روزنامه ابتکار نوشت: گدایی در تهران به یک شغل نان و آبدار تبدیل شده و در هر نقطه ای از تهران که نگاهی بیاندازی می توانی فعالیت آنها را ببینی. اینکه یک گدا به طور متوسط روزانه 300 هزار تومان درآمد دارد و در ماه این رقم به حدود 9 میلیون تومان می رسد، خود می تواند بسیاری از افراد را وسوسه کند.
بسیاری از کارشناسان اجتماعی معتقدند که حدود 60 درصد از کسانی که به شغل تکدی گری در تهران مشغولند نیاز مالی ندارند و بیش از 70 درصد این افراد به صورت باندهای سازمان یافته به این فعالیت مشغولند.
درآمد روزانه گدایان تهران بر اساس نتایج یک پژوهش حدود 5 هزار متکدی در تهران گدایی می کنند که به طور میانگین درآمد دارند و برخی از آنان به شوکر مسلح هستند. نتیجه یک پژوهش میدانی در تهران نشان می دهد در حال حاضر پنج هزار متکدی در تهران حضور دارند که فقط 10تا 15 درصد آنها واقعا نیازمند هستند. بر اساس آن تحقیق میدانی درآمد روزانه برخی از این متکدیان روزانه 300 تا 400 هزار تومان است.
حال با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه می شویم که گدایان به طور متوسط بین 9 تا 12 میلیون تومان در ماه درآمد دارند که حتی از درآمد پزشکان متخصص بیشتر است. این رقم در حالی بیان می شود که یک کارمند به طور متوسط 1.5 تا 2 میلیون درآمد دارد.
در این پژوهش میدانی بیان شده است که 55 درصد متکدیان تهرانی بیش از 6 میلیون تومان درآمد دارند و بیشتر آنها غیرتهرانی هستند. نکته ای که در این میان قابل تامل است اینکه بیش از 30 درصد گدایان به صورت شبکه ای و خانوادگی فعالیت سازمان یافته دارند.
سرقفلی محلات تهران از 2 تا 15 میلیون در ماه سرقفلی بیشتر برای مکان های دارای هویت حقوقی به کار می رود اما بین گدایان تهران و دیگر شهرها نیر سرقفلی مکان های گدایی وجود دارد به این معنا که برخی از مناطق تهران تا 15 میلیون تومان در ماه اجاره داده میشوند تا متکدیان در آنجا به شغل گدایی مشغول شوند.
بر اساس گزارش های میدانی خبرنگار ابتکار، برخی مناطق شلوغ مانند ونک، ولیعصر و تجریش و امامزاده های شلوغ مانند امامزاده صالح، برخی روزها تا 600 هزار تومان برای یک شیفت (شیفت عصر) اجاره داده می شوند. البته متوسط نرخ در میدان های شلوغ دیگر حدود 200 تا 300 هزار تومان است.
50 درصد متکدیان ثروتمند هستند اما فرزاد هوشیار، معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران که در بدو ورود به شهرداری قول تبدیل کردن تهران به شهر بی گدا در دو سال را داده است، اعلام کرد که 50 درصد متکدیان جمع آوری شده تهران، ثروتمند هستند.
او با اشاره به اینکه وظیفه اصلی شهرداری در حوزه اجتماعی گسترش رفاه عمومی و مبارزه با فقر است، ادامه داد: در تهران بیش از 200 هزار پلاک فقیر داریم اما این 15 هزار پلاک به معنای واقعی محتاج نان شب هستند که باید با کمک مردم، نسبت به برون رفت از این مسئله اقدام شود و این نخستین ماموریت سازمان رفاه است.
هوشیار در ادامه درباره آمار متکدیان جمع آوری شده، گفت: از متکدیان جمع آوری شده 50 درصد ثروتمند بودند و 35 درصد گروه های خانوادگی بودند.
این کلونی های خانوادگی بیشتر افرادی با عنوان غربتی و اتباع بیگانه هستند که تمرکز آنها در سه محله هرندی، جنوب بازار تهران و لب خط (شوش) است.
معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه روزانه برای 20 گدا در تهران حکم صادر می شود، اضافه کرد: ما طرحی با عنوان شهر بدون گدا طراحی کردیم و اولین رویکرد آن این است که مردم به متکدیان سر چهارراه ها پول ندهند. چراکه پول دادن به سائل، صدقه جاریه نیست.
37 درصد متکدیان زن هستند همچنین حبیب الله مسعودی، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره متکدیان شناسایی شده گفت: 37 درصد مجموع متکدیان کشور را زنان تشکیل می دهند.
وی حبیب الله مسعودی دیگر کارشناس برنامه درباره علت حضور گدایان در کلان شهرها گفت: کلان شهرها مکانی است که مردم زیادی در آن حضور دارند و طبیعی است که به متکدیان راحت تر کمک می شود و در بین متکدیان، افرادی با ملیتی غیر ایرانی و آفریقایی یا پاکستان هستند که به کلان شهرها آمده اند و گدایی می کنند.
مسعودی با اشاره به اینکه 60 تا 70 درصد متکدیان و بی خانمان ها در تهران، غیرتهرانی هستند، تصریح کرد: همان طور که تولی گری اصلی کودکان کار و خیابان با سازمان بهزیستی، محوریت ساماندهی امور متکدیان و بی خانمانان نیز با شهرداری هاست و هر دستگاهی بر اساس شرح وظایف خود باید در این راستا با شهرداری ها همکاری داشته باشد.
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به نبود گدا در تبریز گفت: ما در تبریز به دو دلیل گدا نمی بینیم، علت اول به خاطر فرهنگ مردم تبریز است که اصولا به متکدیان کمک نمی کنند و علت دوم حمایت بسیار زیاد دستگاه های حمایتی است که مانع شکل گیری گدایی در این شهر است.
مسعودی با اشاره به شیرخوارانی که در دستان گدایان است ادامه داد: این گدایان برای جلب ترحم مردم از کودکان استفاده می کنند که یا کرایه ای هستند و یا کودکان خود گدایان هستند، در حقیقت این کودکان دستمایه ای برای گدایی و کسب درآمد بیشتر هستند.
او با اشاره به فرآیند توانمندسازی متکدیان گفت: این فرآیند برای معتادان و گدایان مسن نیست بلکه برای گروه هایی است که می توانند با حمایت های دولتی از تکدی گری فاصله گرفته و خود تولیدکننده و کارآفرین باشند. این افراد بعد از شناسایی مورد حمایت و آماده سازی قرار می گیرند.
در هر حال تکدی گری در تهران به حدی افزایش پیدا کرده است که در هر گوشه و کنار تهران می توان یکی از آنها را پیدا کرد. بسیاری از این متکدیان به صورت باندی و گروه های متشکل تکدی گری می کنند و در این راه از نوزدان تا افراد مسن سوء استفاده می کنند.
اگر این افراد شناسایی شوند و اموال آنها مورد بررسی قرار گیرد متوجه می شویم که آنها نه تنها نیازمند نیستند، بلکه گدایی را شغلی برای کسب درآمد بیشتر در آورده اند. درآمدهایی میلیونی که باعث شده آنها این کار را ادامه بدهند.
اما به راستی چرا مردم ما به این گدایان اعتماد کرده و به راحتی آنها را کمک می کنند. اگر مردم به این باور برسند که نباید به هر گدایی پول بدهند بسیاری از این مشکلات حل می شود.