سرمای هوا ذخایر انرژی حیوانات را از طریق جذب گرمای بدنشان تحلیل می‌برد اما این موجودات برای مقابله با سرما از مهارت‌ها و قابلیت‌های شگفت‌انگیز و کارآمدی بهره‌مند هستند که به مرور زمان و با تکامل یافتن تدریجی به این قابلیت‌ها دست یافته‌اند.
به گزارش ایسنا، از جمله مهارت‌های حیرت‌آور حیوانات برای گرم نگه داشتن خود در فصل سرما می‌توان به خون ضدیخ و یا پرسه زدن در چشمه‌های آب گرم اشاره کرد.
مجله آنلاین دیسکاوری نیوز در این مقاله به شرح مختصر برخی از عجیب‌ترین این مهارت‌های خاص حیوانات پرداخته که به قرار زیر است:
پنگوئن امپراتور
پنگوئن امپراتور ساکن قطب جنوب با حفظ سرمای بدنش خود را در برابر هوای سرد در امان نگه می‌دارد به گونه‌ای که سطح خارجی پرهای این پرنده به درجه حرارت پایین‌تری از محیط اطراف می‌رسد. یک گروه از زیست‌شناسان با استفاده از دوربین‌های حساس به گرما دریافتند که پرهای سرد به این حیوانات کمک می‌کند تا در روزهای غیرابری از طریق فرایند فیزیکی به نام همرفت یا کنوکسیون یکی از روش‌های انتقال گرما است، خود را گرم نگه دارند. هرچند پاهای پنگوئن‌ها با این شیوه گرم نمی‌شود.
ماهی یخی
ماهی یخی نیز از جمله گونه‌های حیوانی است که در آب‌های عمیق دریاهای قطب جنوب و در دمای منفی 2 درجه سانتی‌گراد زندگی می‌کند. همچنین آب این منطقه به دلیل فشار شدید آب در قسمت‌های بالایی آن، یخ نمی‌زند. این گونه حیوانی با تولید پروتئین ضدیخ و جاری ساختن آن در خون و بافت‌های بدن خود از یخ زدن در امان می‌ماند. علاوه بر این در منطقه دیگری از کره زمین، یک گونه ماهی روغنی نیز با تولید این نوع پروتئین ضدیخ همچون ماهی یخی از سرمای شدید جان سالم به در می‌برد.
مارمولک
بر خلاف ماهی یخی و ماهی روغنی بسیاری از حیوانات خونسرد به دلیل آن که آب موجود در خونشان به یخ تبدیل می‌شود در درجه حرارت زیر صفر جان خود را از دست می‌دهند. کریستال‌های یخ، سلول‌های بدن حیوانات را همچون میلیون‌ها تیغ کوچک برنده سوراخ می‌کند. برخی از خزندگان و دوزیستان نیز برای حفاظت از خود در برابر یخ‌زدگی به شیوه‌های خاص روی می‌آورند و برای آن که از این کریستال‌های یخ خود را حفظ کنند، میزان گلوکز خون خود را افزایش می‌دهند تا از تولید این کریستال‌ها پیشگیری شود. مارمولک‌های شمالی تنها حیواناتی نیستند که به مقابله با سرما نیاز دارند. حتی در منطقه استوایی ملایم نیز خزندگان به شیوه‌هایی روی می‌آورند تا به عنوان موجودات خونسرد با سرما و یخ‌زدگی مقابله کنند.
پیتون برمه‌ای
پیتون برمه‌ای می‌تواند با بدن خود تخم‌هایش را گرم نگه دارد. اگرچه بیشتر مارها از محیط اطراف برای گرم کردن استفاده می‌کنند اما مارهای پیتون به شیوه‌ای متوسل می‌شوند که درجه حرارت لانه‌شان را افزایش دهند. پیتون ماده با پوشاندن خود در اطراف تخم‌هایش ماهیچه‌هایش را برای تولید حرارت بدن و افزایش چند درجه‌ای دمای لانه منقبض می‌کند.
موش خرمای کوهی آلپ
برخی حیوانات در فصل زمستان به خواب زمستانی می‌روند. موش خرمای کوهی آلپ، هشت ماه از سال را به خواب می‌رود و در چهار ماه دیگر با جفتگیری و پُر کردن شکم خود با مواد خوراکی برای خواب زمستانی، چربی ذخیره می‌کند. در حالی که بیشتر پرندگان که با سرما ناسازگاری دارند مهاجرت می‌کنند، پرنده «کامن پورویل» از غرب آمریکای شمالی وارد حالت کاهلی و خواب زمستانی می‌شود. این پرنده با پنهان کردن خود زیر صخره‌ها به خواب زمستانی می‌رود. همچنین سمور کوتوله «Fat tailed» ساکن ماداگاسکار در طول زمستان و حتی زمانی که دمای هوا به بیش از 30 درجه سانتی‌گراد می‌رسد به خواب طولانی می‌رود. خواب زمستانی به سمورها کمک می‌کند در طول فصل خشک که میوه و سایر مواد خوراکی اندکی در دسترس است، انرژی خود را حفظ کنند.
مار گارتر
خوابیدن در فصل زمستان یکی از امور اجتماعی برخی از مارها نیز به حساب می‌آید. گروهی از گونه مار «گارتر» با همدیگر به خواب زمستانی می‌روند و پس از آن که سرما تمام می‌شود با یک انگیزه و میل درونی از خواب بلند می‌شوند. همچنین برخی از گونه‌های نر در این گونه با فریب دادن مارهای نر دیگر خود را ماده وانمود می‌کنند تا دمای بدن خود را گرم نگه دارند.
میمون‌های ماکاکو ژاپنی
میمون‌های ماکاکو ژاپنی با یادگیری استفاده از آبگیرهای چشمه آب گرم و ساخت دست بشر در طول زمستان خود را گرم می‌کنند. استفاده از چشمه‌های آب گرم رفتارهای اجتماعی است که میمون‌ها به یکدیگر آموزش می‌دهند. نتایج یک مطالعه 23 ساله روی این میمون‌ها نشان می‌دهد یک سوم از ماکاکوها محلی از چشمه‌های آب گرم بر حسب عادت استفاده می‌کنند.
گاومیش
چشمه‌های آب گرم برای گاومیش‌ها و گوزن‌های ساکن در پارک ملی «یلوستون»، چاره‌ای برای نجات از سرمای زمستان به حساب می‌آیند. این حیوانات با جمع شدن در نزدیکی چشمه‌های آب گرم از گرمای آن بهره‌مند می‌شوند. هرچند گاهی اوقات این آب به شدت برای آب‌تنی کردن داغ است. در واقع گرمای ناشی از این چشمه‌ها حیوانات را از سوزاندن کالری‌شان برای گرم نگه داشتن بدن خود بی‌نیاز می‌کند.
وال‌ها
وال‌ها نیز با استفاده از یک لایه چربی خود را در عمق یخی اقیانوس‌های قطبی گرم نگه می‌دارند. این لایه چربی، عایقی برای وال‌ها است و از ورود گرمای بدنشان به آب‌های سرد جلوگیری می‌کند. بدون این لایه، این گونه حیوانی مجبور می‌شود برای گرم کردن خود، کالری بیشتری بسوزاند.
خرس‌های قطبی
خرس‌های قطبی نیز در قسمت زیرین موهای خود لایه‌ای از چربی دارند که بدن آنها را گرم نگه می‌دارد. همچنین سطح بدن این حیوانات از موهای بلند و ضخیمی پوشیده شده که ساختار پیچیده‌ای دارد. این موها دارای حفره‌هایی هستند که در زمان جمع شدن حرارت در زیر لایه کرکی مانند سطح پوستشان به دفع کردن آب کمک می‌کند.