چینی تبارها چند روز دیگر و با فرارسیدن 18 فوریه - 29 بهمن - تعطیلات رسمی و سنتی خود را که به «عید بهار» شهرت دارد، آغاز می کنند و با شروع این تعطیلات، سفرهای پرجمعیت ترین کشور دنیا آغاز می شود.
به گزارش ایرنا، جشن عید بهار چین یا جشن سال نو، مهمترین جشن سنتی مردم این سرزمین پهناور است و در این ایام همه کسانی که دور از خانواده و در شهر دیگری زندگی و یا کار می کنند، به خانه باز می گردند.
بنابر سنت دیرینه و به دلیل اهمیت این عید، بیشتر جمعیت این کشور پهناور در این ایام تعطیلات به مسافرت می روند.
بر اساس اعلام دولت چین، تعطیلات رسمی برای عید بهار به طور رسمی از 18 فوریه آغاز می شود و تا 24 فوریه که به هفته طلایی معروف است، ادامه دارد. البته دولت به منظور افزایش تعطیلات دو روز آخر هفته را که روز کاری است نیز تعطیل کرد تا بر تعداد روزهای استراحت مردم افزوده شود.
البته تعطیلات غیررسمی عید بهاره در چین از چهارم ژانویه آغاز می شود و بسیاری از مردم چین قبل از آغاز تعطیلات رسمی (18 فوریه) راهی سفر می شوند.
تقویم چینی، ترکیبی از تقویم شمسی و قمری است و در حقیقت در این کشور حرکت ماه، خورشید و ستارگان تعیین کننده روزها، ماه ها و سال ها است.
اگرچه هنوز چند روزی تا آغاز سال نوی چینی زمان باقی است، اما سفرهای سال نو آغاز شده و پیش بینی می شود در تعطیلات سال جدید تعداد سفرهایی که با هواپیما، اتوبوس و کشتی و قطار انجام می شود، به حدود دو میلیارد و 807 میلیون نفر - سفر برسد که در مقایسه با سال گذشته حدود 100 میلیون نفر - سفر افزایش داشته باشد.
این رقم نسبت به سال قبل رشدی 3.4 درصدی را نشان می دهد.
علاوه بر چین، هنگ کنگ، تایوان، کره، اندونزی، مالزی، تایلند، برونئی، مغولستان، بوتان، فیلیپین، سنگاپور، ویتنام و نپال نیز از جمله کشورهایی هستند که سال جدید را بر اساس تقویم چینی جشن می گیرند.
بر اساس آمارهای رسمی که روزنامه «چاینا دیلی» چاپ شد، بیشترین سفرها مربوط به دانشجویان و کارگران مهاجری است که دور از خانه هستند و در این مدست به زادگاهشان باز می گردند.
عید بهار در نزد چینی ها، همانند عید نوروز ایران، فرخنده و پرنشاط است و به طور کلی از قدیم الایام، سال در تقویم کشاورزی چینی با 12 نام حیوان مشخص شده است.
به این صورت که سال چینی ها با یک چرخه 12 ساله بر نام 12 جانور منطبق می شود و همانطور که ما نیز در ایران با آن آشنا هستیم، هر سال به نام یک جانور نامگذاری می شود.
این تقویم دوازده گانه، توالی اسامی 12 حیوان را شامل می شود. ترتیب اسامی حیوانات در تقویم چینی به ترتیب شامل موش، گاو، ببر، خرگوش، اژدها، مار، اسب، گوسفند، میمون، خروس، سگ و خوک بوده و سال جدید برای چینی ها سال «گوسفند» است.
سال «گوسفند» از لحاظ اساطیر و باورهای سنتی چین یکی از با محبت ترین و بهترین سال ها از میان 12سالی است که برای کشورشان در نظر گرفته اند.
از دیدگاه سنتی در چین، این سال همراه با مهربانی، عشق، محبت و توجه به فقرا بوده و در این سال مردم باید توجه بیشتری به هم داشته باشند.
در اساطیر و سنت های چین همچنین سال گوسفند، سالی است که اعتقادات مذهبی و دینی نیز بیش از همیشه مورد توجه قرار می گیرد.
عید بهار یا سال نو، بر اساس تقویم کشاورزی چین بزرگترین فصل مهاجرت در دنیا است. پیش بینی مسوولان راه آهن چین که روزهای شلوغی را سپری می کنند، این است که در تعطیلات عید امسال حدود 300 میلیون نفر از مردم با قطار سفر کنند. فقط در روز پنجشنبه هفته گذشته که شروع تعطیلات غیررسمی بود 635 هزار نفر از شهر پکن راهی شهرهای دیگر شدند.
برآورد شده است که حدود دو میلیارد مسافران چینی در طول 40 روزه تعطیلات رسمی و غیر رسمی با استفاده از 900 هزار دستگاه وسایل خودرو جمعی از جمله اتوبوس، 430 هزار پرواز و 28 هزار کشتی در این مدت به سفر بروند که نسبت به مدت مشابه سال قبل 3.4 درصد رشد خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری «شین هوا» بخش های مختلف حمل و نقل چین مانند راه آهن، اتوبان ها و شرکت های هواپیمایی و کشتیرانی برای رویارویی با فشار بالای حمل و نقل که حدود 40 درصد بیشتر از میزان مسافران معمولی است، اقدامات زیادی به عمل آورده اند.
معاون مدیر کمیته توسعه و اصلاحات ملی چین در این خصوص گفت: با وجود بهبود تجهیزات زیربنایی حمل و نقل چین در سال های اخیر، هنوز نمی توانند پاسخگوی تقاضای بیش از حد متقاضیان در طول عید بهار باشند.
* گوشه ای از آداب و رسوم چینی ها در عید بهار
در روزهای پیش از شروع عید بهار، خانواده های چینی خانه تکانی می کنند و غبار و ناپاکی را از منزل خود می زدایند. بر طبق باور چینی، خانه تکانی، بدی را در سال جدید از خانه پاک می کند و آن را برای ورود بخت و اقبال خوش آماده می سازد.
برخی از مردم نیز در و یا قاب پنجره منازل خود را با رنگ قرمز که رنگ شادی و شانس است، رنگ آمیزی می کنند و در و دیوار اتاق ها با کاغذ و فانوس های قرمز رنگ و گره های شانس تزیین می شود.
در جای جای منزل، روی دیوارها و یا در ورودی اتاق ها کلماتی که بیانگر سعادت و شادکامی در سال جدید است، با حروف چینی نوشته می شود تا سال جدید برکت و خوشی را برای آنان به ارمغان آورد.
عبارات و کلمات مانند «FU» که به معنای سعادت و برکت و شادی است، بیشترین عباراتی است که در این ایام به چشم می خورد. این کلمات با رنگ مشکی و روی پارچه و یا کاغذ قرمز رنگ، نوشته می شود.
تزیین منزل با انواع گل و گیاه نیز متداول است. شکوفه آلو به معنای اقبال نیک، گل نرگس به معنای موفقیت، گل آفتابگردان به معنای سالی خوش و گیاه بادمجان به معنای شفای بیماری ها است.
این روزها بازارهای گل و گیاه در چین نیز شلوغ ترین روزهای سال خود را سپری می کند و مردم در جای جای این کشور به ویژه در شهر پکن با خریدن انواع گل و درختچه های کوچک به استقبال عید بزرگ می روند.
جمع شدن فامیل دور هم:
در شب سال نوی چینی با نام Chu xi که به معنای «شب عبور سال» نامیده می شود، همه اعضای خانواده از دور و نزدیک در منزل مسن ترین فرد فامیل جمع می شوند تا آغاز سال نو را با بزرگان خود جشن بگیرند.
صرف شام در شب تحویل سال از نگاه چینی ها دارای فلسفه خاصی است. آنان با پختن نوعی غذا که به شام «تجدید همبستگی» شهرت دارد و برای آنان نماد «فرخندگی، وفور و ثروت» است، آرزو می کنند که در طول سال همواره سه نماد یاد شده را در زندگی خود داشته باشند.
چینی ها در نخستین روز سال نو، از خوردن گوشت پرهیز می کنند و از آنجا که بر این باور هستند در این روز، روشن کردن آتش و استفاده از کارد برای تهیه غذا خوش یمن نیست، معمولا غذای مخصوصی را که برای نخستین روز سال نو تهیه می شود، یک روز قبل آماده می کنند.
آنان همچنین با آغاز سال نو به دیدن اقوام و بزرگان فامیل رفته و سال جدید را به یکدیگر تبریک می گویند. یکی از رسوم جالب چینی ها در جشن سال نو، هدیه «پاکت سرخ» است. «پاکت سرخ»، پاکتی است که چینی ها در جشن های مذهبی و ملی، هدیه و پولی که می خواهند به خویشاوندانشان تقدیم کنند، در آن قرار می دهند.
بر اساس یک باور قدیمی، مقدار پولی که در این پاکت ها قرار می گیرد، هیچ گاه نباید برابر عدد چهار یا محتوی عدد چهار باشد، زیرا این عدد تداعی کننده مرگ یا آرزوی مرگ است.
* آتش بازی و جشن فانوس:
روشن کردن فانوس نیز از جمله برنامه های عید بهار است. در این ایام جشن فانوس جلوه ای خاص دارد. فانوس های رنگی از جمله هنرهای دستی و سنتی مردمی چین است. مردم با دست داشتن اشکال مختلف فانوس که روی آن شکل حیوانات، مناظر طبیعی و چهره های قهرمانان ترسیم شده است، در یک جا جمع می شوند و شادی می کنند.
آتش بازی نیز یکی دیگر از مراسم سنتی است که چینی تبارها توجه ویژه ای به آن دارند. به اعتقاد آنان، صدای ناشی از آتش بازی به دور کردن ارواح خبیثه کمک می کند.
امروزه، این مراسم در شهرهای بزرگ به دلیل مسائل ایمنی، آلودگی صوتی و آلودگی محیط زیست ممنوع شده و مردم در برگزاری آن با محدودیت هایی مواجه هستند.
* توجه به رنگ قرمز:
خانواده های چینی در سال جدید لباس هایی به رنگ قرمز بر تن می کنند. آنان بر این باورند که رنگ قرمز روح های شیطانی و اقبال بد را می ترساند و فراری می دهد.
علاوه بر آن، مردم لباس نو بر تن می کنند که به معنای آغازی جدید در سال نو است. پوشیدن لباس نو همچنین نمادی از آن است که در سال جدید بیش از حد مورد نیاز، پوشاک برای پوشیدن موجود باشد.
* هدیه دادن و هدیه گرفتن
در طول عید بهار چین، بزرگان فامیل و افراد مسن تر پاکت ها و یا بسته های قرمز رنگی را هدیه می دهند که حاوی پول است.
میزان این هدیه متغیر است، ولی طبق سنت چین باید میزان آن عدد زوج باشد زیرا عدد فرد مربوط به پولی است که در مراسم تدفین اعطا می شود.
تعیین زوج یا فرد بودن عدد، از روی نخستین رقم سمت چپ آن، صورت می گیرد. به طور مثال اعداد 30 و 50 اعداد فرد به شمار می روند. عدد هشت عدد اقبال است و عموما هشت واحد پول در پاکت های قرمز رنگ هدیه داده می شود. عدد شش نیز عدد شانس است زیرا در زبان چینی کلمه «شش»، به معنای راحتی است که هدیه دادن پول به میزان آن، آرزوی سالی راحت و بی دردسر است. گاهی سکه هایی از شکلات نیز درون پاکت ها وجود دارد.