شپش حشره‌ای در سایز دانه کنجد است که از خون انسان تغذیه می‌کند و به عنوان موجودی موذی و مزاحم در تمام جهان شناخته شده است.
این حشرات کوچک موهای انسان را مورد حمله قرار می‌دهد و گاهی اوقات می‌توان وجود آنها را در ابرو و مژه‌ها هم مشاهده کرد. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری امراض آمریکا (CDC) هر سال حدود شش تا 12 میلیون مورد شپش سر در میان کودکان سه تا 12 ساله آمریکایی اتفاق می‌افتد و کودکان در سنین مدرسه بیشترین موارد مبتلا به شپش سر هستند. این حشرات موذی می‌توانند در سنین مختلف برای انسان دردسرساز شوند.
علائم و نشانه‌های شپش سر
برخی افراد مبتلا به شپش سر از آلوده شدن خود به این حشره آگاه نیستند. هر چند چندین علامت واضح وجود دارد که نشان می‌دهد کف سر دچار شپش شده است. از جمله علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس خارش و قلقلک در کف سر یا گردن
- بروز لکه‌های قرمز رنگ روی کف سر، گردن و شانه‌ها
- مشاهده شپش روی کف سر
- ظاهر شدن تخم این حشرات روی مو
- مشکل در خوابیدن و تحریک‌پذیری ناشی از آن
همچنین برخی افراد که به شپش مبتلا می‌شوند ممکن است روی کف سرشان زخم‌هایی ایجاد شود. این زخم‌ها معمولا در نتیجه باکتری‌های بدن خود فرد تولید می‌شوند و در محلی که شکافی بر اثر خارش پوست در کف سر ایجاد شده بوجود می‌آیند.
در سال‌های اخیر مطالعات متعددی در آمریکا و دیگر نقاط جهان از جمله آفریقا انجام شده که نشان می‌دهد برخی نوع‌های شپش می‌توانند بیماری‌های عفونی را جابه‌جا کنند. در یک مطالعه انجام شده آمده است که شپش سر در جمهوری کنگو می‌تواند موجب شیوع طاعون شود.
تشخیص و آزمایش
بهترین شیوه برای تأیید ابتلای فرد به شپش سر، مشاهده شپش زنده است. از آنجایی که شپش‌ها به سرعت حرکت می‌کنند بهترین راه برای کنترل آنها پس از خیس کردن موها است.
همچنین یکی دیگر از روش‌های تشخیص این بیماری استفاده از شانه شپش است. نتایج مطالعه انجام شده در سال 2001 نشان می‌دهد استفاده از این شانه چهار برابر بیش از مشاهده عینی در تشخیص ابتلای سر به شپش مؤثر است.
از آنجایی که گاهی اوقات شوره سر با شپش اشتباه گرفته می‌شود لازم است فردی که اقدام به معاینه مورد مشکوک به ابتلای شپش می‌کند از این موجودات شناخت داشته باشد.
گزینه‌های موجود برای درمان شپش سر
به گفته پزشکان ایده‌آل‌ترین شیوه‌های درمان مواردی هستند که کاملا ایمن باشند و برای بکارگیری آنها نیازی به استفاده از ترکیب‌های شیمیایی مضر نباشد و همچنین استفاده از آن راحت و مقرون‌به‌صرفه باشد.
گزینه‌های درمانی متفاوتی برای شپش سر وجود دارند که می‌توان به استفاده از کرم‌ها و شامپوهای حاوی حشره‌کش‌های از بین برنده شپش یا همچنین شانه شپش اشاره کرد اما موثرترین اقدام در صورت ابتلا جلوگیری از گسترش آن با مشورت پزشک است.
پیشگیری از گسترش شپش سر
زمانی که ابتلای فرد به شپش تأیید شد اولین اقدام لازم پیشگیری از گسترش آن است. یکی از راه‌های انتقال شپش استفاده از لباس مشترک است و به همین دلیل افراد نباید از حوله، کلاه و شانه مشترک استفاده کنند.
به گزارش ایسنا به نقل از لایوساینس، همچنین پس از درمان تمامی لوازمی که بیمار با آنها ارتباط مستقیم داشته باید به خوبی تمیز شوند.