عصرایران؛ محمد مهدی حیدرپور - تقریبا همه ما دوست داریم درباره رایانه ها و دستگاه های دیگر که مورد استفاده قرار می دهیم، شکایت کنیم. در قرن بیست و یکم که عصر دیجیتال برای مصرف کنندگان محسوب می شود، شاید این حق مسلم ما باشد. اما حقیقت این است که در سال 2015 کاربران به نیروی رایانشی بی سابقه ای در قبال هزینه پرداختی دسترسی دارند.
به گزارش "گروه علم و فناوری" عصرایران، امروزه پردازنده ها با واحد گیگاهرتز، دیسک های سخت با ترابایت و حافظه های رم با گیگابایت اندازه گیری می شوند و فناوری نمایشگرها با گذشته قابل قیاس نیست. یکی از بهترین روش ها برای درک قدرت رایانه ها و دستگاه های دیگر امروزی بازگشت به گذشته است. در ادامه برخی از گران‌ترین سیستم های عرضه شده به بازار در دوران رایانش شخصی به همراه مشخصات فنی و قیمت در زمان عرضه را ارائه می کنیم. این حفاری باستان شناسی به دسکتاپ ها و رایانه های قابل حمل عرضه شده برای مصرف کنندگان پیش از سال 1999 محدود شده است.
پروگرما 101 (1965)
پروگرما 101 از نقطه نظر نامگذاری یکی از جذاب‌ترین دستگاه ها در تاریخ رایانش است. این سیستم ایتالیایی را بسیاری به عنوان نخستین رایانه رومیزی در نظر می گیرند. در دورانی که رایانه ها به اندازه خودروهای بزرگ آمریکایی بودند، پروگرما 101 همانند یک ماشین تحریر به نظر می رسید و طی نمایشگاه جهانی نیویورک در سال 1964 معرفی شد. این دستگاه نوعی ابرماشین حساب بود که افزون بر انجام اعمال ریاضی توانایی بارگذاری و ثبت توالی های برنامه نویسی روی کارت های مغناطیسی را داشت. هر دستگاه پروگرما 101 برچسب قیمت 3,500 دلاری (24 هزار دلار امروز) را یدک می کشید.
رایانه قابل حمل آی‌بی‌ام (1975)
رایانه قابل حمل آی‌بی‌ام 5100 در زمان خود به عنوان نخستین مینی رایانه جهان در اندازه ای کوچکتر از یک چمدان کوچک و وزن 25 کیلوگرم روانه بازار شد. مدل رده بالای 64 کیلوبایتی این رایانه برچسب قیمت 19,975 دلاری (حدود 88 هزار دلار امروز) را یدک می کشید. آی‌بی‌ام 5100 دارای نمایشگر سیآرتی پنج اینچی یکپارچه شده و درایو نوار مغناطیسی بود. نمایشگر این دستگاه توانایی نمایش 16 خط متن با 64 کاراکتر در هر خط را داشت. درایو این دستگاه نیز توانایی ذخیره سازی 204 کیلوبایت را داشت. آی‌بی‌ام 5100 دارای پردازنده ای به نام پالم بود که باس داده 16 بیت را شامل می شد.
کرومِمکو سیستم تری (1979)
شرکت رایانه ای آمریکایی کرومِمکو توسط دو دانشجوی دکترای دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا تاسیس شد. در سال 1979، کرومِمکو رایانه چند کاربره "سیستم تری" را معرفی کرد. ناسا و نیروی هوایی آمریکا از نخستین مشتریان این محصول بودند که دارای حافظه رم 512 کیلوبایت و درایو سخت خارجی 5 مگابایتی بود. سیستم تری توانایی اجرای Fortran IV و Z80 Basic را داشت و سیستم عامل کرومیکس شرکت کرومِمکو نخستین سیستم عامل شبه یونیکس موجود برای سیستم های میکرورایانه بود. سیستم تری 12,495 دلار (حدود 36 هزار دلار امروز) فیمت داشت.
اپل لیزا (1983)
در ژانویه 1983، شرکت کوچکی به نام اپل رایانه لیزا را روانه بازار کرد که نخسین رایانه شخصی عرضه شده برای عموم مردم بود که با ماوس و رابط کاربری گرافیکی همراهی می شد. لیزا برچسب قیمت 9,995 دلاری (حدود 24 هزار دلار امروز) را یدک می کشید و در قبال پول پرداختی کاربر دستگاهی با پردازنده مرکزی 5 مگاهرتزی موتورولا، حافظه رم یک مگابایت، و نمایشگر تک رنگ 12 اینچی دریافت می کرد. درایو سخت خارجی 5 مگابایتی و درایوهای فلاپی دو گانه خارجی که هر کدام ظرفیت ذخیره سازی 871 کیلوبایت داشتند به صورت اختیاری در دسترس بودند.
آزبورن ویکسن (1985)
آزبورن ویکسن از طراحی منحصر به فرد سود می برد که در آن صفحه کلید تاشو و دستگیره ای برای حمل آسان دستگاه در نظر گرفته شده بود. ویکسن در سال 1985 روانه بازار شد و به نمایشگر 7 اینچی سیآرتی، پردازنده 4 مگاهرتزی، حافظه رم 64 کیلوبایت و درایوهای دیسک دوگانه مجهز شده بود. به همراه ویکسن درایو سخت خارجی 10 مگابایتی قابل سفارش بود که در مجموع قیمت دستگاه به 2,800 دلار (6,200 دلار امروز) می رسید.
اپل مکینتاش پرتابل (1989)
نخستین رایانه قابل حمل مکینتاش اپل به عنوان لپ تاپی سریع و قدرتمند در اواخر دهه 1980 طراحی شده بود. مکینتاش پرتابل به پردازنده مرکزی 16 مگاهرتزی موتورولا، حافظه رم یک مگابایت که تا 9 مگابایت قابل ارتقا بود، باتری سرب اسید که در استفاده معمولی حدود شش ساعت امکان کار با دستگاه را فراهم می کرد، دیسک سخت 40 مگابایتی و نمایشگری تک رنگ با وضوح 640 در 400 مجهز شده بود. مکینتاش پرتابل برچسب قیمت 6,500 دلار (حدود 12,500 دلار امروز) را یدک می کشید.
ریسک پی‌سی (1994)
شرکت انگلیسی اِیکورن که گاهی اوقات به عنوان "اپل بریتانیایی" نیز شناخته می شود در سال 1994 نسل جدید سیستم ریسک پی‌سی خود را روانه بازار کرد. افزون بر طراحی کیس نوآورانه این دستگاه که امکان ارتقا آسان و گسترده را فراهم می کرد، ریسک پی‌سی به شکاف پردازنده مرکزی دوم برای اجرای نرم افزار سازگار با آی‌بی‌ام در کنار نرم افزار اِیکورن روی سیستم عامل ریسک مجهز بود. پردازنده دوگانه، دیسک سخت 420 مگابایتی و نمایشگر 17 اینچی از دیگر مشخصات این رایانه بودند. قیمت ریسک پی‌سی با تبدیل به واحد پول آمریکا حدود 3,000 هزار دلار (حدود 5,000 دلار امروز) می شد.
دل دیمنژن اکس‌پی‌اس تی600 (1999)
از اواخر دهه 1990 بازار رایانه های شخصی رونق گرفت و خیلی زود کاربران در خانه، محل کار و یا هر دو مکان دارای یک رایانه بودند. اگرچه قیمت ها به تدریج در حال کاهش بودند اما همچنان برخی رایانه ها گران‌تر از مدل های دیگر بودند. دل دیمنژن اکس‌پی‌اس تی600 دارای پردازنده مرکزی پنتیوم III-600، حافظه رم 128 مگابایت، حافظه ذخیره سازی 20 گیگابایت، نمایشگر 17 اینچی سیآرتی بود و برچسب قیمت 2,300 دلاری (3,400 دلار امروز) را یدک می کشید.
برای خواندن مطالب بیشتر در زمینه علم و فناوری به اینجا مراجعه کنید.