عصر ایران؛ فاطمه صابری - آیا رابطه تهران و واشنگتن ۳۴ سال بعد از وقوع انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، تغییرات ملموسی خواهد داشت؟ این سوالی است که بعد از انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۹۲ بارها مطرح شد و در یک هفته گذشته هم به دفعات از زبان مخالف و موافق شنیده شد.
دلیل کثرت این پرسش حضور هیات ایرانی به ریاست حسن روحانی در شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک است. نشستی که تقویت گمانه زنیها و احتمال رودرویی بین روسای جمهور دو کشور با سناریوهای مختلف را سبب شد.
حالا سخنرانی هر دو رییس جمهور بدون حضور آن دیگری در سالن انجام شده و دیدار تصادفی یا برنامه ریزی شده هم بین اوباما و روحانی رخ نداد. با این وجود نکاتی در سخنان دو طرف در نشست سازمان ملل وجود داشت که باعث واکنشهای مثبت و منفی در داخل و خارج از ایران شده است.
صفر نعیمی زر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در ارتباط با آینده روابط بین کاخ سفید و تهران، به عصر ایران میگوید که برای مشاهده تاثیرات کلامی دو طرف در نیویورک باید تا ۶ ماه آینده صبوری کرد. به گفته نعیمی زر اگر ایران و آمریکا در این مدت رفتارهای سیاسی هیجانی خود را کنترل کنند میتوان به ایجاد ارتباط در راستای منافع ملی ایران در آینده امیدوار بود.
این نماینده مجلس از گروهای رادیکالی یاد میکند که هم در ایران و هم آمریکا حضور دارند که بهبود روابط تهران واشنگتن میتواند منافع آنها را به خطر بیندازد. نعیمی زر تاکید میکند که این افراد لزوما سیاستمدار نیستند و ممکن است در لباسهای دیگر قصد بر هم زدن اوضاع و گل آلود کردن روابط را داشته باشند تا در جهت منافع شخصی خود بهره برداری لازم را انجام دهند. به نظر او پیش بینی تحولات سیاسی با حساسیت رابطه ایران و آمریکا موضوعی نیست که به آسانی قابلیت تحلیل و پیش بینی داشته باشد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم در عین حال میگوید نسبت به نتایج اظهارات رییس جمهور ایران در سازمان ملل خوشبین است چون حضور کشورها در هنگام سخنرانی او و موضع گیریهای بعدی نشان داد که دیدگاه منفی نسبت به هیات نمایندگی ایران در مقر سازمان ملل کمتر شده است.
تبعات حضور 7 ساله احمدی نژاد در سازمان مللنعیمی زر دلیل این بدبینی را رفتار محمود احمدینژاد طی چند سال حضورش در این نهاد ارزیابی کرد و گفت شاید به باور برخی از اطرافیان او فریاد مرگ بر آمریکا یا اسراییل در این نهاد میتوانست برای ایران مثمر ثمر باشد؛ بیخبر آنکه افرادی که در این نهاد حضور پیدا میکردند تفکرات و شگردهای از این دست را نمیپذیرفتند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی توضیح میدهد که بر همین اساس باور دارد دستاورد سفر روحانی به نیویورک به موضوعی تاثیرگذار در سیاست و خاطرهای فراموش نشدنی تاریخی تبدیل میشود. او البته رویکرد شکل گرفته در نیویورک را با توجه به شعار دولت تدبیر و امید طبیعی ارزیابی کرد و گفت: دلیل سخنرانی و موضع گیریهای دهمین رییس جمهور ایران شعار دولت او مبنی بر اعتدالگرایی است که باعث شد اتفاقات مثبت قبل از آغاز شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل روی دهد تا حتا باراک اوباما هم رویه قابل تحسین نسبت به ایران در پیش بگیرد.
تغییر ادبیات اوبامابه گفته نعیمی زر در تاریخ جمهوری اسلامی هیچگاه مقامات آمریکایی از رهبر جمهوری اسلامی ایران با کلمات به عنوان رهبر عالی و و به زبانی شیوا رهبر معظم که اوباما به کار برد استفاده نکرده بودند؛ موضوعی که به نظر این نماینده در عرصه دیپلماسی مهم است و بر این امر دلالت دارد که حضور آقای روحانی در این برهه در سازمان ملل مفید و مثبت بوده؛ چون طرف مقابل را وادار کرد که حتا از رهبر جمهوری اسلامی ایران به عنوان رهبر معظم و اصطلاح خودشان رهبر عالی مقام نام ببرند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه تحلیل خود از اظهارات رییس جمهور ایران و آمریکا گفت که انتقاداتی مانند دفاع آقای روحانی از سوریه، لبنان و فلسطین را کاملا به نفع منافع ملی میداند چون باراک اوباما هم در سخنرانی خود گفته بود اسراییل خط قرمز ایالات متحده است.
دو طرف به تعامل تن دادهاند نعیمی زر در پایان با ذکر این نکته که باید منتظر گذشت زمان برای کاهش تنش بین دو کشور بود، می گوید مساله مهم دفاع آقای روحانی از منافع ملی و تمامیت ارضی ایران بود که در این بین اتفاقاتی هم روی داد و در لابلای مطالب طرفین اشاره شد که دو طرف به تعامل تن دادهاند و باید در آینده دید چه اتفاقی رخ میدهد؛ چرا که گذشت زمان دیدگاهها را تغییر میدهد.