صندوق هاي سرمايه گذاري از مصاديق نهادهاي مالي فعال در بازار اوراق بهادار شمرده شده و با منابع مالي که از سرمايه گذاران جمع آوري مي کنند، در سبد متنوعي از اوراق بهادار سرمايه گذاري مي کنند و در حقيقت صندوق سرمايه گذاري مجموعه اي از سهام، اوراق مشارکت و ساير اوراق بهادار بوده و مالکان اين صندوق ها به نسبت سرمايه گذاري خود در سود و زيان صندوق شريک هستند.
علاوه بر مزايايي که در سري قبل معرفي صندوق هاي سرمايه گذاري بيان شد، صندوق ها از شفافيت اطلاعاتي بالايي برخوردار هستند بدين صورت که همه صندوق هاي سرمايه گذاري داراي تارنما بوده و تمامي اطلاعات مربوط به صندوق از جمله اساسنامه، اميدنامه، خالص ارزش دارايي هاي صندوق، قيمت هاي صدور و ابطال واحدهاي صندوق، بازدهي هاي دوره اي صندوق، ترکيب دارائي هاي صندوق، صورت هاي مالي حسابرسي شده و مواردي از اين دست در اختيار استفاده کنندگان قرار مي گيرد.
همچنين صندوق هاي سرمايه گذاري از معافيت هاي مالياتي برخوردار بوده و بر اساس قوانين مالياتي و سياست هاي کلي اصل 44 قانون اساسي، تمامي درآمدهاي صندوق هاي سرمايه گذاري و تمامي درآمدهاي حاصل از سرمايه گذاري در اوراق بهادار موضوع بند 24 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار و درآمدهاي حاصل از نقل و انتقال اين اوراق يا درآمدهاي حاصل از صدور و ابطال آن ها از پرداخت ماليات بر درآمد و ماليات بر ارزش افزوده معاف است.
برای اداره بهتر اين صندوق ها و رعايت حقوق سرمايه گذاران، ارکان مختلفي بر نحوه فعاليت اين صندوق ها نظارت کرده و گزارش هاي دوره اي آن ها در تارنماي صندوق قابل دسترسي عموم است.
اين ارکان به شرح زير اند:
مجمع صندوق: با حضور دارندگان حداقل نصف به علاوه ی یک واحد از واحدهاي ممتاز دارای حق رأی، مجمع صندوق رسمیت می یابد. (واحد سرمایه گذاری ممتاز: آن بخش از سرمایه اولیه است که توسط موسسین تأمین می شود و پس از پرداخت این مبلغ مجوز عرضه ی عمومی برای تأمین مابقی مانده سرمایه اولیه (به عنوان واحد سرمایه گذاری عادی) صادر خواهد شد.
مدیر صندوق: رکن اجرایی صندوق و متخصص در بازار سرمایه بوده و مطابق با اساسنامه صندوق، گزارشات پیش بینی شده و اطلاعات قابل ارائه را تهیه و در اختیار متولی، حسابرس و سبا (سازمان بورس و اوراق بهادار) قرار مي دهد. همچنین با استفاده از تارنمای مربوط به صندوق سرمایه گذاری، اطلاعات مختلف را جهت آگاهی عمومی افشا می کند.
متولی صندوق: رکن نظارتی صندوق محسوب شده و توسط مجمع صندوق انتخاب خواهد شد.از وظايف مهم متولي پيشنهاد حسابرس به مجمع صندوق، تاييد حساب هاي بانکي افتتاح شده توسط مدير براي صندوق و نظارت مستمر بر عملکرد مدير و ضامن، بررسي و تائيد دريافت ها و پرداخت هاي صندوق، بررسي و حصول اطمينان از ارائه بموقع گزارش ها و نظرات حسابرس است.
ضامن: ضامن نيز يکي از ارکان صندوق بوده و با توجه به تصميم مجمع انتخاب مي شود و باتوجه به نوع صندوق ضمانت نقدشوندگي واحدهاي سرمايه گذاري و يا ضمانت کسب بازدهي تضمين شده را برعهده خواهد داشت.
حسابرس: رکن ديگر نظارتي است که از بين موسسات حسابرسي مورد تاييد سبا و توسط متولي، جهت تاييد به مجمع صندوق معرفي مي گردد. وظايف حسابرس را مي توان به صورت خلاصه بررسي اصول و رويه هاي کنترل داخلي در صندوق، بررسي و اظهار نظر درخصوص صورت هاي مالي صندوق و صحت گزارش هاي مدير ذکر کرد.
کارگزاران صندوق: مدير صندوق براي انجام امور معاملات سهام پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار از خدمات کارگزاران استفاده مي کند.
در مطالب بعدي انواع صندوق ها و نحوه خريد و فروش واحدهاي اين صندوق ها جهت آشنايي بيشتر مورد بررسي قرار خواهند گرفت.
*با همکاری شرکت تامین سرمایه نوین