عصرایران؛ محمد مهدی حیدرپور - ژن درمانی نوعی روش درمان جایگزین است که در آن از ژن های فرد بیمار برای درمان یا پیشگیری از یک بیماری مشخص استفاده می شود. به گفته کارشاسان پزشکی، در صورتی که این روش درمانی به تکامل برسد می تواند در آینده داروها و عمل های جراحی را منسوخ سازد.
به گزارش "گروه علم و فناوری" عصرایران، ژن درمانی به شیوه های مختلفی کار می کند. یک پزشک می تواند ژنی جهش یافته را که موجب بروز یک بیماری مشخص می شود را با یک کپی دقیق از ژن جایگزین کند. همچنین این روش می تواند شامل غیرفعال کردن یک ژن جهش یافته به منظور سرکوب رشد بیماری شود. ژن درمانی می تواند ارائه یک ژن سالم برای مقاومت بدن در برابر بیماری را نیز در بر بگیرد.
اگرچه آزمایش های اولیه نتایج امیدوارکننده ای را ارائه کرده اند، ژن درمانی همچنان روشی ریسکی محسوب می شود زیرا پژوهش های بیشتری به منظور جصول اطمینان از ایمنی آن باید صورت بگیرند. کارشناسان پزشکی معتقدند که این روش درمانی برای درمان بیماری های علاج ناپذیر مانند سرطان، اختلالات وراثتی و بیماری ویروسی خاص کارآمد است.
مزایای ژن درمانی
درمان بیماری های علاج ناپذیر
در حال حاضر، بیماری های کشنده ای مانند سرطان هیچ درمان شناخته شده ای ندارند. بیشتر داروهایی که برای درمان یک بیماری علاج ناپذیر استفاده می شوند کنترل و کاهش علائم بیماری را هدف گذاری کرده و شامل از بین بردن ریشه بیماری نمی شوند. ژن درمانی برای هدف قرار دادن ریشه بیماری یعنی جهش سلولی شکل گرفته است. این روش درمانی از رشد سلول های جهش یافته جلوگیری می کند و از این رو بدن می تواند فرصت بهبود را کسب کند. جایگزینی سلول های معیوب با سلول های سالم عامل کلیدی در مبارزه با بیماری های علاج ناپذیر از جمله سرطان است.
از بین بردن بیماری های ژنتیکی
پزشکی مدرن راه درازی را پیموده است. با این وجود، درمانی برای علاج بیماری های ژنتیکی وجود ندارد. این اختلالات از فرد بیمار به نوزاد منتقل شده و چرخه باطل به اشتراک گذاری بیماری را موجب می شوند. از طریق ژن درمانی، حاملان بیماری های ژنتیکی می توانند درمان شوند و بر همین اساس نوزدان آنها سلامت به دنیا خواهند آمد. ژن درمانی می تواند ژن های معیوب را حذف کرده و نقطه پایانی بر انواع مختلف بیماری های ژنتیکی باشد.
معایب ژن درمانی
نیاز به آزمایش های بالینی بیشتر
همان گونه که پیش‌تر اشاره شد، ژن درمانی همچنان در محله آزمایشی قرار دارد. این تکنیک در میان کارشناسان همانند یک تابو باقی مانده است زیرا درمان تحت شرایط آزمایشی باقی مانده است. دانشمندان باید به طور کامل چگونگی کارکرد ژن های انسان را درک کنند. کارشناسان سلامت هیچ ایده ای درباره عوارض جانبی که بیماران پس از ژن درمانی با آنها مواجه خواهند شد، ندارند. با انجام آزمایش های بیشتر ما هرچه بیشتر با کارایی و عوارض جانبی این روش درمانی آشنا خواهیم شد.
نتایج کوتاه مدت؟
آزمایش های اولیه نشان داده اند که آثار مثبت ژن درمانی کوتاه مدت هستند. این به دلیل آن است که پژوهش و آزمایش در این زمینه همچنان محدود باقی مانده است. برای پیگیری و ارزیابی اثر درمان آزمایش های بالینی باید ادامه یابند. اما شرکت های داروسازی اندکی وجود دارند که به بررسی مزایای بلند مدت ژن درمانی تمایل نشان می دهند.
موضوعات اخلاقی و مذهبی
گروه ها و لابی های ضد ژن درمانی بر اساس اعتقادات اخلاقی و مذهبی علیه توسعه این روش درمانی فعالیت می کنند. حامیان آنها بر این باورند ژن درمانی روشی غیر طبیعی است و باید به طور کامل کنار گذاشته شود. فعالیت این افراد تاثیر قابل توجه ای بر پیشرفت پژوهش و آزمایش های بالینی این روش داشته است.
برای خواندن مطالب بیشتر در زمینه علم و فناوری به اینجا مراجعه کنید.