احتمالا تا به حال برای یک بار هم که شده در فیلم‌های مستند، حرکت دسته‌های ماهی را در دریا دیده‌اید که چطور ناگهان در کسری از ثانیه، همه با هم تغییر مسیر می‌دهند. اما ارتباط آن با صنعت خودرو و به‌خصوص خودروهای خودران چیست؟
شاید بهترین و به‌روزترین مثالی که برای خودروهای خودران در این روزها در دست داریم خودروهای پیشرفته‌ای هستند که پارک دوبل را خودشان بدون دخالت راننده انجام می‌دهند. البته که نعمتی بزرگ و صد البته گران‌قیمت برای کسانی است که همیشه با پارک دوبل مشکل دارند؛ اما این مفهوم واقعی یک خودروی خودران نیست.
این روزها، میدان رقابت میان خودروسازان از پیست‌های مسابقه فراتر رفته و دنیای هوش مصنوعی و رایانه‌ها را هدف گرفته است. دیگر هدف خودروسازان، صرفا ساخت خودرویی با قدرت، سرعت، امکانات و رفاه بالا نیست. هدف امروز خودرو سازان، ساخت خودروهایی با کمترین آلایندگی، کمترین هزینه سوخت مصرفی در کنار افزایش قدرت و سرعت و در آخر ساخت خودروهایی است که به مفهوم واقعی خودران هستند. خودروهایی که بدون دخالت انسان مسیر مورد نظر را طی می‌کنند و مسافرانشان را با دقت و سرعت و در نهایت آرامش به مقصد می‌رسانند. در این میان فهرستی از نام‌های بزرگ صنعت خودرو اعم از اروپایی و آمریکایی مشغول کار روی این خودروهای خودران هستند. شرکت‌هایی مثل تسلا موتورز، ولوو، بنز، آئودی و حتی غولهای دنیای فناوری مانند گوگل و اپل. آسیایی‌ها هم در این زمینه بیکار ننشسته‌اند و با توجه به بازار بزرگ آسیا، شرکت‌هایی مثل بایدو، سامسونگ و هیوندای هم وارد میدان این رقابت شده‌اند. شرکت بایدو که به نسخه چینی گوگل معروف شده است و خیلی‌ها این شرکت را به موتور جست‌وجوی آن و با همین نام بایدو می‌شناسند، از ابتدا برای رقابت با گوگل راه‌اندازی شد و حتی نسخه نقشه آنلاین مخصوص به خود را هم در رقابت با گوگل راه‌اندازی کرد. حال این شرکت در زمینه خودروهای خودران نیز وارد رقابت با گوگل شده است؛ شرکتی که سابقه طولانی‌تری در استفاده از فناوری‌ها نو در مقایسه با بایدو دارد.
همکاری با بی. ام. دبلیو
این شرکت به‌تازگی کار بزرگی انجام داده است و در یک همکاری مشترک با شرکت مشهور خودروسازی آلمانی بی. ام.دبلیو و با مجهز کردن یکی از خودروهای این شرکت به انواع حسگرها و رادارها، آن را به یک خودروی خودران تبدیل کرد . بایدو این خودرو را چهارشنبه هفته گذشته (18 آذر) در آزادراه‌های شمال پکن آزمایش کرده است. این خودرو که بدون راننده در مسیرها حرکت می‌کرد، آزمایش‌های مختلفی از قبیل ورود و خروج به اتوبان، سبقت گرفتن از دیگر خودروها، گردش به چپ و راست، تغییر مسیر و... را با موفقیت پشت سر گذاشت. هرچند طول مسیری که این خودرو در آن آزمایش شد کوتاه بود و از 30 کیلومتر فراتر نرفت؛ اما در همین زمان و مسیر کوتاه هم عملکردی تحسین برانگیز ارائه کرد و حتی سرعت خودرو تا صد کیلومتر بر ساعت افزایش یافت.
اهمیت کار«بایدو»
کار این شرکت چینی از این نظر ارزشمند است که سرعت خودروی خودران گوگل که در سال‌های گذشته در حال آزمایش بوده و تاکنون یک‌میلیون و ششصد هزار کیلومتر را پیموده، هیچ وقت از 40 کیلومتر بر ساعت تجاوز نکرده است. به رغم این که شنیده‌ها از اپل و گوگل حاکی از آن است که این شرکت‌ها در حال کار روی خودروهای شخصی بدون راننده هستند، شرکت بایدو راه دیگری را برگزیده و قصد دارد خودروی خودران خود را برای سیستم‌های حمل و نقل عمومی استفاده کند. استفاده از این قابلیت برای شبکه حمل و نقل عمومی موانعی هم دارد. از‌جمله این که هر خودرو از آنجا که هوشمند است و باید به طور خودکار تصمیم بگیرد و تعیین مسیر کند، احتیاج به نقشه‌ای دقیق و با جزئیات از تمام مسیر و شهر مورد نظر دارد که خوشبختانه قرار است با توسعه و استفاده از سیستم نقشه خودش این معضل را بر طرف کند. تصور کنید اتوبوس‌ها و تاکسی‌های بدون راننده‌ای را که در سرما و گرما، بی وقفه به حمل و نقل مسافران مشغولند به‌ویژه هنگام بارش باران در شهری شلوغ مثل تهران!
هوش جمعی خودروها
اما قرار نیست فناوری این خودروها در همین خودروهای خودران متوقف شود. این خودروها جدا از این که هوشمند هستند، از مفهومی به نام هوش جمعی هم بهره خواهند برد. به این معنی که به طور هوشمند با هم ارتباط برقرار می‌کنند و دسته‌جمعی می‌توانند تعیین مسیر کنند. در این صورت شما احتمالا کمتر راننده‌ای را خواهید دید که به ناگهان تغییر مسیر بدهد یا به سبب تصمیم ناگهانی برای تغییر مسیر موجب راه‌بندان شود.
همچنین خطاهای انسانی که بزرگ‌ترین عامل در تصادفات رانندگی هم هستند با هوشمند شدن این خودروها به حداقل می‌رسند و خودروها با تعیین مسیر اولیه توسط سرنشین یا کاربر، بدون نیاز به حضور دائمی راننده به مسیر خود ادامه خواهند داد و افراد هم از وقت خود در ماشین هنگام ترافیک می‌توانند استفاده بهتری ببرند. این خودروها می‌توانند مانند دسته‌ای از ماهی‌ها با شبکه‌ای از هوش جمعی با سرعتی ثابت با کمترین فاصله ممکن از هم حرکت کنند بدون این که نگران برخورد با خودروی جلویی باشید. زیرا کوچک‌ترین تغییر در سرعت یا جهت حرکت هر یک از خودروها توسط دیگر خودروها شناسایی شده و برای تمام خودروها اعمال می‌شود. شرکت‌های متعددی با پروژه‌های گوناگون از الان در حال کار روی این فناوری هستند. در شرکت بایدو هم این پروژه با نام مغز خودران در حال پیگیری و مطالعه و آزمایش است که نرم‌افزار آن توسط موسسه‌‌ای به نام آموزش مفهومی بایدو در پکن در حال توسعه است.
در تصادفات مقصر کیست؟
نکته دیگر این است که پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که چنین خودروهایی قاعدتا تا سه سال و حداکثر تا پنج سال آینده به حدی پیشرفت خواهند کرد که بتوانند وارد ناوگان حمل و نقل شوند. اما دولت‌های جهان هنوز قوانین مشخصی برای خودروهای خودران وضع نکرده‌اند یا این که چندان موضع خاصی در برابر آنها نگرفته‌اند. معضل اصلی این است که اگر چنین خودروهایی تصادف کنند و به‌ویژه اگر تصادف منجر به جرح یا فوت عابر پیاده شود، در این صورت راننده خودروهای خودران مقصر است یا شرکت سازنده این خودروها که نتوانسته فناوری را به بلوغ لازم برساند تا از بروز چنان حوادثی جلوگیری شود. به طور مثال در آمریکا مجوز آزمایش این خودروها در جاده‌های عمومی داده شده به شرطی که به‌طور مداوم و در تمام مدت آزمایش، راننده در آن حضور داشته باشد. اما دولت چین به علت جمعیت بسیار زیاد کشور و ترافیک‌هایی با شهرت جهانی، دستیابی به چنین فناوری‌هایی را در دستور کار قرار داده و چند موسسه و دانشگاه همزمان در حال کار روی این سامانه‌های هوشمند خودروهای خودران هستند.
قبول کنید یا نه و دوست داشته باشید یا نه، چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است و مدت‌هاست از قامت یک کپی‌کار در صنعت درآمده و در حال قد علم کردن برای شرکت‌های بزرگی چون اپل، گوگل و دیگر غولهای دنیای فناوری است.
منبع: جام جم