بدون شک با وقوع هر ریزش آوار در پی گودبرداری غیر اصولی انگشت اتهام ابتدا به سمت مالک و مهندس ناظر نشانه می‌رود. با در نظر گرفتن احتمال مقصر بودن هریک از این افراد، به جرات سازمان نظام مهندسی نیز از دیگر مقصران این حادثه است. نظارت کمرنگ این سازمان سبب شده مالک برای رسیدن به نفع خود اقدام به استفاده از مهندیسن ناظر کم تجربه و اجاره ای کند. مهندسانی که تنها اسم خود را برای ساخت و ساز اجاره می دهند و هیچگاه در محل احداث ساختمان حاضر نمی شوند.
گودبرداری غیر اصولی باز هم در پایتخت قربانی گرفت این در حالی است که لایحه ضوابط و مقررات گودبرداری ساختمانی که مدت ها پیش قراربود نسخه نهایی اش به شورای شهر تهران برای شفافیت مسئولیت مهندسان ناظر ارائه شود هنوز به شورا بازگردانده نشده است .
به گزارش مهر، عصر روز گذشته ریزش ساختمانی سه طبقه در خیابان دماوند آخرین حادثه گودبرداری پایتخت را رقم زد . حادثه ای که جان یک زن 63 ساله و کودکی 2 ساله را گرفت.
فتح اله تیموری معاون عملیات سازمان آتش نشانی تهران درباره جزئیات این حادثه می گوید: ساعت 18:01 شب گذشته وقوع حادثه آوار در یک ساختمان 3طبقه مسکونی به اطلاع ستادفرماندهی آتش نشانی تهران رسید و نیروهای عملیات 5 ایستگاه آتش نشانی به همراه تجهیزات و امکانات نجات، ماشین آلات سنگین آتش نشانی و پشتیبانی در محل حادثه در خیابان تهران نو، خیابان بلال حبشی، خیابان باباطاهر حاضر شدند.
او ادامه می دهد : نیروهای عملیات آتش نشانی بلافاصله عملیات نجات و آواربرداری را آغاز کرده و در لحظات اولیه یک مرد و زن میانسال را از میان خروارها خاک سالم خارج کرده و تحویل امدادگران اورژانس دادند که به سرعت برای درمان به مراکز درمانی منتقل شدند. طبق بررسی های به عمل آمده و اظهارات ساکنان ساختمان، 2 کودک به نام های آبتین و پرناز و یک زن میانسال در طبقه اول و دوم زیر انبوهی از خاک و تیرآهن گرفتار شده بودند که نیروهای آتش نشانی با تلاش بی وقفه و آوار برداری حساس و دقیق خود توانستند هر سه نفر را از میان سنگ و خاک بیرون کشیده و تحویل امدادگران اورژانس دهند که متاسفانه مرگ هر سه نفر بر اثر شدت جراحات وارده تائید شد.
تیموری همچنین به گودبرداری غیر اصولی در ساختمان مجاور اشاره می کند و می گوید: در زمین گودبرداری شده تمهیدات ایمنی به هیچ عنوان به لحاظ سازه نگهبان و دیوارهای جانبی انجام نشده و به صورت کاملا ابتدایی و با استفاده از تیر آهن های بسیار نازک و تنها به صورت پلی غیر ایمن ایجاد شده بود که به هیچ عنوان تحمل نگهداری فشار وارده بر ساختمان های جانبی را نداشت.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی تهران یاد آور می شود: علیرغم تذکرات و توصیه های ایمنی فراوانی که در زمینه ساخت و ساز و گودبرداری به پیمانکاران و مهندسین ناظر ابلاغ می شود شاهد حوادث دلخراش و مرگ شهروندان در حوادث آوار و گودبرداری غیراصولی هستیم. متاسفانه مهندسین ناظر و پیمانکاران نظارت دقیقی را بر روند ساخت و ساز ساختمان ها ندارند و معمولا برای اینکه دستمزد کمتری را بپردازند کار را به افراد غیر متخصص می سپارند و نتیجه چنین می شود.
پس از گذشت یک روز از این حادثه،قاضی فریدون امیرآبادی سرپرست دادسرای جنایی تهران نیز از بازداشت مالک و مهندس ناظر محل گودبرداری در حادثه ریزش ساختمان در خیابان دماوند خبر می دهد و می گوید : پس از این حادثه معاون دادستان و سرپرست دادسرای رسالت تهران در محل حادثه حاضر شده و این پرونده به زودی به شعبه پنجم بازپرسی دادسرای جنایی تهران که مخصوص رسیدگی به حوادث گودبرداری ارجاع می شود.
او اضافه می کند: مالک و مهندس ناظر محل گودبرداری با دستور قضائی بازداشت شده و پس از ارجاع پرونده به دادسرای جنایی تحقیقات در این زمینه با جدیت پیگیری می شود .
توضیح شهرداری در خصوص ریزش ساختمان در خیابان دماوند
اما یکی از مشکلاتی که سبب بروز چنین حوادثی می شود عدم نظارت صحیح بر اجرای گودبرداری های است . اما شهرداری در این زمینه اعلام کرده است که شهرداری منطقه 13 دو بار به ناظر و مالک ساختمان در حال گودبرداری اخطاریه داده بود.
محمدرضا تک فلاح ادامه می دهد : در این اخطاریه ها که در تاریخ های 18 آبان و 13 آذر ماه 91 داده شده بود ، توصیه های لازم به مهندس ناظر و مالک برای رعایت نکات ایمنی و مبحث 12 و اجرای دقیق سازه های نگهبان و.. ابلاغ شده بود. پیش از این مالک ساختمان ، پروانه ساخت را دریافت کرده و برگه شروع عملیات نیز توسط مهندس ناظر به شهرداری ارائه شده بود. همچنین برگه تمهیدات لازم که توسط مهندس ناظر به انجام می رسد به شهرداری اعلام شده بود.
گودبرداری غیر اصولی، مقصر مالک یا مهندس ناظر
بدون شک با وقوع هر ریزش آوار در پی گودبرداری غیر اصولی انگشت اتهام ابتدا به سمت مالک و مهندس ناظر نشانه می‌رود. با در نظر گرفتن احتمال مقصر بودن هریک از این افراد، به جرات سازمان نظام مهندسی نیز از دیگر مقصران این حادثه است. نظارت کمرنگ این سازمان سبب شده مالک برای رسیدن به نفع خود اقدام به استفاده از مهندیسن ناظر کم تجربه و اجاره ای کند. مهندسانی که تنها اسم خود را برای ساخت و ساز اجاره می دهند و هیچگاه در محل احداث ساختمان حاضر نمی شوند.
اشکان حسینی کارشناس ارشد عمران با بیان این که در صنعت ساخت و ساز کشور گره هایی به وجود آمده است که ناشی از عدم تفکیک مسئولیتهای فعالان این صنعت است، می گوید: به طور مثال خدمات مهندسی تعریف شده برای مهندسان معمار عمران در بخش نظارت یکسان است. در هنگام گودبرداری نظارت متخصصان بر این امر اجتناب ناپذیر است. حوادث تلخ اخیر تنها به علت قصور سهوی یا عمدی شاغلان این بخش است.
معرفی متخلفان به شورای انتظامی نظام مهندسی
حسینی تاکید می کند: با توجه به حساسیت موضوع در هنگام گودبرداری توقف اجرایی بسیار خطرناک تر از اجرای ناصحیح آن است واجرای درست آن باید قبل ازاغاز کار و در مرحله طراحی انجام شود.
به گفته وی، مهندسین ناظر باید بعد از اطمینان از تهیه شدن نقشه سازه نگهبان دستور آغاز گودبرداری را بدهد. در صورتی که این کار را انجام ندهند به لحاظ قانونی مرتکب تخلف شده اند.
این کارشناس ارشد عمران توضیح می دهد: مهندسان متخلف باید در رابطه با نحوه عملکرد خود به شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی پاسخگو باشند.نوع و میزان جریمه آنان نیز به شدت حادثه بستگی دارد و چه بسا ممکن است بر اساس تصمیم این شورا پروانه فعالیت مهندس ناظر حداقل یکسال لغو شود.
آماری تکان دهنده از حوادث گود برداری/ مرگ یک هزار نفر در سال90
بلندمرتبه سازی و گودبرداری های چند ده متری برای استفاده بیشتر از فضاها با توجه به تراکم خانه ها باعث شده است که آمار وقوع این حوادث و شدت آنها نیز افزایش یابد. شدتی که باعث گرفتن قربانیان بی گناهی می شود که شب یا روز در مجاورت این قتلگاه ها مشغول استراحت هستند. به گفته دکتر محمود خدا دوست، رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی در سال گذشته هزار و 15 نفر از هموطنان بر اثر گودبرداری غیر اصولی جان خود را از دست دادند.
به گفته وی تهران و البرز رکوردار وقوع و مرگ براثر گودبرداری غیر اصولی هستند.
وقوع 250 حادثه گودبرداری در پایتخت
تهران رکورددار وقوع حوادث گودبرداری است. حوادثی که گاها در جای جای شهر رخ می دهد و با مرگ تعدادی از اعضای یک خانواده و مقصد شناخته شدن مالک و مهندس ناظر به پایان می رسد. داوود براتی معاون حفاظت و پیشگیری سازمان آتش نشانی در مورد حوادث گودبرداری غیر اصولی در پایتخت گفت: متاسفانه به طور میانگین 250 حادثه ریزش آوار در پی گود برداری غیر اصولی در شهر رخ می دهد که بر اثر آن 125 نفر جان خود را از دست داده و مجروح می شوند.
وی بااشاره به این حوادث گفت: متاسفانه افراد مسئول هشدارهای آتش نشانی را جدی نمی گیرند. کارشناسان این سازمان در بازدید از ساختمان های در حال ساخت هشدارهای لازم را اعلام و بعضا از ادامه ساخت و ساز جلوگیری می کنند اما متاسفانه پس از چند روز کار از سر گرفته شده و با حوادثی اینچنینی روبرو می شویم.
جدیتی در پیگیری لایحه نهایی ضوابط و مقررات گودبرداری ساختمانی وجود ندارد
در پی وقوع چندین حادثه ساختمانی در پایتخت به دلیل گودبرداری‌های غیراصولی و همزمان با آغاز فصل تابستان شورای شهر تهران در پنجم تیرماه امسال معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران را مکلف کرد ظرف حداکثر یک ماه لایحه ضوابط و مقررات گودبرداری را تدوین کند تا از این طریق مسوولیت مسوولان اجرایی و مهندسان ناظر به عنوان رکن اصلی گودبرداری ساخت وساز در پایتخت شفاف شود.
با این وجود پس از گذشت یک ماه (پنجم مرداد ماه) مدیران شهری با نگاهی به تاریخ ابلاغ دستور تنظیم لایحه گودبرداری اعلام کردند برای ارائه لایحه نهایی ضوابط و مقررات گودبرداری اصولی دو هفته دیگر زمان باقی مانده است و تا ابتدای شهریورماه این لایحه برای بررسی نهایی به شورای شهر تهران ارائه خواهد شد.ا
کنون گرچه از زمان دومین وعده مدیران شهری بیش‌از سه ماه دیگر نیز گذشته است، اما به نظر می‌رسد در بررسی پرونده لایحه ضوابط گودبرداری اصولی ساختمان جدیتی وجود ندارد و خبر جدیدی از سرنوشت ان در شورا نیست .
گودبرداری غیر اصولی داستانی تکراری در پایتخت
حوادث ناشی از گودبرداری غیراصولی در تهران به داستانی تکراری و فراموش شدنی تبدیل شده است. وقوع حادثه سعادت آباد و مرگ چندین کارگر، وقوع حادثه بلوار فردوس و مرگ پنج نفر، وقوع حادثه تهرانپارس و تخریب ساختمان پنج طبقه ،حادثه مسجد حضرت رقیه (س) با 6 کشته و حادثه ریزش ساختمانی در خیابان دماوند که جان یک پیرزن 63 ساله و یک کودک دو ساله را گرفت از مهمترین حوادث گودبرداری غیر اصولی هستند. حوادثی که با وضعیت موجود باز هم باید منتظر رخداد ان در تهران باشیم.