فضل الله ياري در روزنامه ابتکار نوشت:
به نظر ميرسد مسئولان ردههاي مختلف در کشور از همه چيز اطلاع دارند مگر آن چه که به آن منتسب اند. «مسئول» يا « مسؤول» کلمه اي است بروزن «مفعول » که از زبان عربي وارد زبان فارسي شده و امروز يکي از مصطلح ترين واژهها در ذهن و زبان ايرانيان پارسي گوي است.
معناي اين واژه آن چنان که در تعريف اسم مفعول ميگويند يعني «کسي که زير سؤال است »، « کسي که از وي پرسيده ميشود » يا « کسي که بايد از وي پرسيده شود ». اين واژه امَا آن چنان که اين روزها و اين سالها مصطلح شده نه تنها هيچ تناسبي با اسم مفعول ندارد بلکه همه قواعد زبان را نيز بر هم زده و ادعاي «فاعليت» دارد.
بنگريد به پاسخهايي که مسئولان به سئوالات مختلف مردم،خبرنگاران، نمايندگان مجلس، افکار عمومي و... ميدهند. هيچ کدام نشان نميدهد که « مسئول بايد مورد سؤال واقع شود ».
اين روزها مسئولان آن قدر بزرگ شده است که از موضع دفاعي به موضع تهاجمي نقل مکان کرده اند. پاسخ مسئولان مربوطه به چند اتفاق را مرور ميکنيم:
- اولين واکنش وزير آموزش و پرورش به موضوع مرگ دختران بروجني در حادثه تصاوف اتوبوس حامل دانش اموزان راهيان نور اين بود که «برويد از مسئولانش بپرسيد.»
- واكنش معاون همين وزير به اين اتفاق دردناک نيز اين بود: «گاهي آدم از پله برقي ميافتد و گاهي در خيابان دچار حادثه ميشود!»
- واکنش مسئولان ديگر مرتبط با اين موضوع راهيان نور نيز چندان که انتظار ميرفت موافق با جو عمومي کشور نبود. رئيس سازمان بسيج مستضعفين نيز در اين باره گفت: هيچ ايرادي به مديريت اردوي راهيان نور دانش آموزان بروجني وارد نيست.
در حادثه مربوط به مرگ ستار بهشتي؛ کارگر وبلاگ نويسي که چند روز پس از بازداشت در زندان درگذشت نيز واکنش «مسئولان» چندان که انتظار ميرفت همسو با مواضع مردم نبوده است. در حالي که مردم و حداقل خانواده اين جوان وبلاگ نويس در انتظار اندکي همدلي بودند، اولين واکنشهاي مسئولان سيلي محکمي بود بر صورت خانواده داغدار:
- علاء الدين بروجردي رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: مرگ ستار بهشتي بر اثر شوک و ترس بوده است.
- سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نيز در اين باره گفت: هيچ عامل خارجي براي مرگ ستار بهشتي وجود ندارد.
اين درحالي است که فرمانده نيروي انتظامي در روزهاي پس از حادثه از بازداشت چند نفر از ماموران تحت امر خود خبر داده بود و چند روز بعد نيز رئيس پليس فتاي تهران را در ارتباط با اين پرونده برکنار کرد. اين البته پايان اين اظهار نظرها نبود. چرا که با وجود اعلام فرمانده نيروي انتظامي،يک نماينده نه تنها سخن اين فرمانده را نميپذيرد بلکه، برکناري فرد متخلف را در رابطه با اين موضوع تکذيب ميکند.
- جواد كريمي قدوسي يک عضو كميسيون امنيت ملي مجلس گفت: بركناري رئيس پليس فتا هيچ ربطي به مرگ ستار بهشتي نداشت.
به نظر ميرسد که وي همچنان که برخي ديگر از «مسئولان» با تمام وجود تلاش ميکنند که هيچ تقصيري را متوجه خود و مسئولان ديگر ندانند و برکناري هر مسئول بر اثر کوتاهي و سهل انگاري را نقطه ضعفي براي کشور و نظام بدانند، حتي انگيزه رئيس پليس کشور را برا ي برکناري مامور خاطي زيردست خود نپذيرند.
هنوز جامعه درگير تبعات اين موضوع و البته عزادار دخترکان بروجني بود که حادثه آتش سوزي مدرسه دخترانه اي در پيرانشهراستان آذربايجان غربي دستمايه جديدي براي بروز رفتاري اين چنيني از سوي مسئولان ميگردد ( مسئولاني که شعار «نوکري مردم»شان فضاي سياسي ايران را پر کرده است):
- واکنش وزير آموزش وپرورش را به گزارش خبرگزاري مهر در اين باره بخوانيد: «وزير آموزش و پرورش در واکنش به سوالي در خصوص درخواست استعفايش توسط برخي نمايندگان مجلس شوراي اسلامي به دليل حادثه آتش سوزي دبستان دخترانه با خنده گفت: خبرنگاران چي؟ خبرنگاران را برکنار کنيم يا نه؟ اگر به موقع خبر ميداديد مواظب مدرسه شين آباد پيرانشهر باشيد اين اتفاق روي نميداد!»
مرور اين اتفاقات و البته اتفاقات مشابه ديگري – که کم نيستند- نشان ميدهد که بايد دوره آموزش اوليه براي مسئولان برگزار کرد و به آنان خاطر نشان ساخت که «مسئول» يعني کسي که مسئوليت دارد.يعني بايد دربرابر سئوال پاسخگو باشد. يعني امانت دار مسندي است که به وي سپرده شده است.
بايد به گوشش نامه علي ابن ابي طالب(ع) خطاب به مسئول زيردستش؛ مالک اشتر را خواند و از وي خواست که خود نيز بخواند و به عنوان يک دوره آموزشي ضمن خدمت از وي امتحان – البته عملي - گرفت.
بايد به اطلاع اين مسئولان رساند مردمي که در مصاحبهها و اطلاعيهها و در تلويزيون و پشت تريبون ها«ولي نعمت » ميخوانيد يک تعارف از سر فروتني تصنعي نيست که واقعيتي است که هم در قوانين وضع شده مستتر است و هم در آموزههاي بزرگان دين و هم از انگيزهاي مردم در انقلاب اسلامي بهمن 57 بوده است.
ممنون بابت این مطلب واقعاً این سوالیه که مدتیه که در ذهن منم شکل گرفته که اگر رئیس آموزش و پرورش مسئول حفظ جان دانش آموزای کشور نیستن، کی مسئوله؟! من جای ایشون بودم در همون اولین اتفاق استعفا میدادم و اگر جای جناب رئیس جمهور بودم بعد از اینکه ایشون استعفا ندادن، برکنارشون میکردم.
مسئول یعنی کسی که می خندد و مزاح می کند... من اینقدر فهمیدم.