تنگ تاریخی چوگان در ۲۳ کیلومتری شهر کازرون و روبروی شهر باستانی بیشاپور واقع شده و رودخانه شاپور در جهت شمال شرقی به جنوب غربی در میان آن روان است.
به گزارش مهر، این تنگ طبیعی و تاریخی در کنار ویرانه‌های شهر تاریخی بیشاپور قرار دارد و دارای سه روستا است که عبارتند از روستای تنگ چوگان بالا، تنگ چوگان پایین، تنگ چوگان وسطا، کوه شاپور مشرف بر روستای تنگ چوگان وسطاست، اما راه اصلی برای رسیدن به غار از تنگه چوگان علیا (روستای کشکولی) می‌گذرد.
تنگ چوگان در دل خود گنجینه‌ای بی‌نظیر از آثار و حجاری‌های دوره ساسانیان را جای داده و به همراه طاق بستان در کرمانشاه، نقش رستم و نقش رجب در نزدیکی تخت جمشید یکی از محوطه های تاریخی با ارزش آن دوره به شمار می آید.
در تنگ چوگان شش نقش برجسته نفیس و منحصر به فرد ساسانی وجود دارد که در فاصله بسیار کمی از یکدیگر قرار گرفته اند.
چند روز پیش حریقی در نزدیکی این نقوش ایجاد که با همکاری مسئولان و مردم مهار، متخلفان دستگیر و آتش نیز خاموش شد.
هرچند به گفته مسئولان، آثار آسیبی ندیدند اما این اتفاق ضرورت افزایش نیروهای حفاظتی در این منطقه را بیش از پیش گوشزد می کند.
مسئول میراث فرهنگی شهرستان کازرون در خصوص آتش سوزی این منطقه به خبرنگار مهر گفت: چند شب قبل در ارتفاعات تنگ چوگان حدود دو هکتار از پوشش گیاهی منطقه از بین رفت.
نقوش سنگی تنگ چوگان و شهر بیشاپور آسیب ندیدند
حمیدرضا معینی با بیان اینکه آتش با نقوش برجسته فاصله داشته و خسارتی به این آثار تاریخی وارد نشده است، افزود: طبق بررسی‌های کارشناسان نقوش سنگی تنگ چوگان و شهر بیشاپور آسیب ندیدند.
وی افزود: عامل آتش سوزی توسط نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان کازرون دستگیر شده است.
مسئول میراث فرهنگی شهرستان کازرون ادامه داد: مهار آتش با همکاری مردم محلی روستاهای همجوار و دستگاه های ذیربط، پایگاه های مقاومت بسیج، فرمانداری، هلال احمر، آتش نشانی و ... مهار شد.
وی با بیان اینکه در تنگ چوگان شش نقش برجسته از دوره ساسانیان وجود دارد افزود: با توجه به تاریخی بودن منطقه و پوشش گیاهی موجود می طلبد افراد نسبت به حضور و یا اقامت چند ساعته در منطقه نکات ایمنی را رعایت کنند تا شاهد چنین اتفافاتی نباشیم.
عضو شورای هم اندیشان جوان کازرون نیز در این رابطه به مهر گفت: در ارتفاعات مشرف به نقوش برجسته تنگ چوگان و در هر دو طرف این دهانه تاریخی، بقایای قلعه هایی وجود دارد که یکی به نام قلعه دختر و دیگری در گویش محلی «قلعه کر» یا به عبارتی قلعه پسر نامیده می شود.
فقر مطالعاتی عمیقی در خصوص این قلعه ها وجود دارد و به جز چند مطالعه پراکنده که آن هم عمدتا متوجه یکی از آنها، یعنی قلعه دختر بوده مطالعه منسجمی پیرامون آنها صورت نگرفته است.
محسن عباسپور افزود: بنابراین وقوع آتش سوزی گرچه خسارتی را متوجه نقوش برجسته واقع در تنگ چوگان نکرده اما نمی توان با اطمینان گفت که خساراتی را متوجه اندک بقایای باقی مانده از یکی از این قلعه ها نکرده است.
وی ادامه داد: در این خصوص باید یادآور شد موضوع آنجا اهمیت بیشتری پیدا می کند که متاسفانه فقر مطالعاتی عمیقی در خصوص این قلعه ها وجود دارد و به جز چند مطالعه پراکنده که آن هم به طور عمده متوجه یکی از آنها، یعنی قلعه دختر بوده مطالعه منسجمی پیرامون آنها صورت نگرفته و این مسئله لزوم حفظ و حراست از آنها را افزایش می دهد.
این فعال میراث فرهنگی بیان کرد: در مواجهه با آتش سوزی اخیر شاهدیم یگان حفاظت میراث، هوشیارانه و به موقع موفق به دستگیری عامل آتش سوزی شده اند و این مسئله در تداوم تلاش های اخیر این نیروها که حتی نوروز امسال منجر به اصابت گلوله توسط سارقان آثار تاریخی به یکی از آنها شد حاکی از توانمندی موثر این نیروهاست.
وی گفت: اما این آتش سوزی یادآوری می کند که صرفا وجود نیروهای حفاظتی در چنین مجموعه های ارزشمندی کفایت نمی کند و لزوما حفاظت های فیزیکی اطراف محوطه نیز به صورت جدی باید توسعه یابد.
عباسپور تاکید کرد: آتش سوزی اخیر و آتش سوزی های سال‌های گذشته، به ویژه آتش سوزی سال ۹۱ ریشه در ناکافی بودن حفاظت های فیزیکی در اطراف مجموعه ای دارد که داعیه دار ثبت در فهرست آثار جهانی است.