التهاب مفصل یا آرتریت (arthritis) اصطلاحی جامع برای توصیف انواع التهاب مفصلی است.
به گزارش ایسنا، این عارضه یک یا تعداد بیشتری از مفاصل را درگیر می‌کند.
مهمترین علائم آرتریت شامل درد و سفتی مفاصل است که عموما با بالا رفتن سن تشدید می‌شود. همچنین شایعترین انواع آرتریت شامل آرتروز یا استئوآتریت (Osteoarthritis) و روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) هستند.
تفاوت یک عارضه فرسایشی با یک بیماری خودایمنیآرتروز یک عارضه حاد شونده و ناشی از فرسایش است در حالی که آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی محسوب می‌شود و اگرچه در نهایت هر دو به التهاب مفصلی منجر می‌شوند اما عامل بوجود آورنده آنها متفاوت است. هر یک از انواع آرتریت علائم خاص خود را دارد. آرتریت روماتوئید بیماری فراگیری است به این مفهوم که تمام بدن را می‌تواند درگیر کند و آسیب ناشی از آن تنها به مفصل‌ها محدود نمی‌شود. علائم اولیه آن نیز شامل تب پایین (در کودکان)، درد ماهیچه و خستگی بیش از حد است. این در حالی است که در مبتلایان به استئوآرتریت، علائم بیماری در تمام بدن بروز نمی‌کند و تنها به مفصل‌ها آسیب می‌رساند.
آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)آرتریت روماتوئید همانطور که عنوان شد یک بیماری خود ایمنی است که کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بیماری خودایمنی هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه ایمنی بدن به اشتباه حمله به خودِ بدن را آغاز می‌کند. علائم این بیماری می‌تواند شامل خستگی شدید و گرفتگی عضلات به هنگام صبح و همچنین درد مفاصل باشد.
بدنِ مبتلایان به این بیماری، بافت نرم و جداری اطراف مفاصل موسوم به «غشاء سینوویوم» را همچون ویروس و باکتریِ خطرزا تلقی کرده و به آنها حمله می‌کند. «غشاء سینوویوم» وظیفه حفاظت از مفاصل و نرم نگه داشتن آنها را به عهده دارد. این حمله موجب می‌شود مایعی در مفصل جمع شود. انباشت این مایع موجب ورم، درد، گرفتگی عضلات و التهاب اطراف مفصل می‌شود. این وضعیت در نهایت به فرسوده شدن مفاصل منجر می‌شود.
آرتروز (استئوآتریت)آرتروز شایعترین نوع آرتریت یا التهاب مفصلی است. این عارضه ناشی از فرسودگی غضروف‌هاست که انتهای استخوان‌ها را در یک مفصل می‌پوشانند. در این عارضه همچنین سطح پایینی از التهاب مشاهده می‌شود. وقتی فرسایش و آسیب‌دیدگی غضروف‌ها تشدید شود، استخوان‌ها را نیز درگیر می‌کند که این وضعیت با درد زیاد و محدود شدن حرکات همراه است. این فرسایش و آسیب‌دیدگی ممکن است طی سال‌ها و بر اثر بالا رفتن سن، جراحت و صدمه دیدن مفصل یا عفونت ایجاد شود.
جمعیت‌شناختی دو بیماری شایع التهاب مفصلیهر دو نوع آرتریت که در بالا تشریح شد در زنان و مردان شایع هستند. همچنین شیوع هر دو در افراد بزرگسال معمول‌تر است اما با این حال بیماری آرتریت روماتوئید ممکن است در هر سنی بروز کند. از سوی دیگر افراد مبتلا به اضافه وزن، نارسایی‌های مفصلی، دیابت یا نقرس بیشتر احتمال دارد به آرتروز دچار شوند. در بروز آرتریت روماتوئید وراثت نیز می‌تواند نقش داشته باشد.
به گزارش هلث‌لاین، هدف اصلی از درمان هر دو نوع التهاب مفصلی، کاهش درد، بهبود عملکرد و به حداقل رساندن آسیب‌دیدگی مفصل‌هاست. پزشک متخصص روش‌های مختلفی را برای مقابله با انواع التهاب مفصلی در نظر می‌گیرد و البته به این بستگی دارد که فرد به چه نوع از بیماری مبتلاست. داروهای ضد التهاب و کورتیکواستروئید به طور کلی در درمان استئوآرتریت و روماتیسم مفصلی موثر هستند.
همچنین درمان قطعی برای این دو بیماری وجود ندارد و تنها با کمک شیوه‌های درمانی می‌توان عوارض ناشی از آنها را تحت کنترل درآورد و پزشک تلاش می‌کند تا میزان ورم، درد و آسیب‌دیدگی مفصل به حداقل برسد.