مراسم رونمایی از « تاریخ جامع ایران» که دستاورد همکاری 170 نفر از اساتید و تاریخ پژوهان برجسته کشور می باشد در مرکز دایره المعارف اسلامی امروز (۲۶ خردادماه) با حضور چهره‌هایی همچون آیت‌الله هاشمی رفسنجانی؛ رئیس مجلس تشخیص مصلحت نظام، علی جنتی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدکاظم موسوی بجنوردی؛ رئیس مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و تعدادی از شخصیت‌های علمی و فرهنگی در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار عصر ایران، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در بخش اول سخنان خود با بیان اینکه من بسیار خوشحالم که امروز شاهد حضور یک اثر ارزشمند برای تاریخ کشورمان هستیم گفت:البته قبلا مورخان بزرگی تاریخ ایران را به صورت مجزا نوشتند اما این نیاز بود که یک مجموعه‌ای از ابتدا تا امروز در اختیار تاریخ پژوهان، تاریخ دوستان و ملت قرار گیرد.
ایشان در ادامه گفت که مسایل مختلفی در این مجموعه از تاریخ ایران آمده است که احتیاج به تفسیر و نقد دارد اما من با توجه به تخصص خود و اینکه زندگی و مطالعات و کارهای من ابعاد دیگری هم دارد و تاریخ را هم کمی می دانم، بخشی از این تاریخ را مطرح می کنم که آن بعدی است که ایران و اسلام به هم می رسند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: در همان زمان در ایران مرکز مهمی به نام جندی شاپور وجود داشت که شاید در کلمات پیامبرهم نشانه هایی از آن بتوان دید و بحث دانش بشری است که می خواهم به آزادی بشری مرتبط کنم. به روایت پیامبر(ص) و علی (ع) ، عقل همانند یک دفینه‌ای بود که باید از زیر خاک ها و ویرانه ها بیرون بیاید و هم دوش رسالت پیامبر (ص) میدان داری کند. این پایه اساسی کار است که در ایران آن روز حتی امروز و اسلام آن روز و امروز در تعامل مشترکی نشان داده است. حال بحث تعامل به وجود می آید که این تعامل در جندی شاپور شروع شد و به بیت الحکمه بغداد رسید و بعدها ایرانیان توانستند از این مجموعه این همه دانش را پایه گذاری کنند و آن پایه ها در تمدن اسلامی کاملا نقد شد و بعدها به غرب رفت و غرب بر اساس آن این تمدن عظیم بشری را به وجود آورده است که نمونه آن فتح فضا است . جندی شاپور شروع و ختمش در تاریخ کاملا مشخص نیست اما در حدود 2 قرن قبل از اسلام تا 2 قرن بعد از آن آثارش دیده می شود.
آیت الله هاشمی رفسنجانی همچنین با اشاره به فعالیت‌های علمی جندی شاپور قبل و بعد از اسلام گفت: بعد از شکل گیری بیت‌الحکمه در بغداد به تدریج جندی شاپور به حاشیه رفت در جندی شاپور دانشمندان مختلفی از کشورهای مختلف مشغول بودند. پس از اسلام دانشمندان نیز همچنان در این مرکز فعال بودند. می‌توان گفت: که ایرانیان تمدن اسلامی را به وجودآوردند. البته هندی‌ها و عراق هم در این بین تاثیرگذار بودند.جندی شاپور مرکز بزرگ تحقیقاتی بوده که بیمارستان در آن وجود داشته و در زمان انوشیروان اوج رشد خود را دارد و می توان پیشرفت های علمی را در آن زمان دید.
ایشان در ادامه در تاکید به اهمیت علم و تحقیقات در ایران آن روز مطلبی از برزویه طبیب و رفتن او به سرزمین هند گفتند که مصداق کامل روایت پیامبر(ص) درباره کسب علم "اطلب العلم بالسین" و اینکه " اگر علم در ثریا باشد ایرانی ها آن را به دست می آورند" است و ما نباید از این مسایل ساده بگذریم.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تاکید اخباریون بر استفاده از روایات و استفاده اصولیون از عقل و وجود اختلاف میان این دو گروه، گفت: اسلام حقیقتا با عقل کار می کند و این چیز کمی نیست که در جزیره العرب که هیچ کس حتی سواد خواندن و نوشتن را نداشته و از تعلیم و دانش چیزی نمی دانسته و فقط به فکر جنگ بودند به یکبار خداوند اولین حرفی که از آسمان در قرآن به پیامبر می گوید: این است که اقراء و این خود بسیار جای تامل دارد. ما اگر تعقل نداشته باشیم باید مقلد باشیم، اما با عقل می‌توانیم به همه جا برویم. از وقتی مسلمانان راه توجه به عقل را کنار گذاشتند به تدریج دچار تنزل شدند وغرب از ابزار و دستاوردهای مسلمانان استفاده کرد و اکنون ازما فاصله‌ی زیادی گرفته است. با این وجود امروز در ایران دانش سر برآورده است. و ما میلیون‌ها فارغ‌التحصیل داریم که بسیاری از آنها چهره‌های بزرگ در دنیا هستند.در داخل کشور هم دانشمندان زیادی داریم.
آیت الله هاشمی در ادامه گفت: تفکر صوفی منشانه که خود از یک عرفانی سرچشمه می گرفته در مقابل تفکر آزاد عقلانی در مواردی مقابل هم قرار می گرفتند و با هم متعارض بودند. عده ای به دلیل عقاید عرفانیشان فکر می کردند که باید همه چیز با ریاضت توام باشد که خود این نافی صرفه جویی و قناعت نیست اما اگر به این ها معطوف شویم درهای آینده به روی ما بسته می شود.
رییس تشخیص مصلحت نظام همچنین با اشاره به تاکیدات پیامبر اسلام(ص) در مورد توجه به علم خاطر نشان کرد: تمدن بزرگ اسلامی در سایه توجه عقل و رسالت پیامبر (ص) به وجود آمد. قرآن راه کسب علم را به مسلمانان آموزش داد و عقل هم اندازه شرع اهمیت داد. اجتهاد هم در دین آمد و قرار شد دانشمندان با صلاحیت از طریق دستاوردهای عقلانی جامعه را متناسب با شرایط روز اداره کنند.امام خمینی (ره) هم به مساله اجتهاد متناسب با زمان و مکان اهمیت دادند اما این پیام امام اکنون دچار غفلت شده است ما صدها موضوع در فقه حکومتی داریم که در هیچ یک از کتاب‌های فقهی نیامده است . اکنون نیز مسائل علمی مختلفی مطرح می شود که همه آنها حکم و مسائل حقوقی دارند و باید به وسیله‌ی اجتهاد آن ها را حل کرد و اجتهاد هم بدون تعقل نمی‌شود.
آیت الله هاشمی رفسنجانی همچنین افزود: ما برخلاف کشورهای اسلامی زمینه‌ی خوبی برای رشد علمی داریم وعلاوه بر استعدادهای انسانی، استعدادهای طبیعی فراوانی هم داریم خوشبختانه به همت امام و شاگردان ایشان مکتب اهل بیت در کشور ما حاکم شد و ما منابع ناب اسلامی هم دراختیار داریم.
ایشان در ادامه گفتند که چطور آقایانی پیدا می شوند که تعامل با دنیا را ذلت می دانند چه ذلتی؟ هر جا علم بود باید رفت هر جا فن بود باید رفت. هر جا لازم بود آموزش بدهیم و ارتباط برقرار کنیم باید انجام دهیم. این اتفاقات متاسفانه تمدنی که امام می خواستند با این انقلاب ایجاد کنند دچار انحرافی شده که باید بدون خشونت و دعوا و با تعامل و استدلال درست کنیم. ایران ما از هیچ حرف و مشاجره و مذاکره ای نباید بترسد. ما حرف منطقی داریم و پشت حرفمان بایستیم و اگر ناحق می گوییم وقتی که مذاکره کردیم بفهیم که ناحقه و راهمان را عوض بکنیم. این حالت هایی که موجب انسداد درست می کنند شبیه انسداد اجتهادی است که اهل سنت از همان قرون اولیه برای خود ایجاد کردند و اخیرا پشیمان شدند و دوباره باز کردند و این متناسب مکتب اهل بیت نیست.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: تعدادی هستند تحریم ها در زندگیشان تاثیر مستقیمی ندارد اما طبقه مزد بگیر جامعه که اکثریت کشور را تشکیل می دهند تحریم ها دارند استخوانشان را می پوساند و بعد این چه حرف های عجیب غریبی است که تحریم ها اثری ندارد و تحریم ها به نفع ماست و .. تعبیری دکتر روحانی کردند و گفتند اگر از جیب ملت خبر داشته باشید از این حرف ها نمی زدید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت در ادامه تشریح امکانات علمی کشور گفت: ما می‌گفتیم روزی می‌آید که کنکور در کشور برداشته می‌شود که به ما می‌خندیدند ولی اکنون این اتفاق برای بسیاری از رشته‌ها افتاده است ما سرمایه‌های علمی زیادی داریم که باید از آنها استفاده کنیم. عقل و شرع راه رسیدن به تمدن جدید است. ما باید دست از شعارهای بی‌محتوا برداریم و حرف‌هایی که جلوی ترقی کشور را می‌گیرد نباید بزنیم. پیامبر اسلام (ص) گفته است که فارسی‌ها همان ایرانی ها هستند علوم را به دست می‌گیرند اسلام از ایران استفاده زیادی کرده است. ما باید به دنبال علم و فناوری در دنیا باشیم و با دنیا ارتباط برقرار کنیم.
وی درپایان افزود: ما باید با استدلال و نه خشونت مسیر درست را پیدا کنیم.ما نباید از مذاکره بترسیم، زیرا ما دارای منطق هستیم و باید با همین منطق و ارتباط با دنیا راه‌های جدیدی را بازکنیم.