حسن قشقاوی درباره تاکید رییس‌جمهور مبنی بر استفاده از ظرفیت‌های ایرانیان خارج از کشور و تسهیل تردد آنها به ایران خاطرنشان کرد: هر ایرانی حق داشتن گذرنامه را دارد و به محض اینکه گذرنامه گرفت حق دارد به ایران سفر کند. قانون در این موارد کاملا شفاف و روشن است و هیچ قیدی ندارد.
معاون کنسولی، پارلمانی و امور ایرانیان خارج از کشور وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با ایسنا تاکید کرد: غیر از مواردی که افراد تحت تعقیب قضایی هستند و دارای پرونده قضایی هستند بقیه افراد همه آزادند که به سرزمین مادری رفت و آمد داشته باشند.
وی اضافه کرد: اگر کسی برای ورود به کشور نگرانی دارد می‌تواند از بخش کنسولی وزارت خارجه استعلام کند. ما از نهادهای ذیربط استعلام می‌کنیم و آنها پاسخ دقیق را در این باره به ما اعلام می‌کنند. افراد می‌توانند از بخش کنسولی سفارتخانه‌ها هم این استعلام را انجام دهند. ایمیل معاونت کنسولی وزارت خارجه که به آدرس iranianaffairs@mfa.gov.ir هم برای انجام این استعلام ها درنظرگرفته شده است.
قشقاوی در پاسخ به این پرسش که آیا برای مراجعه به آدرس ایمیلی که مطرح شده صرفا باید خود فرد اقدام کند؟ گفت: بستگان نزدیک فرد که احراز هویت شده باشند و روشن باشد که واقعا از بستگان نزدیک این فرد است نیز می‌توانند درباره این موضوع اقدام کنند، زیرا مسائل بسیار شفاف است و چندان تفاوتی ندارد. بحث کلی ما این است که اکثریت بالایی از ایرانیان خارج از کشور می‌توانند به ایران رفت و آمد داشته باشند. تا کنون هم حدود 95 درصد از افرادی که استعلام کردند می‌توانستند به ایران بیایند. در مواردی افرادی بوده اند که مثلا حدود 20 سال پیش از ایران خارج شده‌اند و تحت تعقیب نیستند یا پرونده ندارند و اتهامی متوجه آنها نیست نیاز به استعلام هم ندارند و به راحتی می‌توانند گذرنامه بگیرند و به کشور وارد شوند.
قشقاوی گفت: هر ایرانی حق داشتن گذرنامه را دارد به محض اینکه هویت ایرانی افراد احراز شود ما برای آنها گذرنامه صادر می‌کنیم و درباره عملکرد و رفتار وی و یا متهم بودن یا نبودن بررسی انجام نمی‌دهیم. هر ایرانی حق داشتن گذرنامه را دارد و به محض اینکه گذرنامه گرفت حق دارد به ایران سفر کند. قانون در این موارد کاملا شفاف و روشن است و هیچ قیدی ندارد.
معاون کنسولی حقوقی و پارلمانی وزیر خارجه گفت: اگر فردی احساس کند که درباره موضوعی یا مدعی‌العموم یا شاکی خصوصی تحت تعقیب است اگر از ما استعلام کنند چه به صورت ایمیل و یا چه به صورت حضوری به اداره کل ایرانیان وزارت خارجه به آنها پاسخ می‌دهیم.
وی اضافه کرد: ما در این باره بررسی‌های دقیقی انجام می‌دهیم و در عین حال باید مشخص باشد که این استعلام از سوی یک فرد ایرانی که در خارج از کشور حضور دارد انجام می‌شود. اگر این انتصاب محرز شود و خواسته طرف و حقوق او مراعات شود که ما موظف به آن هستیم به عنوان وزارت خارجه می‌توانیم استعلامی از دستگاه‌های مربوط انجام دهیم و به فرد اعلام کنیم. همان‌طور که تاکنون نیز اینگونه بوده است و بیش از 95 درصد افراد امکان سفر به ایران را داشته‌اند و در مواردی افراد به اشتباه تصور می‌کردند که نمی‌توانند به ایران سفر کنند و سال‌ها بیم بی‌پایه‌ای داشتند و هیچ اتهامی متوجه آنها نبوده است. بیش از 95 درصد استعلام‌هایی که انجام داده‌ایم تاکنون اینگونه بوده است.
قشقاوی با بیان اینکه ما چیزی به عنوان ممنوع‌الورود در قانون کیفری نداریم، گفت: آنچه که مهم است این است که باید فضای ابهام، ترس و رعبی که وجود دارد شکسته شود و همه باید به آن کمک کنیم و این اراده همه مسئولین نظام است و در این باره هیچ مسئولی به گونه‌ای دیگر فکر نمی‌کند. معتقدیم حق همه ایرانیان است که به سرزمین مادری رفت و آمد داشته باشند و حق همه ایرانیان است که از خدمات کنسولی برخوردار باشند. اصل هم برائت افراد است مگر مواردی که قانونا فرد تحت تعقیب باشد که در آن صورت هم فرقی بین ایرانیان داخل یا خارج از کشور نیست همان‌طور که روندهای قضایی باید برای ایرانیان داخل کشور طی شود درباره ایرانیان خارج از کشور هم باید طی شود.
معاون کنسولی حقوقی و پارلمانی وزیر خارجه ادامه داد: فضایی که اپوزیسیون و به ویژه اپوزیسیون برانداز و رادیوهای بیگانه در این باره القا می‌کنند با هدف ایجاد یک ترس غیرواقعی است.
معاون کنسولی حقوقی و پارلمانی وزیر خارجه گفت: کمیته‌ای برای دعوت از هموطنان خارج از کشور برای سفر به ایران تشکیل شده است که این کمیته بر مبنای سخنان آقای روحانی رییس‌جمهور تشکیل شد. تشکیل این کمیته در هیات دولت به تصویب رسید و قرار است این کمیته در وزارت اطلاعات هم تشکیل شود. کمیته سیاسی آن تشکیل شده و قرار است که در وزارت اطلاعات نیز این کمیته تشکیل شود.
وی تاکید کرد: ما صادقانه به استعلام‌ها پاسخ می‌دهیم حتی اگر بخواهیم یک مورد هم غیرواقعی به سوالات پاسخ دهیم اعتبار دستگاه دیپلماسی کشور زیر سوال می‌رود. پاسخ‌های ما شفاف و صادقانه خواهد بود که کسی به آن تردید نکند.
قشقاوی گفت: ما درباره خواست ایرانیان خارج از کشور برای سفر و بازگشت به تهران شاهد فضای مثبتی هستیم و به نظر می‌رسد استقبال عمومی چه در داخل بین بستگان آن افراد و چه در خارج از کشور ایجاد شده است. ما مراجعه‌های زیادی به این آدرس ایمیل داشته‌ایم.
معاون کنسولی حقوقی و پارلمانی وزیر خارجه افزود: ایران متعلق به همه ایرانیان است و آنها که در داخل یا خارج از ایران زندگی می‌کنند حق طبیعی و شهروندی دارند که رفت و آمد داشته باشند و مانند همه کشورها این رفت و آمدها در چارچوب قانون انجام می‌شود و همان‌طور که در همه کشورها درباره متهم‌ها و یا غیرمتهم‌ها اقدام می‌شود کشور ما نیز جدا از آن نیست.
وی تاکید کرد: ما این استعلام‌ها را از همه ارگان‌های ذیربط انجام می‌دهیم.
قشقاوی همچنین درباره آخرین اقدامات معاونت کنسولی وزارت خارجه برای ایجاد تسهیلات در رابطه با اتباع ایرانی مقیم کانادا نیز گفت: ستاد کانادا در وزارت خارجه در این باره فعال است و مراجعه‌های زیادی صورت می‌گیرد. در کانادا نیز بسیاری از ایرانیان برای انجام کارهای کنسولی به کشورهای همجوار می‌روند. بخش زیادی از این کارها نیز توسط بستگان‌شان از طریق پست یا ایمیل در چارچوب قانون توسط بستگان‌شان انجام می‌شود.