از قدیم گفته‌اند «فلفل نبین چه ریزه»! نگاه به این دانه‌های کوچک و ریز نکنید. دانه‌هایی مانند شاه‌دانه، تخمه کدو، تخمه آفتابگردان و غیره سرشار از پروتئین، فیبرها، آهن، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب امگا 3 هستند. ما هم با شما هم عقیده‌ایم که اصلاً به قد و قواره‌شان نمی‌آید این همه خاصیت داشته باشند. اما عظمت خدا در همین است که یک دانه‌ی کوچک را سرشار از مواد مغذی خلق می‌کند تا ما بخوریم و بیاشامیم و اسراف نکنیم.
به گزارش سايت تبيان برای آشنایی با این دانه‌های مفید و خواصشان با ما همراه باشید:
شاه‌دانه
شاه‌دانه بسیار مغذیست و منبع فوق‌العاده‌ی پروتئین کامل به حساب می‌آید. این دانه‌های ریز حاوی فیبرهایی هستند که برای سلامت قلب و سیستم گوارشی مفیدند. خواص شاه‌دانه به همین جا ختم نمی‌شود.
این دانه‌های خوشمزه به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 برای سلامت پوست و مو بسیار مفیدند. امگا 3 ها همچنین التهاب را کاهش می‌دهند و سلامت قلب و عروق و مغز را تضمین می‌کنند. از این گذشته شاه‌دانه حاوی ترکیبات گیاهی به نام فیتوسترول است که میزان کلسترول خون را پایین می‌آورد.
باید بدانید که شاه‌دانه و روغن آن حاوی چربی‌های اشباع‌نشده پُلی هستند. برای همین قلب نازنین شما را در سلامت نگه می‌دارند.
تخمه کدو
تخمه کدو منبع خوشمزه‌ی ویتامین B، آهن، منیزیم، زینک (روی) و پروتئین است. پروتئین‌های تخمه کدو به میزان زیادی در اسیدآمینه‌ای به نام تریپتوفان متمرکز شده‌اند که باعث کاهش میزان استرس و اضطراب می‌شوند.
این تخمه‌های خوشمزه همچنین حاوی میزان زیادی از اسیدهای چرب ضروری هستند که به سلامت رگ‌های خونی کمک می‌کنند و کلسترول بد خون را پایین می‌آورند.
تخمه کدو یک میان وعده‌ی فوق‌العاده خوشمزه و مقویست. اگر دوست داشته باشید می‌توانید در تهیه غذاهایتان نیز از آن استفاده کنید.
تخمه آفتابگردان
تخمه‌ی آفتابگردان منبع فوق‌العاده ویتامین B و فولات محسوب می‌شود. این تخمه‌های خوشمزه و البته پرطرفدار از سیستم ایمنی و سلامت بدن به خصوص در دوره‌ی بارداری حفاظت می‌کنند.
از این گذشته تخمه آفتابگردان منبع خوب ویتامین E نیز محسوب می‌شود. این آنتی اکسیدان قوی نمی‌گذارد به سلول‌ها آسیب برسد و به سلامت پوست و موها کمک زیادی می‌کند. ویتامین E همچنین از ابتلا به سرطان پیشگیری به عمل می‌آورد. تخمه آفتابگردان سرشار از پروتئین نیز هست.
بدون شک شما نیز تا اسم تخمه آفتابگردان می‌آید به یاد سریال مورد علاقه‌تان و یا تماشای فوتبال و تخمه شکستن می‌افتید. تماشای فیلم، زمان خوبی برای تخمه خوردن است. البته به شرط این که محو فیلم نشده و در شکستن تخمه دچار افراط نشوید.
می‌توانید این تخمه‌ها را به سالادها و یا ترکیب برخی از دانه‌های دیگر اضافه و يا یک مشت میل کنید. توجه داشته باشید که تخمه آفتابگردان شور است. میزان سدیم آن زیاد است و برای همین می‌تواند ارزش مغذی آن را کاهش دهد.
تخم کتان
به نظر متخصصان تغذیه، این دانه‌ها بسیار مغذی‌اند. تخم کتان منع اصلی فیبرهای حلّال است. این دانه‌ها میزان کلسترول را کاهش مي‌دهند و باعث می‌شوند که احساس سیری طولانی مدتی داشته باشید. تخم کتان میزان قند خون را نیز کنترل می‌کند.
باید بدانید که تخم کتان حاوی میزان زیادی اسیدهای چرب امگا 3 است که برای سلامت چشم‌ها و مغز خوب است و میزان تری گلیسیرید خون را کاهش می‌دهد.
این دانه‌های کوچک تأمین‌کننده‌ی لیگنان‌ها هستند که بر اساس نتایج پژوهش‌ها باعث پیشگیری از برخی سرطان‌ها می‌شود.
از آن جا که دانه‌های کتان پوست سفتی دارند باید آن‌ها را در مخلوط کن پودر کنید. پودر تخم کتان را به اسموتی‌های میوه، شیر، ماست، غلات و غیره افزوده و میل کنید. حواستان باشد که پودر تخم کتان را در ظرف در بسته و در یخچال نگهداری کنید.
جوانه گندم
به عقیده‌ی متخصصان جوانه‌ی گندم سرشار از پروتئین، آهن و ویتامین B مانند فولات است. این دانه‌های مفید حاوی میزان زیادی فیبر است که یبوست را رفع و اشتها را نیز کنترل می‌کند.
از آنجا که جوانه‌ی گندم دارای شاخص گلیسیرید پایینی است میزان قند خون را بالا نمی‌برد. بعد از خوردن این جوانه‌ها شما به مدت طولانی‌تری احساس سیری خواهید داشت.
باید حواستان به نگهداری این جوانه‌ها باشد. اسیدهای چرب اشباع نشده‌ی پُلی موجود در آن خیلی زود می‌ترشد. برای همین باید داخل ظروف در بسته و در یخچال نگهداری شوند.