دو ماده طرح «صیانت از عفاف و حجاب» در کمیسیون مشترک قضائی و فرهنگی مجلس به تصویب رسیده است؛ ماده یک و دو.
به گزارش شرق، با این‌حال مرکز پژوهش‌های مجلس در مطالعه‌ای جامع کلیات طرح را رد کرده و از بروز برخی تبعات حقوق بشری برای ایران در مجامع جهانی سخن به میان آورده است.
در بخش دیگری از این مطالعه کارشناسی آمده است: «در فضای کنونی منطقه خاورمیانه و با وجود عملکرد داعش، تصویب این طرح می‌تواند به نوعی ذهنیت افراطی‌گری در جامعه را مطرح و به اذهان متبادر کند».
مرکز پژوهش‌های مجلس به صراحت از مخالفت با طرحی سخن گفته که تا اینجای کار بخشی از آن در کمیسیون مشترک قضائی و فرهنگی به تصویب رسیده است و به‌زودی راهی صحن علنی مجلس خواهد شد.
«طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب»، ١٦ مهر ٩٣ با هدف بازنگری در قوانین موجود در عرصه حجاب، افزایش ضمانت اجرای قوانین و اصلاح و تقویت مجازات‌ها درباره ممنوعیت، نصب و به‌کارگیری تجهیزات ماهواره، تهیه و اعلام وصول شد.
محمدعلی اسفنانی، از چهره‌های میانه‌رو کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس نهم است. بااین‌حال از ماده یک و دو طرح دفاع کرده است و آن را کارآمد می‌داند. در جای دیگری از سخنانش، البته با نگاه سلبی در مباحث اجتماعی مخالفت می‌کند. بااین‌حال منکر این است که در سخنانش تناقضی به چشم می‌خورد.
یکشنبه هفته بعد که بیاید، نمایندگان دوباره مشغول کار می‌شوند و علاوه بر ماجرای «برجام»، بی‌شک این طرح حاشیه‌های فراوانی در صحن و کمیسیون‌های مرتبط به دنبال خواهد داشت.
توبیخ و درج در پرونده در صورت بدحجابی، دوره آموزشی برای زنان با پوشش غیرشرعی، جزای نقدی و پرداخت جریمه، فقط بخشی از بندهایی است که در «طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب» درج شده است.
گفت‌وگو با سخنگوی کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس با هدف بررسی دو ماده مصوب‌شده در کمیسیون انجام شده است و در بخش‌هایی بر بررسی موضوع ماهواره نیز متمرکز می‌شود.
مرکز پژوهش‌ها با کلیات طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب مخالفت کرده است، اما گویا دو کمیسیون مرتبط کماکان بر بندهای این طرح تأکید دارند.
در کمیسیون آرای مختلفی هست، به‌هرحال مرکز پژوهش‌ها هم اتاق فکر مجلس است و نظر خودش را دارد؛ اما برای این طرح از مراکز پژوهشی دیگری همچون مرکز پژوهش اسلامی، مرکزی در قم و دیگر مراکز تحقیقی کمک گرفته‌ایم.
گویا تا اینجای کار با دو ماده در کمیسیون مشترک موافقت شده است؟
بله ماده یک و دو. ببینید این طرح، طرحی دو فوریتی بود که یک فوریت‌اش تصویب شد و آمد به کمیسیون مشترک قضائی و فرهنگی. آنجا روی کلیات بحث زیادی شد و کلیات تصویب شد و موارد یک و دو در جلسه‌ای به تصویب رسید
براساس ماده یک طرح «چنانچه راننده یا سرنشینان وسایل نقلیه اقدام به کشف حجاب، روزه‌خواری، مزاحمت برای نوامیس یا حرکات غیرمتعارف کنند، افسران کادر یا پیمانی موظف به جریمه صد هزار تومانی و در صورت تکرار، منظورکردن ١٠ نمره منفی و توقیف ٧٢ ساعته خودرو‌اند».
فکر می‌کنید در شرایط امروز جامعه این روش‌ها جواب می‌دهد؟
بله، بالاخره کارکردهایی دارد و باید با این مسائل برخورد کرد. پیش‌از‌این هم جرم‌انگاری در این زمینه بوده است؛ اما حالا جریمه و نمره منفی برای راننده لحاظ می‌شود.
موضوع دیگری که کمیسیون قضائی و فرهنگی تا اینجا درباره آن توافق کرده است، چیست؟
بحث درباره این است که اگر خانم‌ها در اداره حجاب‌شان را رعایت نکنند، هم درج در پرونده لحاظ خواهد شد و هم کسر از حقوق.
آیا بخش‌های خصوصی هم زیر پوشش قرار می‌گیرند؟
باید در این زمینه آیین‌نامه‌های معینی تدوین شود. به هر شکل الان از نظر حجاب در جامعه مشکلاتی داریم که باید به آن رسیدگی شود. همه‌جا این‌طوری نیست که پوشش مناسب باشد، در بخش‌هایی هم حجاب به درستی رعایت نمی‌شود.
یعنی می‌خواهید یونیفرم خاصی برای زنان کارمند در نظر بگیرید؟
فرم خاصی مدنظر نیست؛ اما هر لباسی که می‌پوشند، این حجاب را رعایت کنند.
این حجابی که مدنظر شماست، چیست؟ اگر هر اداره‌ای سلیقه‌ای بخواهد این قانون را اعمال کند، تکلیف چه می‌شود؟
در آیین‌نامه رعایت حجاب اسلامی قید شده حجاب به چه معناست، کسی نمی‌تواند تفسیر‌به‌رأی کند.
به هر شکل گویا با این نگاه تنبیهی موافق هستید؟
بالاخره با کلیت کار موافقم.
اینکه برای خانم‌ها کسر حقوق و درج در پرونده لحاظ شود؟
به‌هرحال اگر تأثیرگذار باشد، بلامانع است و می‌تواند به عنوان عامل بازدارنده استفاده شود.
شما می‌گویید نگاه سلبی ندارید، اما درج در پرونده و کسر از حقوق کارمندان زن، خود اقدامی سلبی است.
اگر قرار بود این اقدام‌های سلبی جواب بدهد، که می‌بایست تاکنون جواب می‌داد.
من به مباحث سلبی، اینکه ما همه‌اش به دیگران بگوییم این کار را بکنید، اعتقاد ندارم؛ بلکه باید کار کارشناسی شده و همه جوانب امر بررسی شود.
فکر نمی‌کنید این طرح مصداق برخورد سلبی باشد؟
نمی‌توانیم این‌طور بگوییم.
قبول دارید که تناقض ظریفی در حرف‌های‌تان هست، هم موافق این طرح هستید و هم مخالف نگاه سلبی.
خیر تناقضی وجود ندارد.
درباره ماهواره، هم جریمه هشت میلیونی در نظر گرفته شده، هم اینکه مدیر ساختمان ملزم به ارائه گزارش استفاده‌کنندگان از ماهواره به پلیس شده است و هم در مراتب بعدی، دستگیری مدیر ساختمان؛ اینها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من در ماده مربوط به ماهواره موافق بندهای مندرج نیستم؛ اما اجازه بدهید سر آن بعدتر بحث کنیم. بارها و بارها گفته‌ایم فقه ما از پویایی برخوردار است؛ بنابراین باید بتواند برای این موارد نیز حکم داشته باشد و موارد روز را در نظر بگیرد.
خود شما از ماهواره استفاده می‌کنید؟
ریز نشویم.
خب چه افرادی مجوز دارند از ماهواره استفاده کنند؟
برخی از افراد طبق قانون حق دسترسی به ماهواره را دارند؛ ازجمله اعضای هیأت‌رئیسه مجلس و افرادی که کارشان مرتبط با ماهواره باشد و استفاده از ماهواره برای فعالیت‌شان الزامی باشد؛ اما متأسفانه در جامعه ما سطح وسیعی از افراد به ماهواره دسترسی دارند و باید برای این ماجرا نیز فکری کرد؛ هرچند به‌خوبی می‌توان استفاده مثبتی از ماهواره داشت و این مسئله نیاز به فرهنگ‌سازی دارد.
------------------------------------
موافق رعایت حجاب در اداره‌ها
حجت‌‌الاسلام زائری
موافق مواد مرتبط با لزوم رعایت حجاب در اداره‌ها هستم چراکه ادارات دولتی حق دارند درخصوص پوشش کارکنان خود اظهارنظر کنند. مخالف ماده یک هستم. توان اجرای آن در کشور وجود ندارد و سبب می‌شود تنها در مقابل دید مأموران راهنمایی به رعایت حجاب بپردازند. دیگر آنکه موجب لجبازی می‌شود. طرح به صراحت گفته اگر هزینه پرداخت کنی، می‌توانی بدحجاب باشی.
------------------------------------
فاقد زمینه فرهنگی- اجتماعی
حجت‌‌الاسلام اموری
این جنس قوانین نیازمند پشتوانه اجتماعی و زمینه فرهنگی- اجتماعی است. مسئله حجاب و عفاف جزء حساس‌ترین مسائل اجتماعی در حوزه زنان و خانواده است که با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو است. این طرح فاقد زمینه فرهنگی- اجتماعی است و مسلما سبب واکنش‌هایی خواهد شد و نه‌تنها حرکت رو به جلو نیست بلکه آسیب‌زا خواهد بود.
------------------------------------
نیازمند مدیریت بدحجابی هستیم
حجت‌‌الاسلام علی جعفری
مخالف تشدید مجازات بدحجابی بدون توسل به سیستم هوشمند تربیتی و مشاوره‌ای هستم. درحال‌حاضر ما نیازمند مدیریت بدحجابی در جامعه هستیم و این مستلزم توجه به ابعاد ایجابی و سلبی در کنار یکدیگر است. در مورد جریمه مالی نیز نیازمند پردازش اطلاعات متناسب با میزان و نوع بدحجابی هستیم. به نظر نمی‌رسد راهنمایی و رانندگی بتواند در این زمینه موفق باشد.
------------------------------------
طرح به ضدخود بدل نشود
محمدتقی کرمی
به علت ایجاد بازتاب منفی در جامعه و تبدیل آن به ضدحجاب با این طرح مخالفم. جرم‌انگاری بدحجابی تنها در شرایطی می‌تواند اثرگذار باشد که جامعه بدحجابی را جرم بداند. علاوه‌براین ایجاد قانون جدید زمینه اجرا را سخت‌تر و هزینه اجتماعی را افزایش می‌دهد. بهتر است برای اثربخشی بهتر، هریک از مواد به قوانین اصلی خود الحاق شود.