رییس سازمان پدافند غیرعامل از برگزاری نزدیک به یک‌هزار مانور توسط این سازمان در سال گذشته خبر داد و اعلام کرد که مانورهای مختلفی در حوزه‌های مدیریت بحران، سایبری، بیولوژیک و همچنین مانور بمباران گرافیتی - که نوع جدیدی از سلاح الکتریکی است - برگزار خواهد شد.
به گزارش ایسنا، سردار غلامرضا جلالی در نشستی که به مناسبت هفته بزرگداشت پدافند غیرعامل با شعار بازدارندگی، مقاومت ملی و توسعه پایدار برگزار شد، گفت: روز 8 آبان با عنوان سالروز پدافند غیرعامل به تصویب مقام معظم رهبری رسید و پس از آن، رییس‌جمهور همین مصوبه را هفته گذشته ابلاغ کردند و روز 8 آبان به عنوان روز پدافند غیرعامل در تقویم کشور ثبت شد.وی هدف از برگزاری هفته پدافند غیرعامل را ایجاد آمادگی، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی خواند.
جلالی در ادامه به تشریح برنامه‌های هفته پدافند غیرعامل اشاره کرد و گفت: در روز اول که به موضوع فرهنگ‌سازی آموزش و پژوهش و تولید علم پدافند غیرعامل اختصاص دارد، افتتاح اولین دوره کارشناسی ارشد دفاع سایبری را خواهیم داشت. همچنین جشن فارغ‌ال تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد پدافند غیرعامل برگزار و از برترین‌ها در این حوزه تقدیر خواهد شد.وی افزود: ما رشته‌های تحصیلی خوبی در زمینه پدافند غیرعامل به وجود آورده‌ایم و به مدت سه سال است که به طور مستقیم از کنکور سراسری دانشجو می‌گیریم، جایگاه ایران در عرصه پدافند غیرعامل در سطح بین‌اامللی نیز جایگاه خوبی است و دلیل بهبود جایگاه ایران در این عرصه وجود تهدیدات مختلف علیه کشورمان است.
جلالی ادامه داد: در روز دوم موضوع اقتصاد مقاومتی، بحث خودکفایی و استقلال اقتصادی مدنظر پدافند غیرعامل است، مباحثی از موضوع اقتصادی و بحث تحریم‌ها در این روز مورد بررسی قرار خواهد گرفت و همایشی در این زمینه در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار خواهیم کرد.
مانورهای مدیریت بحران، سایبری و بیولوژیک انجام می‌شود وی اظهار داشت: روز سوم موضوع آمادگی و مقاومت همه‌جانبه در مقابل بحران‌ها است و در این روزها بیشتر مانورها مدنظر ما قرار دارد. سال گذشته پدافند غیرعامل نزدیک به یک‌هزار مانور انجام داد و امسال تلاش کردیم هم حوزه‌ها و هم تعداد مانورها را افزایش دهیم. مانور مدیریت بحران یکی از مانورهایی است که در مدارس به صورت سراسری در یک‌هزار مدرسه انجام خواهد شد. این مانور بیشتر با حوادث انسان‌ساز و غیرطبیعی سر وکار دارد و با آموزش و پرورش نیز هماهنگی‌های لازم در این زمینه انجام شده است.
جلالی ادامه داد: دومین مانور، مانور سایبری است که با هماهنگی‌های انجام شده در پنج یا شش حوزه مهم برگزار خواهد شد و زیر ساخت‌های سایبری مورد تست نفوذ قرار می‌گیرند. کشورهای عضو ناتو و کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله کشورهایی هستند که در حوزه سایبری مانور برگزار کرده‌اند و مانور ما در واقع اولین مانوری است که برگزار خواهد شد.جلالی مانور سوم را مانور بیولوژیک خواند که با محوریت قرارگاه زیستی پدافند غیرعامل که از چند ماه پیش تشکیل شده است، برگزار می‌شود و قرار است در شش حوزه هوا، آب، دام، غذا، گیاهان و انسان به منظور رفع آلودگی و پاکسازی در استان البرز و به صورت مرکزی در تهران برگزار شود.
مانور بمباران گرافیتی برگزار می‌کنیم رئیس سازمان پدافند غیرعامل همچنین اظهار کرد: مانوری نیز در قرارگاه رافع در حوزه هسته‌یی و به منظور کشف نشت احتمالی هسته‌یی و پاکسازی برگزار خواهد شد و مانور بمباران گرافیتی که نوع جدیدی از سلاح‌ها هستند که هیچ‌نوع انفجاری ندارند و تنها با ایجاد اتصال الکتریکی در نیروگاه‌ها سیستم برق‌رسانی را قطع می‌کنند، برگزار خواهد شد. اولین‌بار آمریکایی‌ها این بمب را در کوزوو و بالکان تست کردند و ما نیز در استان خراسان به منظور تست آمادگی‌ها در مقابله با این نوع سلاح قرار است این مانور را برگزار کنیم.جلالی افزود: مانور سراسری استفاده از ژنراتورهای برق نیز به منظور تست زیرساخت‌های دارای اهمیت بالا مانند مراکز درمانی و بیمارستان‌ها در ارتباط با استفاده از ژنراتورها به هنگام قطعی برق برگزار می‌شود. تلاش ما بر این است که بتوانیم یک سیستم موازی برق به وسیله این ژنراتورها تولید کنیم تا در شرایط بحرانی بتوانیم از آنها استفاده کنیم. مانوری نیز در کارخانجات برای مقابله با تهدیدات و همکاری بسیج برگزار خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه مانورهایی که برگزار می‌کنیم برای تست آمادگی کشور است، این مانورها می‌تواند پیام‌رسان آمادگی ملت باشد و ارتباطی به دوری و نزدیکی تهدیدات ندارد.
سند راهبردی دفاع سایبری رونمایی می‌شود جلالی با اشاره به برگزاری مانور دفاع سایبری در چهارمین روز از هفته پدافند غیرعامل گفت: در این روز از سند راهبردی دفاع سایبری رونمایی خواهد شد. این سند به وسیله متخصصان داخلی طراحی شده است و در آن مدل جدید دفاع سایبری نشان داده می‌شود.وی ادامه داد: تامین انرژی پایدار یکی دیگر از مسائل مدنظر ماست و در همین راستا قرار است همایشی در حوزه برق، نفت و گاز و انرژی هسته‌یی برگزار شود تا مساله پایداری تامین انرژی در شرایط مختلف و بویژه شرایط بحرانی مورد بررسی قرار گیرد.رییس سازمان پدافند غیرعامل، پرداختن به موضوع تولید ملی و صنعت پدافند غیرعامل به منظور بررسی مباحث مربوط به اقتصاد و صنعت را از دیگر برنامه‌های پدافند غیرعامل در هفته بزرگداشت پدافند غیرعامل دانست و گفت: روز آخر هفته نیز به عنوان روز مردم، بسیج و پدافند غیرعامل نامگذاری شده است.
جلالی افزود: برنامه‌های عمده ما، برگزاری رزمایش‌هاست که به منظور ایجاد آمادگی در کشور انجام می‌شود و تا دهه فجر در کلیه دستگاه‌ها ادامه خواهد داشت. همچنین برنامه‌هایی در تمام استان‌ها به صورت یکپارچه و هماهنگ در هشت محور برگزار خواهد شد.
از vpn بومی بهره‌برداری می‌شود وی در ادامه، از رونمایی از طرح‌های عمده پدافند غیرعامل خبر داد و گفت: طرح‌های ذخیره استراتژیک گاز در قم و همچنین اورژانس هسته‌یی در بیمارستان فارابی اصفهان به منظور درمان و رفع آلودگی‌های هسته‌یی و ارتقاء بهداشت کشور را افتتاح خواهیم کرد. همچنین بهره‌برداری از محصولات سایبری مانند vpn بومی از دیگر برنامه‌های ما در هفته بزرگداشت پدافند غیرعامل است.رییس سازمان پدافند غیرعامل همچنین اظهار کرد: نخستین جشنواره عکس و کاریکاتور نیز با موضوع پدافند غیرعامل برگزار خواهد شد.
جلالی در ادامه این نشست خبری، در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره فعالیت سازمان پدافند غیرعامل در حوزه رسانه‌ها اظهار کرد: پایداری رسانه‌ها به ویژه در شرایط بحرانی مساله بسیار مهمی است و اهمیت این مساله را در استراتژی دشمن نیز می‌توان مشاهده کرد. اولین هدفی که آمریکا در حمله به عراق مورد اصابت قرار داد، رسانه‌ها و رادیو و تلویزیون این کشور بود. نقش رسانه در اداره جامعه در شرایط بحرانی بسیار مهم است و جزو اولویت‌های بالا در سازمان پدافند غیرعامل محسوب می‌شود. ما تلاش کرده‌ایم تا تمرکز اصلی را ابتدا در رسانه ملی داشته باشیم.
وی افزود: طرح ما درباره رسانه‌ها در قالب پنج لایه ایجاد شده که کارایی خود را نشان داده و بخش‌هایی از آن اجرایی شده و بخش‌های دیگر نیز در حال آزمایش است. البته لایه‌های بعدی را خبرگزاری‌ها و دیگر رسانه‌ها که با حوزه سایبر در ارتباط هستند، تشکیل می‌دهند.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در پاسخ به پرسش خبرنگار دیگری درباره میزان استفاده دیگر کشورها از پدافند غیرعامل گفت: 140 کشور در حوزه سایبر، ساختار امنیتی دارند و تنها 20 کشور ساختار دفاعی تولید کرده‌اند و بیش از همه آمریکا بر روی این نوع ساختار سرمایه‌گذاری کرده است و تاکنون 17 هزار نفر جذب کردند که عمدتا هکر هستند و استراتژی آنها حمله است.جلالی افزود: کشورهای بسیاری مانور سایبری انجام داده‌اند اما ما با وجود استفاده از تجربه سایر کشورها به دنبال مدل دفاعی بومی هستیم. الگوی ما باید خاص خودمان باشد. تقریبا تمام اسناد مکتوب کشورها در حوزه سایبر را مطالعه کرده‌ایم اما راهبردهای ما حتما باید بومی باشد.
کارگروه دفاع اقتصادی تشکیل داده‌ایم وی در ادامه، درباره فعالیت‌های سازمان پدافند غیرعامل در حوزه اقتصاد نیز اظهار کرد: ما با همکاری چند دستگاه اقتصادی، کارگروه دفاع اقتصادی را تشکیل داده‌ایم و تلاش می‌کنیم در گام اول، تهدیدات را با نگاه امنیتی و دفاعی بررسی کنیم.جلالی با بیان اینکه "موضوع اقتصاد از زاویه‌های مختلفی چون اصل 44 یا از دیده بهره‌وری مورد بررسی قرار می‌گیرد"، خاطرنشان کرد: ما از دید تهدیدات اقتصادی به مسائل اقتصادی نگاه می‌کنیم و تلاش می‌کنیم راه‌حل‌ها را ارائه دهیم.
پنج سال است که موضوع ذخایر استراتژیک را بررسی می‌کنیم وی افزود: یکی از این راه‌حل‌ها، حفظ و ایجاد ذخایر استراتژیک است. به طور مثال توسعه ذخایر استراتژیک گاز می‌تواند تداوم امنیت انرژی در بخش گاز کشور را تضمین کند. رویکرد دوم ما افزایش قابل قبول سوخت مایع نیروگاه‌های برق است تا بتواند پایداری برق را به دنبال داشته باشد. ما حدود پنج سال است که موضوع ذخایر استراتژیک را بررسی می‌کنیم و تاکنون رشد خوب و قابل توجهی داشته‌ایم.
جایی که تهدیدات اقتصادی بتواند لطمه‌ای به کشور وارد کند، ورود پیدا می‌کنیم رییس سازمان پدافند غیرعامل با بیان اینکه "سازمان پدافند غیرعامل در حوزه تغذیه نیز اقداماتی انجام داده است"، گفت: مرز ما در مسائل اقتصادی آنجاست که اگر بحث تعادل بازار و مسائل جانبی اقتصاد مطرح باشد دخالت نمی‌کنیم اما در جایی که تهدیدات اقتصادی بتواند لطمه‌ای به کشور وارد کند ورود پیدا می‌کنیم.
جلالی در برابر پرسش خبرنگاری که خواستار ارائه توضیح بیشتر در مورد تهدیدات زیستی شده بود، پاسخ داد: تهدیدات زیستی در شش حوزه و از سه طریق شیوع ویروس و باکتری بطور طبیعی، بیوتروریسم و یا کشورهای تهدیدکننده منشاء پیدا می‌کنند. این شش حوزه شامل هوا، آب، غذا، دام، گیاهان، انسان می‌شود.وی ادامه داد: هریک از این حوزه‌ها دارای دستگاه مربوط به خود است و تلاش ما در این زمینه، معطوف به هماهنگی بین این دستگاه‌ها در محدوده قرارگاه زیستی است که ایجاد این هماهنگی را میان دستگاه‌ها برعهده دارد و هم‌اکنون در حال تهیه اسناد راهبردی در حوزه تهدیدات زیستی هستیم و برای سنجش آمادگی نیز مانوری پیش‌بینی کرده‌ایم.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در ادامه، توضیح داد که شیوع ویروس‌هایی چون آنفولانزای خوکی یا مرغی از دو ناحیه یعنی یا بصورت طبیعی یا در آزمایشگاه‌های برخی کشورها انجام می‌شود و کشوری که دچار این ویروس‌ها شود، اگر آزمایشگاه رفرنس (مرجع) و درواقع قدرت تشخیص این ویروس‌ها را داشته باشد، می‌تواند در مقابله با آنها اقداماتی انجام دهد و در غیر اینصورت باید به مرجع جهانی بهداشت مراجعه کند.
وی همچنین با بیان اینکه "چین بوسیله ویروس سارس از طرف آمریکا مورد حمله قرار گرفت"، گفت: این کار برای ضربه‌زدن به قدرت صنعت توریسم چین بود و ممکن بود اگر به کشور ما راه پیدا کند، صدماتی وارد آورد و از سوی برخی کشورها از این طریق و به طور مثال با فروش واکسن آن بخواهند استفاده اقتصادی ببرند. هدف ما در این عرصه افزایش قدرت تشخیص است، چراکه اگر کشوری بتواند قدرت آزمایشگاهی تشخیص آنها را داشته باشد خواهد توانست اقدامات لازم را به موقع انجام دهد و ما تلاش می‌کنیم آمادگی‌هایمان را در این عرصه ارتقا دهیم.
روزانه حدود 55 هزار ویروس در دنیا تولید می‌شود رئیس سازمان پدافند غیرعامل در پاسخ به پرسش دیگری درباره ویروس‌های سایبری اظهار کرد: این ویروس‌ها به سه نوع معمولی، امنیتی و در نوع پیشرفته به اصطلاح سایبری تقسیم‌بندی می‌شوند. شرکت‌های ضد بدافزار وظیفه دارند که این ویروس‌ها را شناسایی و با آنها مقابله کنند.
در حال راه‌اندازی آزمایشگاهی در وزارت دفاع، برای تشخیص بدافزارها هستیم جلالی با بیان اینکه "روزانه حدود 55 هزار ویروس در دنیا تولید می‌شود"، افزود: ویروس‌ها اساسا نمی‌توانند چندان خطرناک یا نگران‌کننده باشند اما در میان این ویروس‌ها نوعی ویروس وجود دارد که به دلیل پیچیدگی‌ها خطرات را نیز افزایش می‌دهد و این نوع ویروس سلاح سایبری نام دارد.وی با بیان اینکه "تعداد ویروس‌های سایبری محدود است"، گفت: این ویروس‌ها دارای قدرت پنهان‌شوندگی، رمزگذاری و فرمان‌گیری از دور هستند. رویکرد اول ما در این رابطه تشخیص این نوع سلاح‌هاست، لذا در این رابطه در حال راه‌اندازی آزمایشگاهی در سطح رفرنس (مرجع) در وزارت دفاع هستیم. اگر ما بتوانیم این نوع بدافزارها را شناسایی کنیم، مطمئنا می‌توانیم ضدبدافزارهای آنها را نیز تولید کنیم. این کار هم‌اکنون در مرکز آبفای شیراز در حال انجام است.
جلالی تاکید کرد: راه مقابله با این نوع بدافزارها، تولید ملی است و اینکه نرم‌افزارهای حیاتی و اساسی در داخل کشور ایجاد شود. بنابراین به این منظور ما در حال ایجاد کنسرسیوم یا مجموعه مشترکی از ظرفیت‌های داخلی در حوزه‌های پژوهشی، دانشی، صنعتی و اجرایی هستیم تا بتوانیم نیازهای حیاتی و حساس را شناسایی و تولید کنیم.وی در ادامه اظهار کرد: اولین کار ما، تولید «اسکادا» (سیستم کنترل سرپرستی و گردآوری داده) است، چراکه با تولید این سیستم، خطرات بسیاری در حوزه‌های آب، برق و گاز حل خواهد شد. با «اسکادا»ی خارجی نمی‌توان دفاع سایبری خوبی داشت چراکه بسیاری از حملاتی که در حوزه سایبر به ما شده بود، وقتی مورد بازخوانی قرار گرفت، متوجه شدیم از این طریق بوده است.
دفاع سایبری لایه به لایه جزو رویکردهای ماست رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در پایان، بر لزوم نهادینه‌سازی طرح دفاع سایبری لایه به لایه تاکید کرد و گفت: دفاع سایبری لایه به لایه جزو رویکردهای ماست و ما در این زمینه هماهنگی‌هایی درباره بخش‌های امنیتی و زیرساختی با وزارت اطلاعات و وزارت ارتباطات برقرار کرده‌ایم.