مازیار دانیالی - کیفیت و ایمنی از مهمترین مباحث مطروحه در حوزه تخصصی خودرو به شمار می روند. هم اکنون یکی از بزرگترین دغدغه های تولیدکنندگان برتر دنیا ارائه محصولاتی با کیفیت تر و البته ایمن تر به بازارهای هدف است. در ممالک صاحب سبک در حوزه تولید خودرو، مباحثی چون کیفیت و ایمنی از یک مقوله داخل کارخانه ای فاصله زیادی دارد و بصورت تخصصی در موسسات و نهادهای حرفه ای ارائه دهنده گواهینامه های معتبر دنبال می شود.
از این رو همگام با پیشرفت و تحول در صنعت خودروسازی شاهد رشد و توسعه انواع بررسی های کیفی و ایمنی هستیم به نحوی که خودروسازان همواره ناچار به افزایش سطوح کیفی و ایمنی محصولات تولیدی خود در راستای کسب اجازه نامه های لازم برای ارائه محصولات خود به بازار هستند.
هر چند در نگاه اول چالش های پیش روی خودروسازان برای کسب گواهینامه های لازم، تا حدودی خودنمایی می کند اما باید توجه داشت که این حالت، تعاملی دوجانبه را ایجاد می کند که هم برای خودروساز و هم برای مصرف کننده امتیازات بسیاری را به همراه دارد. هم اکنون در بازار خودروی آمریکا و اروپا به عنوان برترین تولیدکنندگان خودرو جهان، فرهنگ "کیفیت و ایمنی" برای تولید کننده و مصرف کننده کاملا نهادینه شده است. تولید کننده همواره تلاش می کند تا محصولاتی با تعداد بیشتر تاییدیه ها و گواهینامه های کیفیت و ایمنی را روانه بازار کند زیرا در آن سمت مصرف کننده ای قرار دارد که پیش از خرید با مطالعه شناسانامه تولیدی محصول در جستجوی مطالبات کیفی متناسب با هزینه ای است که پرداخت می کند و این یعنی تعاملی سازنده میان هر دو طرف.
در چنین فضایی خودروسازان تلاش می کنند تا هر چه بیشتر قابلیت های محصولات تولیدی خود را از هر نظر به نمایش بگذارند، از این رو رایزنی های گسترده ای میان تولیدکنندگان و نهادهای فعال در زمینه بررسی و اطلاع رسانی به مشتریان ایجاد می شود و این زمینه ساز تنظیم و انتشار گزارش هایی ارزشمند و قابل اعتنا برای بازار مصرف می شود. البته این حالت فقط مختص به دنیای خودرو نیست و در تمامی حوزه های اقتصادی که تولید کننده و مصرف کننده به دنبال بهترین ها باشند، قابل شکل گیری است.
اخیرا گزارشی توسط یکی از همین مراکز معتبر به نام Consumer Reports منتشر شده که برترین خوردوهای بازار آمریکا را بر اساس تست جاده ای و شرایط ایمنی معرفی کرده است.
ابتدا مختصری با Consumer Reports آشنا شویم.
یکی از معتبرترین نشریاتی که ضمن ارائه اطلاعات مفید در رابطه با محصولات مختلف امکان تصمیم گیری بهتر را برای مصرف کنندگان فراهم می کند، "گزارش هایی برای مصرف کننده" یا همان Consumer Reports است.
گزارش هایی برای مصرف کننده (Consumer Reports) مجله ای آمریکایی است که از سال 1936 تاکنون به صورت ماهانه توسط "اتحادیه مصرف کنندگان" منتشر شده است. این مجله بررسی و مقایسه محصولات و خدمات مصرفی بر اساس گزارش و نتایج مرکز پژوهش آزمایش آزمایشگاهی و بررسی داخلی خود را منتشر می کند.
مجله گزارش های مصرف کننده هیچ گونه تبلیغاتی را نمی پذیرد، هزینه محصولاتی که آزمایش می کنند را می پردازد و فاقد سهامدار است. این مجله راهنماهای کلی برای خرید را نیز منتشر می کند. مجله گزارش های مصرف کننده دارای حدود 7.3 میلیون نفر مشترک و بودجه آزمایشی سالانه تقریبا 21 میلیون دلاری است.
مجله گزارش های مصرف کننده به واسطه سیاست های خود در زمینه استقلال تحریریه که به استقلال و بی طرفی آن اشاره دارد، مشهور است. در نتیجه، این مجله هیچ دستور کاری جز منافع مصرف کنندگان ندارد. مجله گزارش های مصرف کننده دارای الزامات جدی و سختی است و گاهی اوقات گام هایی غیر معمول و فوق العاده بر می دارد.
اینگونه نشریات و موسسات هم اکنون در تمامی کشورهای پیشرفته فعال بوده و همه چیز را از پنیر و عسل گرفته تا پیشرفته ترین خودروها مورد آزمایش و بررسی قرار داده و نتایج را صادقانه برای مصرف کننده منتشر می کنند.
Consumer Reports ضمن بررسی 28 برند محبوب در بازار خودروی آمریکا نتایج را به ترتیب اولویت از برترین برند تا ضعیف ترین آنها ارائه کرده است. در این بررسی از هر برند حداقل 2 مدل خودرو مورد آزمایش قرار گرفته است. البته برخی برندها مانند تسلا که نمونه های محدودی در بازار دارند، وارد لیست نشده اند که این دلیلی بر بی کیفیت بودن آن محصولات نیست.
بدیهی است نتایج منتشره در اینگونه گزارش ها مستقیما ذهن و خاطر مخاطبین و قطعا مصرف کنندگان را درگیر خود خواهد کرد. از این رو و بر اساس آموزه های علم اقتصاد می توان گفت مصرف کننده ای که امروز این گزارش را می بیند حتی اگر 2 سال دیگر تصمیم بر خرید خوردو داشته باشد، نتایج را بازهم در ذهن خود خواهد داشت و چه موفقیتی بهتر و موثرتر از این برای یک برند و کمپانی تولیدکننده آن.
پس چنین بررسی ها و گزارش هایی را نباید به اقدامات فانتری و مفاهیمی نظیر آن تعبیر کرد. اینها تلاش هایی در راستای انتقال اطلاعات و توصیه هایی صادقانه به مصرف کنندگان و از اصول بسیار مهم "احترام به حقوق مشتری" است. بدیهی است جای رویکردهای مشابه در بازار مصرف داخل کشورمان نیز احساس می شود. نه تنها در بازار خودرو بلکه در تمامی چرخه های اقتصادی که مصرف کننده بخشی از آنرا تشکیل می دهد، نیازمند پیگیری چنین رویکردهای سودمند و پیشرفته ای خواهیم بود.