سقز را که می‌شناسید؟ همان صمغ آدامسی زرد رنگی که باید از طعم آن خوشتان بیاید تا حضور پررنگی در داخل دهان داشته باشد.
کردهای غیور و شجاع کشورمان خوب می دانند که سقز چیست و چه خواصی دارد، چون درختانی که از آن سقز تهیه می شود اغلب مربوط به مناطق کوهستانی استان های کردستان، کرمانشاه، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد است.
سقز صمغ، رزین یا شیره غلیظ درختی به نام بنه یا درخت پسته وحشی است. معمولا از تنه این درخت در فصل خزان به طور طبیعی یا با دادن شکاف، صمغی خارج می شود که در فارسی به آن سقز گویند و در آدامس مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین خواص درمانی و صنعتی زیادی دارد.
شیره سقز در زمان ترشح از تنه درخت به رنگ سبز روشن بوده و غلیظ و چسبناک است و به عنوان یک مسهل و ملین در درمان یبوست کاربرد دارد و چون مقوی معده بوده و به هضم غذا کمک می کند و اشتها آور خوبی است حکمای مشهوری چون بوعلی سینا از آن برای درمان یک سری از بیماری های گوارشی استفاده می کرده اند.
سقز همچون آنتی بیوتیک تا حدودی با باکتری عامل اصلی زخم معده و اثنی عشر مقابله می کند ضمن این که بسیاری از اهالی محلی، شیره خام سقز را در حالت ناشتا می خورند، چون عقیده دارند موجب دفع سنگ کلیه می شود.
سقز می تواند به عملکرد بهتر کبد و طحال نیز کمک کند و ضماد آن با پیه آب شده برای نرم کردن ناخن های تاب دار و خشک و التیام شقاق نشیمنگاه مفید است و مخلوط آن با روغن زیتون برای برطرف کردن ورم و ترک پوست و خارش بدن، بسیار سودمند است.
از دیدگاه حکمای طب سنتی مالیدن شیره سقز روی زخم به التیام آن کمک می کند و از بخار پخت سقز برای تقویت چشم استفاده می شده و می تواند به تسکین دردهای مفصلی و روماتیسمی کمک کند و برای آسم و برونشیت مفید است.
با جویدن آدامس طبیعی سقز بر میزان ترشحات بزاقی افزوده و از میزان اسید دهان کاسته می شود و این خود عاملی برای رفع بوی بد دهان و پیشگیری از پوسیدگی دندان است و برای افرادی که دچار خشکی دهان هستند جویدن مستمر سقز توصیه می شود.
هشدار، سقز مجوزدار بخریددر زمان خرید آدامس طبیعی سقز انواعی را که مورد قبول وزارت بهداشت و دارای تاریخ مصرف است انتخاب یا سقز تصفیه شده را از عطاری های مجاز تهیه کنید و از خرید انواعی که بدون نام و نشان بوده و اغلب توسط دستفروشان دوره گرد به فروش می رسد اجتناب کنید.
خوب است بدانید سقز برای تهیه آدامس طبیعی باید تصفیه و ترکیبات روغنی و غیر خوراکی آن حذف شود که این فرآیند باید تحت نظر متخصصان مربوط و در شرایط بهداشتی انجام شود.
متاسفانه سقزهای بی نام و نشان اغلب به صورت سنتی و محلی و در دیگ هایی که از نظر بهداشتی غیراستاندارد بوده پخته می شوند که خود می تواند موجب بروز برخی ناراحتی های گوارشی در مصرف کننده شود.
از سوی دیگر به دلیل آن که در روش سنتی در زمان استخراج تدریجی شیره سقز از تنه درخت به درون ظروف گلی، روی این شیره چسبناک گرد و خاک می نشیند احتمال این که محصول بار میکروبی بالایی داشته باشد زیاد است.
جام جم آنلاین