چه می‌گذرد که کارکنان می‌توانند خلاق بوده و ایده‌های جدید خود را عرضه کنند.
بتازگی وبگاه خبری بیزنس اینسایدر به بررسی ده شرکت محبوب در حوزه فناوری که همگی در فهرست شرکت‌های با بیشترین رشد و سودآوری در جهان قرار دارند پرداخته و از برخی کارکنان آنها خواسته فضایی که در آن مشغول به کار هستند را توصیف کنند. بیایید در یک شمارش معکوس، با هم به بررسی وضعیت درون سازمانی این شرکت‌ها بپردازیم.
1. سیلزفورس (Salesforce)
امتیاز: 4/5 از 5
حوزه فعالیت: این شرکت نرم‌افزارهایی برای فروش و بازاریابی عرضه می‌کند.
درآمد سالانه: 6/6 میلیارد دلار (9/22 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: این شرکت نهایت تلاش خود را برای ایجاد یک محیط کار بسیار خوب برای کارکنان و نیز فضایی شاد و در عین حال همکارانه به کار می‌بندد. سیلزفورس این امکان را به کارکنان خود می‌دهد که هر سال، شش روز را به انجام کارهای عام‌المنفعه در جامعه اختصاص دهند.
2. گوگل (Google)
امتیاز: 4/3 از 5
حوزه فعالیت: این شرکت بزرگ‌ترین موتورجستجو و سامانه تبلیغات آنلاین جهان را در دست دارد و خدماتی در زمینه رایانش ابری نیز ارائه می‌دهد.
درآمد سالانه: 9/74 میلیارد دلار (حدود 9/259 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: بسیاری از پروژه‌های تعریف شده برای کارکنان دارای مهلت زمانی محدودی است و همین امر سبب افزایش تکاپو برای رسیدن به هدف می‌شود. فضای کاری این شرکت بسیار شاد بوده و تجهیزات و امکانات زیادی برای راحتی و نیز خلاقیت کارکنان در اختیار آنها قرار دارد.
3. اپل (Apple)
امتیاز: 4/3 از 5
حوزه فعالیت: این شرکت علاوه بر تولید گوشی هوشمند آیفون، طیف متنوعی از محصولات سخت افزاری و نرم‌افزاری دیگر را نیز تولید می‌کند.
درآمد سالانه: 233 میلیارد دلار (حدود 5/808 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: فضایی پرشتاب و شاد که فرصت زیادی برای پیشرفت فردی و البته شغلی در اختیار کارکنان قرار می‌دهد. این شرکت تاکید زیادی بر پیشرفت کارکنان خود دارد و بارها دیده شده افراد پس از چند ماه حضور در این شرکت، به ویژگی‌های رفتاری بهتری دست می‌یابند.
4. نت فلیکس (Netflix)
امتیاز: 4/2 از 5
حوزه فعالیت: یکی از بزرگ‌ترین ارائه دهندگان محتوای ویدئویی آنلاین در جهان
درآمد سالانه: 7/6 میلیارد دلار (2/23 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: بسیاری از کارکنان جوان این شرکت، موفقیت شغلی خود را مرهون حضور در آن می‌دانند. این شرکت توجه زیادی به کارکنان خود دارد. نت فلیکس تاکید زیادی بر بهترین بودن در حوزه کاری خود دارد و کارکنان می‌توانند نظرات خود را برای بهبود رویه شرکت و عملکردش آزادانه بیان کنند.
5. اینتل (Intel)
امتیاز: 4/2 از 5
حوزه فعالیت: این شرکت بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه‌های رایانه در جهان است.
درآمد سالانه: 3/55 میلیارد دلار (حدود 9/191 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: در بیشتر موارد، مدیران مسیر کلی که باید طی شود را به کارکنان اعلام می‌کنند و هر فرد می‌تواند براساس سلیقه و خلاقیت خود، مسیر مورد نظرش برای انجام تکالیف محوله را آزادانه انتخاب کند. فضای کاری در این شرکت بسیار دوستانه است و معمولا برنامه‌های مختلفی برای بالا بردن روحیه کاری و نیز وحدت تیمی در این شرکت برگزار می‌شود. همچنین حقوق و مزایای بسیار خوبی نیز به کارکنان داده می‌شود.
6. تگزاس اینسترومنتز (Texas Instruments به معنی تجهیزات تگزاس)
امتیاز: 4/2 از 5
حوزه فعالیت: طراحی و تولید محصولات مبتنی بر نیمه رسانا
درآمد سالانه: 13 میلیارد دلار (حدود 1/45 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: سرعت روند امور در این شرکت بسیار بالاست و فضایی مناسب برای کسانی است که از انجام کارهای خلاقانه و چالش‌های روزمره لذت می‌برند.
7. مایکروسافت (Microsoft)
امتیاز: 4/2 از 5
حوزه فعالیت: تولید طیف گسترده‌ای از محصولات، از نرم‌افزار گرفته تا سخت‌افزار و نیز خدمات دهی مستقیم به برخی شرکت‌های بزرگ دیگر
درآمد سالانه: 5/93 میلیارد دلار ( حدود 4/324 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: بیشتر کارکنان به کار کردن در این شرکت معروف به خود می‌بالند و از حضور در آن خوشحالند. مایکروسافت دقت بسیار زیادی در انتصاب مدیران دارد و در صورت بروز مشکل در هر بخش، مدیران ارشد وارد مساله شده و به بررسی آن می‌پردازند.
8. اپلاید متریالز (Applied Materials)
امتیاز: 4/1 از 5
حوزه فعالیت: تامین تجهیزات و نیز نرم‌افزارهای لازم برای تولید نیمه رساناها و پنل‌های خورشیدی
درآمد سالانه: 7/9 میلیارد دلار (نزدیک به 7/33 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: فضای کاری حتی در پایین‌ترین سطح این شرکت با روحیه‌ای همکارانه همراه است. سرعت تغییرات سازمانی در این شرکت بسیار زیاد است و گاهی اوقات در یک سال، هشت نفر به عنوان مدیر در یک بخش کار می‌کنند. البته این تغییرات به هیچ‌وجه نشان از بی‌ثباتی ندارد و برعکس، به استفاده از توانمندی‌های مختلف و پویایی هر چه بیشتر مجموعه کمک می‌کند. این شرکت حقوق و مزایای بسیار خوبی نیز به کارکنان خود می‌دهد.
9. میکرون تکنولوژی (Micron Technology)
امتیاز: 4/1 از 5
حوزه فعالیت: ساخت تراشه برای رایانه، سرور، شبکه و نیز گوشی‌های هوشمند
درآمد سالانه: 2/16 میلیارد دلار (حدود 2/56 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: تکالیف روزانه کارکنان در این شرکت متنوع بوده و به این ترتیب آنها احساس روزمرگی نمی‌کنند. بعلاوه این چالش‌های روزمره و تلاش برای انجام آنها سبب می‌شود در پایان روز احساس کنند توانسته‌اند کاری را با موفقیت به انجام برسانند. کارکنان این شرکت تشویق می‌شوند تحصیلات خود را ادامه دهند و اطلاعات بیشتری در مورد کار خود بیابند.
10. ئی.ام.سی (EMC)
امتیاز: 4/1 از 5
حوزه فعالیت: طراحی و عرضه زیرساخت و نیز نرم‌افزار برای سامانه‌های ذخیره اطلاعات
درآمد سالانه: 7/24 میلیارد دلار (حدود 7/85 هزار میلیارد تومان)
نظر کارکنان: این شرکت نه تنها حقوقی بالا (نسبت به شرکت‌های مشابه) به کارکنان خود می‌دهد، بلکه پاداش‌های بهتری نیز به آنها ارائه می‌کند. فضای کاری در این شرکت بسیار متنوع و پویاست و از همه اعضای تیم انتظار می‌رود نقشی سازنده در تصمیم‌گیری‌ها و پیشبرد امور داشته باشند.
منبع: جام جم