خیابانی به قدمت تهران (+عکس)

جام جم - روز تعطیل است؛ خیابان ناصرخسرو کم‌کم در حال بیدار شدن است. مغازه‌ها یکی در میان کرکره‌ها را بالا می‌کشند. صدای جوی میان خیابان گوش‌نواز است از ازدحام ترافیک و شلوغی هر روز آن خبری نیست.
 
از شمال خیابان ناصرخسرو که وارد می شوید اولین بنایی که به چشم می آید، بنای قدیمی آجری خیابان ناصرخسرو است. شاید مدرسه با گذشته بیش از یک قرن و اندی از عمرش و تخریب و دوباره ساختن اش به دست اعتمادالدوله صدای گام های امیرکبیر بنیانگذارش را به یاد نداشته باشد، اما هنوز این بنا یادآور اولین دانشگاه ایران است که باعث اتفاقات علمی و فرهنگی مهمی در تاریخ کشورمان شده است.

تا همین اواخر این مدرسه مرکز تربیت معلمان بود. در حال حاضر نمی توانید از داخل آن بازدید کنید ولی در آینده که قرار است به موزه آموزش و پرورش تبدیل شود شاید امکان بازدید از آن را پیدا کنید. بعد از تاسیس دارالفنون، خیابان ناصریه محل تجمع کتابفروشی ها شد و اولین چاپخانه تهران هم در این خیابان شکل گرفت؛ هنوز هم بقایایی از آن کتابفروشی ها را در این خیابان می توان دید که البته بیشتر شان کتاب های مذهبی و حقوقی می فروشند.

خیابان را که به سمت جنوب بروید پاساژها و کوچه و البته مغازه های فروش دوربین و ملزومات آن خودنمایی می کنند. از دوربین های آنالوگ که کم کم به تاریخ می پیوندند و تا چند سال آینده سر از موزه ها یا کلکسیون ها درمی آورند تا دوربین های پیشرفته و حرفه ای دیجیتال که قدرت وضوح شان شما را شگفت زده می کند.

اینجا هر دوربینی اعم از عکاسی و مداربسته و فیلمبرداری را با مارک ها و کارایی ها و البته قیمت های متفاوت پیدا می کنید. این مغازه ها به سمت خیابان صوراسرافیل ادامه می یابند. خیابان صوراسرافیل هم یکی از جاهای دیدنی این محدوده است و جولان لکوموتیوهای قدیمی و کالسکه ها که مسافران را جابه جا می کنند بر جذابیت آن افزودند.

همین طور که میان خیابان سنگفرش شده آن قدم می زنید صدای رهگذرانی را می شنوید که کلمه دارو را در گوشتان مدام زمزمه می کنند. انگار می خواهند به شما یادآور شوند خیابان ناصرخسرو بجز قدمتش به فروش دارو های غیرقانونی و نایاب هم معروف است.


وجود اولین داروخانه تهران در این خیابان و مغازه های فروش مواد شیمیایی و آزمایشگاهی در گذشته نه چندان دور و چند مغازه ای که هنوز مواد شیمیایی می فروشند شاید دلایلی برای فروش دارو در این خیابان باشد.

یکی از بناهایی که در ناصرخسرو معماری و تزئینات و مجسمه های حک شده بر آن جلب توجه می کند بنای سرای روشن است که اگرچه نسبت به بخش های قدیمی ناصرخسرو قدمت کمتری دارد، اما یکی از شاخصه های این خیابان است.

خیابان ناصرخسرو یکی از اولین خیابان های تهران است که به دستور ناصرالدین شاه در سال 1281ساخته شد و خیابان ناصریه نامیده شد در حال حاضر بیش از یک قرن از ساخته آن می گذرد.

به همین دلیل خیلی از مکان های تاریخی و قدیمی هم در آن قرار دارد که مهم ترین آنها بنای زیبای شمس العماره است. شاید از زمانی که صدای ناقوس زنگ ساعتش تمام تهران را پرمی کرد زمان زیادی گذشته باشد، اما هنوز هم بنای شمس العماره به عنوان اولین ساختمان بلند تهران یکی از مکان های دیدنی تهران است که برای دیدن آن از نزدیک باید به کاخ گلستان در میدان ارگ بروید.

البته سردر عالی هم که بخشی از کاخ گلستان است هم در این خیابان قرار دارد. روبه روی این بنا یکی از کوچه ها قدیمی تهران به نام مروی قرار دارد گذر باریک و بلندی که تا خیابان پامنار ادامه می یابد.

این بازارچه در زمان فتحعلی شاه به خواسته محمد حسین خان مروی بعد از مدرسه و مسجد مروی ساخته شد. در حال حاضر داخل آن را مغازه های به هم پیوسته شکل داده است که تنگاتنگ کنار هم همه چیز می فروشند؛ از لوازم آرایش و بهداشتی گرفته تا چای و قهوه و شکلات و خوراکی های تازه ای که شاید برای اولین بار اینجا می توان امتحانشان کرد. به اینها لباس های خارجی وسایل آنتیک را هم اضافه کنید که شاید همتای آن را در جای دیگر نتوانید بیابید.

خیلی از مغازه داران کوچه مروی از عرب های مهاجر عراق هستند و همین باعث شده یکی از غذاهای معروف آنها به نام فلافل با طرز تهیه فلافل خاص این مناطق اینجا طرفداران زیادی پیدا کند. در خیابان ناصرخسرو مغازه های متعددی از هر نوع صنفی هستند.

از لوازم آرایشی و بهداشتی که بارزترین آنها هستند تا موبایل فروشی و در ابتدای خیابان بیرق و پرچم و لوازم عزاداری برای محرم و کت و شلوارفروشی و حتی دوچرخه فروشی و آجیل فروشی و مغازه هایی که لوازم الکتریکی می فروشند ـ و خیلی موارد دیگر که باعث شده که شما از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را در این خیابان پیدا کنید ـ خیابان ناصرخسرو میان میدان بزرگ و تاریخی میدان امام خمینی یا توپخانه سابق و خیابان پانزده خرداد و بازار قرار دارد با خیابان ها و کوچه های باریکی که بیشتر آنها یا بن بست هستند یا به خیابان پامنار می رسند.

مهم ترین های آنها مروی و خدابنده لو و امام جمعه و ناظم الاطبا است. از آنجا که خیابان ناصریه یکی از خیابان های مهم دوره قاجار بوده خانه های خیلی از درباریان در آن قرار داشته که از آن جمله می توان به خانه امام جمعه اشاره کرد که در کوچه ای به همین نام قرار دارد.

این خانه در ابتدا متعلق به آقا خان نوری صدراعظم ناصرالدین شاه بوده که بعد به امام جمعه تهران می رسد. این خانه یکی از آثار دوره قاجاریه است. راه دسترسی به ناصرخسرو بسیار آسان است از آنجا که این خیابان نزدیک میدان توپخانه و بازار است تمام اتوبوس ها که به این دو میدان می روند به شما در رسیدن به خیابان ناصرخسرو کمک می کنند.

متروی میدان امام خمینی و خط یک در ایستگاه پانزده خرداد هم در رسیدن شما به خیابان ناصرخسرو کمک می کنند.