دکتر سیدمهدی سیدمیرزایی، اظهار کرد: منظور از کبد چرب، رسوب چربی در کبد است، این عارضه در حال حاضر نسبتا شایع بوده و روزبه روز در بیماران مزمن کبدی که علت خاصی برای بیماری آنها پیدا نمیشود ارزش بیشتری پیدا میکند.
وی افزود: امروزه متاسفانه بیماری کبد چرب با وزن بیمار ارتباطی مستقیم دارد و با توجه به افزایش چاقی در جوامع مختلف و از جمله ایران رو به افزایش است.
سیدمیرزایی با اشاره به شیوع این بیماری تصریح کرد: شیوع کبد چرب در جوامع مختلف متفاوت است، براساس آمارها شیوع کبد چرب هفت تا 9 درصد در کشورهای غربی و 1.2 درصد در ژاپن گزارش شده است که البته این آمار بیانگر درصد واقعی کبد چرب نیست و شیوع واقعی آن بالاتر از این میزان است.
این فوقتخصص گوارش و کبد با بیان اینکه بیماری کبد چرب در بیش از 90 درصد موارد فاقد علامت است، تاکید کرد: این بیماری در کسانی که عوامل خطر پیدایش کبد چرب را دارند مانند افراد چاق، مبتلایان به دیابت و چربی خون بالا و بیتحرک ایجاد میشود؛ ضمن اینکه چاقی، پرخوری، کم تحرکی، افزایش چربی خون و وجود بیماریهایی مانند دیابت و فشار خون بالا ازعوامل اصلی ایجاد کبد چرب محسوب میشوند.
سیدمیرزایی افزود: البته در پارهای از موارد فرد به ندرت از ضعف، خستگی و احساس سنگینی و فشار در ناحیه فوقانی و راست شکم شکایت میکند، به ویژه این علائم در مواردی که کبد چرب سریع ایجاد شده باشد بیشتر بروز میکند.
این فوقتخصص گوارش و کبد در پاسخ به این سوال که بیشترین مبتلایان به کبد چرب چه سنینی هستند؟ بیان کرد: بیشترین شیوع بیماری کبد چرب در افراد بالای 30 سال و در خانمها است، اما متاسفانه اخیرا رشد عجیبی در سنین پایینتر و حتی کودکان پیدا کرده است.
وی درباره دلایل کاهش سن کبد چرب یادآوری کرد: افزایش مصرف غذاهای چرب و آماده، عدم فعالیت مناسب و گسترش زندگی ماشینی از علل این امر هستند، از این رو در حال حاضر با افزایش میل افراد جامعه به استفاده از غذاهای آماده و تغییر الگوهای زندگی به سمت کاهش تحرک و عادات نادرست غذا خوردن، میزان ابتلا به کبد چرب افزایش یافته است.
سیدمیرزایی ادامه داد: با افزایش چاقی در کودکان، احتمال شیوع کبد چرب در آنها نیز روز به روز بیشترمیشود. همچنین مصرف برخی داروها نیز میتواند باعث رسوب چربی در کبد شود ضمن اینکه کاهش سریع وزن در کسانی که قبلا به چاقی مبتلا بودهاند هم میتواند این عارضه را در پی داشته باشد.
این فوقتخصص گوارش و کبد اظهار کرد: در زمینه برخی بیماریهای مزمن از جمله کولیت زخمی نیز کبد چرب گزارش شده است. البته در مواردی هم هیچ علت یا بیماری زمینهای برای کبد چرب پیدا نمیشود، بنابراین فردی که دارای آنزیمهای کبدی افزایش یافته در آزمایشات است و هیچ علتی برای آن پیدا نمیشود، باید به فکر کبد چرب باشد.
وی به راههای درمان کبد چرب اشاره و بیان کرد: درمان کبد چرب تنها انجام ورزش منظم، اصلاح شیوه تغذیه و رفع علت زمینهای است، به علاوه چاقی، دیابت یا افزایش چربی خون نیز باید کنترل شوند.
سیدمیرزایی تاکید کرد: به افراد مبتلا به کبد چرب توصیه میشود حداقل پنج مرتبه در هفته و هر بار ۲۰ دقیقه پیادهروی یا دو آهسته انجام دهند و بیشتر میوهجات کمقند، فیبرها و سبزیجات را مصرف کنند.
وی در پایان با اشاره به اینکه همکاری بیمار جهت درمان علائم کبد چرب بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: افراد چاق باید وزن خود را به طور تدریجی کاهش دهند؛ زیرا کاهش سریع وزن باعث تشدید کبد چرب میشود. ضمن اینکه اغلب بیماران به ویژه آنها که دارای بیماری زمینهای ایجاد کننده کبد چرب هستند نیاز به درمان دارویی دارند. البته بازهم باید هشدار داده شود که بیماران باید از مصرف خودسرانه دارو در این زمینه پرهیز کنند.
بهترین تغذیه برای سالم ماندن کبد
مصرف غذاهای با طبع سرد مانند ماهی، لبنیات و استفاده از عرقیات و سبزیجات بهاری، بهترین تغذیه برای سالم ماندن کبد است.
غذاهای سرد جلا دهنده کبد بوده و سموم را از طریق افزایش مدفوع و ادرار دفع کرده و چربی، قند و فشار خون بالا را کاهش میدهد و از همه مهمتر اثرات رنج آور گرمی خوراکی را خنثی میکند.
از جمله غذاهای سردی بخش انواع ماهیها، لبنیات، خوراکها و خورشتهای سبزیدار، انواع سالاد و بخصوص آش را میتوان نام برد.
مصرف سبزیجات برگ سبز، جوانهها و همچنین نخود، لوبیا، بادمجان، کلم، کرفس، کاهو و سبزیجات کوهی و عرقیاتی همچون کاسنی و شاتره شستوشو دهنده کبد و تصفیه کننده خون است.