تری گلیسیرید نوعی چربی در خون است و بدن از آن برای تولید انرژی استفاده می کند. با وجود این مقدار کمی از آن مورد نیاز است. هنگامی که مقادیر تری گلیسیرید خون افزایش می یابد، و برای مدت زمان طولانی بالا باقی می ماند فرد در معرض خطر بروز بیماری های قلبی قرار می گیرد.
علاوه براین، تری گلیسیرید بالا یکی از علایم ابتلا به سندرم متابولیک است. سندرم متابولیک شامل ترکیبی از افزایش فشارخون، قند و تری گلیسیرید خون و هم چنین افزایش محیط دور کمر و کاهش مقادیر HDL-کلسترول می باشد.
میزان طبیعی تری گلیسیرید خون کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر خون است. چاقی، دیابت کنترل نشده، کم کاری تیروئید، بیماری کلیوی، پرخوری موجب افزایش مقادیر تری گلیسیرید خون می شود. کاهش وزن و کاهش محیط دور کمر اثر معناداری در کاهش مقادیر تری گلیسیرید خون دارد. در ادامه به توصیه های مؤثر در کاهش این نوع از چربی خون پرداخته خواهد شد.
سبزیجات نشاسته ای در انتخاب سبزیجات دریافتی به این نکته توجه کنید که سبزیجات نشاسته ای مثل نخود فرنگی و ذرت را باید محدود کنید. بدن مقادیر مازاد نشاسته را به چربی تبدیل می کند. بنابراین شما می توانید در این نوع گروه غذایی از سبزیجاتی مثل خانواده کلم، قارچ، کلم برگ و سایر سبزیجات غیر نشاسته ای استفاده کنید.
انواع لوبیا لوبیا ها فیبر دارند و علاوه بر این حاوی مواد مغذی دیگری نیز می باشند. با وجود این اگر آن ها همراه با شکر یا گوشت های چرب پخته شوند، گزینه خوبی نیستند.
مراقب میوه ها باشید شک نکنید؛ میوه ها گزینه مناسبی هستند، به ویژه اگر جایگزین میان وعده های ناسالمی مثل کیک یا شیرینی شوند. با وجود این، هنگامی که مقادیر تری گلیسیرید خون بالاست میزان دریافت میوه ها باید کاهش و به 3-2 واحد در روز محدود شود. به عبارت دیگر در این شرایط باید از دریافت بیش از حد قند میوه نیز پرهیز شود.
غذاهای نشاسته ای
خوردن مقادیر زیاد پاستا، سیب زمینی یا غلات موجب افزایش مقادیر تری گلیسیرید خون می شود به دلیل این که بدن مازاد کربوهیدرات دریافتی را به چربی تبدیل می کند. توصیه می شود این گروه غذایی را در حد مناسب دریافت کنید. یک برش نان، 3/1 لیوان برنج یا پاستا معادل یک واحد کربوهیدرات است.
عسل و شیره خرما
شاید فکر کنید که عسل و سایر شیرین کننده های طبیعی مثل شهد توت یا شیره خرما بهتر از قند ها و شیرین کننده های تصفیه شده هستند. با وجود این، آن ها شبیه شکر می توانند موجب افزایش مقادیر تری گلیسیرید خون شوند. هنگامی که مقادیر تری گلیسیرید خون بالا است بهتر است دریافت هرنوع قند حتی اگر طبیعی باشد نیز کاهش یابد و محدود شود.
محدودیت دریافت چربی های اشباع
هنگامی که مقادیر تری گلیسیرید خون بالا است، دریافت چربی های اشباع شامل کره، مارگارین، روغن های هیدروژنه، روغن نارگیل و ... در رژیم غذایی باید محدود شود. بهتر است به جای این نو ع چربی ها از روغن زیتون، تخم کتان و کانولا استفاده کنید.
با وجود این فراموش نکنید که کالری حاصل از انواع چربی ها و روغن ها با یکدیگر یکسان است. یک گرم از آن ها 9 کیلوکالری دارد. تفاوت آن ها در ترکیب اسیدهای چرب موجود است. بنابراین بهتر است روغن های خوب توصیه شده را نیز در حد اعتدال مصرف کنید.
از مصرف گوشت های پر چرب نیز بپرهیزید، و تا آنجا که امکان دارد چربی آن را جدا کنید.
و توصیه آخر؛ فراموش نکنید که پیروی از یک برنامه منظم فعالیت ورزشی در کنار رعایت رژیم غذایی راهبرد مؤثری در بهبود مقادیر تری گلیسیرید خون می باشد.
دکتر حمیدرضا فرشچی