به‌خاطر نامش، بسیاری محل تولد «تخمه ژاپنی» را کشور ژاپن می‌دانند. در حالی که «جابان» در غرب روستای کرمانج‌نشین سربندان در دماوند، زادگاه «تخمه ژاپنی» است.
به گزارش ایسنا، نام اصلی «تخمه ژاپنی»، تخمه «جابانی» است،
آن‌هم به‌دلیل وجه تسمیه‌اش. روستای جابان محل جنگ «شاه‌اسماعیل صفوی» با
«فرخ یسار» بوده و مکان دقیق آن امروزه، سه‌راهی دماوند - فیروزکوه - تهران
است. مردم آنجا به زبان کردی کرمانجی صحبت می‌کنند و نسل‌شان به
«کرمانج‌های قوچان قدیم» برمی‌گردد.
نام این تخمه، نخست «جابونی» بود و بعدها برای آن‌که راحت‌تر تلفظ شود، به «ژاپنی» تغییر پیدا کرد. در واقع، تخمه‌ی ژاپنی همان «تخمه هندوانه» است که آن را با آب روناس، گلپر، آبلیمو و نمک، طعم‌دار می‌کنند و بو می‌دهند. به همین دلیل، طبیعی است که چون تخمه‌ی ژاپنی همان تخمه‌ی هندوانه است، خواص دیگری علاوه بر خواص تخمه هندوانه ندارد.
در واقع، هندوانه پیش از میلاد مسیح (ع) در کشورهای حوزه‌ی مدیترانه کاشته می‌شد و در مناطقی مانند صحرای «کالاهاری» در آفریقای جنوبی نیز به‌صورت وحشی می‌رویید. گفته می‌شود نسل هندوانه‌های ایرانی متعلق به کشور هند است. دانه‌های آن نیز براساس نوع هندوانه، رنگ‌های مختلفی شامل زرد، سیاه و قرمز دارد، اما برای تهیه‌ی تخمه از نوع سیاه آن استفاده می‌کنند؛ همان نوعی که در هندوانه‌های قرمز وجود دارد.
اما نکته جالب توجه این است که در اشعار شاعران نیز از هندوانه صحبت شده است، حتا اشعار «ویرژیل» نشان می‌دهد، رومیان قدیم هندوانه را می‌شناختند.
می‌گویند، صاحب یک مسافرخانه در رم قدیم، برای این‌که مسافری را به ماندن در مسافرخانه‌اش ترغیب کند، همه‌ی انواع میوه‌ها را به او نشان می‌دهد، مسافر جذب هیچ‌کدام نمی‌شود تا این‌که هندوانه نظرش را جلب می‌کند و مدتی را برای خوردن هندوانه، در آن مسافرخانه اقامت می‌کند. با این وجود، درباره‌ی این‌که از چه زمانی خوردن تخمه هندوانه به‌صورت «بو داده» رایج شده است، اطلاعی در دست نیست.
از جمله خواص تخمه‌ی هندوانه باید به این موارد اشاره کرد:
برای فشارخونی‌ها ممنوع
میزان نمک این نوع تخمه بالاست. به همین دلیل، استفاده از این تخمه می‌تواند زمینه‌ساز افزایش فشار خون شود. بنابراین اگر فشار خون دارید در مصرف این نوع تخمه زیاده‌روی نکنید.
چربی خون‌دارها مراقب باشند
بهترین شیوه مصرف این دانه‌ها به‌صورت خام است. به همین دلیل، بو دادن این تخمه‌ها می‌تواند باعث افزایش میزان چربی آن شود. پس اگر دچار چربی خون هستید، در مصرف تخمه ژاپنی محتاط باشید.
خواص مشابه گوشت
یکی از منابع پروتئین، دانه هندوانه است. این دانه حاوی اسیدهای آمینه ضروری است. اسیدهای آمینه برای حفظ سلامت ماهیچه‌ها، تنظیم ترشح آنزیم‌ها و کمک به انتقال ریزمغذی‌ها به داخل سلول‌های ضروری هستند.
دوست پوست
زینک (روی) باعث تنظیم سوخت و ساز بدن می‌شود. علاوه بر این‌که در ساختمان پروتئین‌ها نقش حیاتی دارد. دستگاه بویایی و سیستم ایمنی نیز برای عملکرد بهتر خود نیاز به زینک دارند.
از طرفی، یکی از نشانه‌های ریزش موی سر کمبود روی است. اسهال طولانی‌مدت، مشکلات بینایی و پوستی و بی‌میلی جنسی می‌تواند از نشانه‌های کمبود روی باشد. زنان روزانه به 8 میلی‌گرم و در دوران بارداری به 12 میلی‌گرم روی نیاز دارند. هر 100 گرم تخمه هندوانه حاوی 10 میلی‌گرم روی است.
تخمه آهنی
یکی از راهکارهای جلوگیری از ابتلا به کم‌خونی، دریافت میزان کافی آهن است. این دانه یکی از منابع سرشار از آهن است. کمبود آهن زمینه‌ساز ابتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن است. میزان نیاز روزانه به آهن در زنان 19 تا 50 سال برابر با 18 میلی‌گرم و در دوران بارداری 27 میلی‌گرم است. یکی از منابع دریافت آهن، تخمه‌ی هندوانه است.
چرب، اما سالم
یکی از منابع مهم دریافت چربی غیراشباع، تخمه‌ی هندوانه است. این دانه سرشار از چربی غیراشباع و مفید است. این چربی برای همه بافت‌های بدن و غشای سلول‌ها مفید بوده و مصرف آن باعث کاهش میزان چربی بد خون می‌شود. این دانه حاوی 78 درصد چربی غیراشباع است.
ترکیبات مغذی موجود در 100 گرم تخمه‌ی هندوانه نیز از این قرار است:
پروتئین 31 گرم
سدیم 107 میلی گرم
هیدرات کربن کل 17 گرم
چربی کل 51 گرم
کلسترول بد صفر
هر 100 گرم مغز تخمه هندوانه حاوی 570 کیلوکالری انرژی است.