عصرایران- همزمان با روز جهانی جهانگردی، همایش بین المللی گردشگری، ششم و هفتم مهرماه 1394 به مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی در برج میلاد تهران برگزار می شود. به این بهانه با دکتر حمید ضرغام بروجنی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و عضو شورای سیاستگذاری این همایش گفت و گویی داشتیم که در ادامه می خوانید.
دکتر حمید ضرغام بروجنی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و عضو شورای سیاستگذاری همایش روزجهانی گردشگری با اشاره به اینکه در جمهوری اسلامی ایران گردشگری فعالیتی فرهنگی، منبعث از فطرت جستجوگر انسان است گفت: هرآنچه از منافع گردشگری مورد انتظار است از طریق سامان دهی کسبوکارهای مربوط، با این نوع نگاه به گردشگری میسر می شود.
ضرغام درباره نوع گردشگری جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: گردشگری ایران به جهت اعتقاد مردم و نظام به حفظ ارزشهای فرهنگی باید بر مبنای اصول گردشگری پایدار فرهنگی استوار باشد و هر آنچه از منافع گردشگری مورد انتظار است فقط از طریق سامان دهی این صنعت با رویکرد گردشگری فرهنگی میسر می شود.
وی ادامه داد: اگرچه در جهان، گردشگری انبوه موقعیتی مسلط دارد به طوری که ملاک اندازه گیری توفیق برنامه های توسعه گردشگری، تعداد گردشگران ورودی است، اما برای جمهوری اسلامی ایران نباید تعداد گردشگر ملاک توفیق برنامه، در نظر گرفته شود به این دلیل که نوع گردشگری کشور ما با دنیا فرق می کند. ایران فقط می تواند پذیرای گردشگران فرهنگی باشد و می دانید که در حدود فقط 20 درصد گردشگران بین المللی را گردشگران فرهنگی تشکیل می دهند و حدود 80 درصد بقیه، در مقوله گردشگری انبوه جای می گیرند. کشورما به سبب برخورداری از تنوع فرهنگی- قومیتی، سابقه تمدنی غرورآفرین و یادمان های مذهبی و تاریخی ارزشمند، پتانسیل تبدیل شدن به مقصد مهم گردشگری فرهنگی را داراست.
این عضو شورای سیاست گذاری همایش روز جهانی گردشگری تاکید کرد: برای تامین خواسته ها و نیاز های گردشگران در مقصدهای گردشگری مجموعه ای از بنگاه های اقتصادی شکل می گیرند که کسب وکارهای صنعت گردشگری هستند و سامان دهی آنها در ایران باید با نگاه فرهنگی انجام شود. البته، این نگاه فرهنگی به معنی چشم پوشی از پیآمدها و منافع اقتصادی نیست. این بنگاه های اقتصادی به بخش هایی چون حمل و نقل، اقامت و پذیرایی، تفریح و سرگرمی و بازدید از جاذبه های تاریخی و گردشگری تقسیم می شوند.
وی با اشاره به این که یکی از دستآوردهای عمده ی گردشگری که برای کشور ما بسیار اهمیت دارد زدودن تفکرات منفی درباره ایران است، گفت: در شرایطی که دشمن، در تبلیغات خود مردم ایران را خشن و صلح گریز معرفی می کند، گردشگری عامل مهمی است که به مردم جهان نشان دهد مردم ایران صلح طلب و بسیار مهربان و از خود گذشته در مقابل مهمان هستند و شعار "مهمان حبیب خداست" یک اصل فرهنگی شناخته شده برای مردم ایران است. همان طور که با توسعه گردشگری بین الملل، ارتباط با احترام متقابل بین کشورها توسعه پیدا می کند مردم کشورها نیز در اثر آشنایی با فرهنگها و سبکهای مختلف زندگی، قابلیت همزیستی مناسب تری در جهان متمدن و پر از تضاد کنونی به دست می آورند.
ضرغام درباره اثرات توسعه گردشگری در بعد داخلی گفت: توسعه گردشگری در بعد داخلی موجب گسترش وفاق اجتماعی و وحدت ملی و افزایش اشتغال می شود. اگر باور کنیم ارتباط بین المللی، وفاق ملی و افزایش اشتغال، دغدغه های اساسی دولت مردان ایران در شرایط امروز است قطعا گردشگری ابزار کارآمدی برای پاسخگویی به این نیازهاست.
این استاد دانشگاه ادامه داد: از ویژگی های دیگر توسعه گردشگری توزیع منصفانه درآمد بین اقشار مختلف مردم است. گردشگری می تواند در اقتصاد ملی نقش بسیار مؤثری بازی کند و تقویت کننده برنامه های توسعه ملی کشور باشد.
وی بیان کرد: اگرچه طی پنجاه سال اخیر اهمیت گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد برای توسعه اقتصادی شناخته شده ولی این امر نافی واقعیت فرهنگی بودن این فعالیت نیست. گردشگری فرهنگی اشکال و جنبه های مختلفی دارد. هنرهای سنتی و اصیل یکی از جنبه های آن است. که توجه به ارزشهای بی بدیل زیبایی شناختی آن ها در سطح جهانی، برای گردشگری جمهوری اسلامی ایران یک مزیت رقابتی بسیار ارزشمند است. ایران از نظر هنرهای سنتی ملی و صنایع دستی، در بین کشورهای منطقه با فاصله زیاد با سربلندی ایستاده است و جزو عالی ترین مقصد های دارای هنرهای اصیل به شمار می رود. باید این ویژگی برتر ایران درهربرنامه توسعه گردشگری به صورت قوی درنظرگرفته شود.
ضرغام با اشاره به اینکه ما باید از هر بهانه ای برای ترویج گردشگری کشورمان استفاده کنیم گفت: یکی از زمینه های مناسبی که برای تبلیغ برنامه های گردشگری وجود دارد، گرامیداشت روز جهانی گردشگری است. روز جهانی گردشگری هرسال حول یک محور تعیین شده ای درسراسر جهان گرامی داشته می شود. شعار امسال روز جهانی گردشگری "یک میلیارد گردشگر، یک میلیارد فرصت" است. دانشگاه علامه طباطبایی هم مانند سال های گذشته با برگزاری همایش گرامیداشت روز جهانی گردشگری به مشارکت در شناخت و تبلیغ فرهنگ گردشگری از یکسو و گردهم آوری متخصصان حرفه ای و پژوهشگران دانشگاهی از دیکر سو برای درک بهتر طرح های توسعه گردشگری اقدام کرده است.
وی ادامه داد: یکی از وجوه مثبت این همایش حضور استادان مشهور بین المللی است. انتقال تجربیات این استادان دو مزیت مثبت برای ما دارد اول اینکه مشخص میشود از لحاظ زیربنای علمی، کشور ما در زمینه گردشگری فاصله بعیدی با دنیا ندارد و دوم اینکه آموختن تجربیات عملی اندیشمندان سایر کشورها برای توسعه گردشگری مطلوب جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت است.
ضرغام درادامه افزود: استاد جعفرجعفری که ریاست آکادمی علوم گردشگری را برعهده دارد و مؤسس و سردبیر چند نشریه تحقیقی مشهور بینالمللی است در این همایش حضور دارند. همچنین استادان دیگرهم درزمینه نقش اقتصاد، تحقیقات و برنامه ریزی و محیط زیست در گردشگری سخنرانی خواهند کرد به علاوه مجموعهای کارگاه های آموزشی توسط استادان خارجی و داخلی در روز دوم همایش (در دانشکده مدیریت و حسابداری) برگزار می شود.
ضرغام درمورد مقاله های همایش ادامه داد: اگرچه زمان اعلام فراخوان برای دریافت مقاله خیلی بدهنگام و مصادف با امتحانات و تعطیلی دانشگاه ها بود، اما استقبال پژوهشگران برای ارائه مقاله چشمگیر بوده است. موضوعاتی مانند اقتصاد و محیط زیست مشتاقان بیشتری برای ارائه مقاله داشته اند. اگرچه از لحاظ تعداد نسبت به همایش های قبلی مقالات کمتری دریافت شده است، اما مقاله های رسیده، از لحاظ کیفی و علمی عموما پربارتر و ارزشمندتر از همایش های پیشین بوده است. شورای سیاست گذاری همایش قصد دارد دو مجلد از این مقاله ها را چاپ کند یک جلد مقالات برگزیده و دیگری سایر مقالات رسیده به دبیرخانه که حداقل کیفیت لازم برای چاپ را دارند و بدین ترتیب رضایت خاطر نویسندگان را برآورده می کند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: یکی از برنامه هایی که دانشگاه علامه طباطبایی در همایش سال گذشته وعده آن را داد ایجاد یک دبیرخانه دائمی برای محقق ساختن برنامه های اجرایی ارایه شده در این همایش و همایش های آینده بود و این همایش بخشی از فعالیتهای آن دبیرخانه دائمی است.
وی درادامه گفت: دانشگاه های تهران، اصفهان، شیراز، یزد، همدان، مازندران و پیام نور از جمله حامیان همایش محسوب می شوند و این دانشگاه ها استادان و دانشجویان خود را تشویق به ارائه مقاله کرده اند و همچنین تجربیات مفیدی را به ما منتقل کرده اند. لازم به ذکر است از این دانشگاه ها یک نماینده در شورای سیاست گذاری همایش هم حضور دارد. این همکاری ها برای هم پیوندی دانشگاه های کشور موثر بوده است و همچنین و گفتگوهای که با سایر استادان دانشگاه ها انجام شده سبب شده برخی از تنگناهای منابع آموزشی آشکار شود و تیم هایی برای تهیه منابع آموزشی تشکیل شود.
وی بیان کرد: هم اکنون برنامه زمان بندی همایش به خوبی پیشرفته است و دچار وقفه نشده ایم همچنین برنامه ها برای حضور مهمان های خارجی انجام شده است وفعالیت های داخلی هم در جریان است. امیدواریم که از حمایت های سازمان متولی گردشگری کشور نیز طبق وعدههایشان برخوردار شویم .
ضرغام در پایان اشاره کرد: نقش گردشگری به عنوان یک فعالیت فرهنگی درآمد زا باید در روز جهانی گردشگری بیش از گذشته پررنگ شود و برنامه ریزان توسعه گردشگری به فکر توزیع درآمدهای حاصل از گردشگری بین اقشار مختلف جامعه که فعال در بخش گردشگری هستند، باشند با تکیه به ارزش ها و تمایلات مردم مقصدهای گردشگرپذیر تضمین قطعی برای اجرایی شدن برنامه های پیش بینی شده برای توسعه گردشگری در کشور وجود دارد. باید به این واقعیت اذعان داشت تنها زمانی که مردم منافع گردشگری را بر سر سفره های خود ببینند گردشگر را بیش از پیش عزیز و محترم میدارند و از برنامه های توسعه گردشگری حمایت می کنند.
گفت و گو: طرفه عبدالکریمی
عکس: الیکا شاهوردی