عصرایران ؛جعفر محمدی*- دیر
نیست زمانی که پلیس ها ، با عملیات راپلی ، موفق شدند چند ده یا چند صد
دیش ماهواره از میلیون ها دیش موجود در کشور را جمع آوری کنند و بلافاصله
بعد از آن، عکس های این عملیات منحصر بفرد در رسانه های جهان منتشر شد تا
عالم و آدم به ایران و ایرانی بخندند چه آن که در هیچ جای دنیا، حتی تصور
هم نمی کنند که پلیس از بالای پشت بام شهروندان ، با راپل به مقابل پنجره
ها و بالکن ها برود و دیش ماهواره ها را خراب کند و برگردد!
اخیراً
نیز در شیراز، دیش و رسیورها را در خیابانی ردیف کرده و با تانک ، از روی
آن رد شده اند تا نمایشی از برخورد قاطعانه با این "علمک های شیطان" ارائه
دهند و البته ، بار دیگر ، تصویری عجیب و غریب از کشورمان در جهان به نمایش
گذارند تا جهانیان بفهمند که ایران تنها کشوری است که به کاربرد تانک در
مقابله با "تهاجم فرهنگی" (!) پی برده و آن را عملیاتی کرده است.
در
این نوشتار ، نمی خواهیم به بررسی آثار مثبت و منفی ماهواره و نظایر آن
بپردازیم ؛ آنچه باعث شد این چند سطر به رشته تحریر درآید، عکسی از یک خانه
محروم روستاییِ مجهز به ماهواره است که در کنار تصاویر امحای ماهواره ها
با عملیات راپلی و تانک ، بسیار معنی دار است.
زمانی که در سال 1373
، قانون منع استفاده از ماهواره تصویب شد، در تبصره ماده 2 آن مقرر شده
بود: "مهلت جمع آوري تجهیزات موجود دریافت از ماهواره از تاریخ تصویب این
قانون یک ماه می باشد."
و اینک بعد از 19 سال ، آن یک ماه تمام نشده
است(!) و این تمام نشدن کذایی ، البته ناشی از عدم برخورد نیست چه آن که در
طول این سال ها ، هزاران بار در شهرهای مختلف ، نیروهای پلیس ، اقدام به
جمع آوری دیش های ماهواره ای کردند و پرونده های قضایی متعددی تشکیل شد.
علت
این که آن یک ماه تمام نشده ، کاملاً روشن است: "استفاده از ماهواره ،
عمومی شده است." و هیچ قدرتی نمی تواند با یک پدیده عمومی مقابله کند ؛ به
همین دلیل است که در نظام های حقوقی معتبر جهان ، مسائلی که عمده مردم بدان
عمل می کنند را به عنوان "جرم" تعریف نمی کنند زیرا می دانند که معنای این
جرم انگاری ، مجرم شمردن اکثر مردم است که نمی توان با آن برخورد کرد.
در
مَثَل مناقشه نیست. یکی از مهم ترین مثال ها در این خصوص ، جرم انگاری
حجاب در دوران پهلوی اول بود که به دلیل عمومیت داشتن حجاب در میان زنان
مسلمان ایرانی ، ره به جایی نبرد ، هر چند "نظمیه" ، تمام توان خود را برای
برداشتن چادر از سر زنان مسلمان به کار برد.
طبق قانون منع استفاده از ماهواره ، میلیون ها ایرانی درست در این لحظه ، رسماً «مجرم» هستند و شایسته «مجازات».
نکته
مهم و ظریف در این میان ، این است که هر کسی که از سوی حکومت ، مجرم تلقی
شود و در معرض مجازات باشد، طبیعتاً نسبت به آن موضع می گیرد.
لذا اگر
از منظر امنیت ملی نیز به موضوع بنگریم، باید به صراحت بگوییم که مجرم
شمردن دارندگان ماهواره ، اقدامی نرم علیه امنیت ملی است.
صورت
مسأله بسیار ساده است: قانون، میلیون ها ایرانی را "مجرم" و "مستحق مجازات"
می شمارد و در عین حال ، توان مجازات این همه "مجرم خودساخته" را هم
ندارد.
نتیجه نیز بی ارزش شدن قانون و ایجاد فاصله بین مردم و حاکمیت
است و البته هر از گاهی هم جنجال جمع آوری ماهواره ها ،نمک ماجرا می شود و
دیگر هیچ!
تنها راه عاقلانه ، لغو این قانون غیرقابل اجرا و آموزش
عمومی درباره اصول به کارگیری صحیح ماهواره ، مانند چگونگی ایجاد محدودیت
برای دسترسی فرزندان به برخی شبکه ها و نیز ایجاد اعتماد عمومی در جامعه
برای ناکارآمدسازی تبلیغات سیاسی ضد نظام ، راه اندازی شبکه های خصوصی و
نهایتاً عمل به توصیه تکراری ارتقای سطح تولیدات تلویزیونی داخلی است و
الّا اگر قرار بود اتفاقی با ممنوعیت و بگیر و ببند و عملیات راپلی و تانکی
بیفتد، در این 19 سال رخ می داد.
با تعصب به ماجرا نگاه کردن ، ادامه مسیر کج و معوج 19 ساله این قانون است و عقل ، نعمت گرانبهایی است.
*سردبیر عصرایران