«كوفي عنان درصدد ايجاد تغييراتي براي احياي طرح "رو به مرگ" صلح خود در سوريه است؛ نقشه راهي براي تغييرات سياسي كه در آن مذاكرات در قالب يك گروه تماس شامل كشورهايي همچون ايران و روسيه انجام ميشود.»
به گزارش ايسنا، روزنامه واشنگتن پست در گزارشي از "طرح جديد" كوفي عنان، نماينده اتحاديه عرب و سازمان ملل براي سوريه خبر داده و نوشته است: «طرح جديد دبيركل سابق سازمان ملل متحد توسط ديپلماتي مطرح شد كه با ماموريت سازمان ملل متحد آشناست.
مطرح شدن اين پيشنهاد طي روزهاي آتي در شوراي امنيت سازمان ملل متحد در حالي است كه وساطتهاي عنان براي ايجاد صلح و رايزنيهاي وي با بشار اسد، رئيس جمهوري سوريه ظاهرا به بن بست منتهي شده است و اين مساله نگرانيها را درباره احتمال وقوع جنگ داخلي در سوريه افزايش ميدهد.
نكته جالب توجه درباره رويكرد جديد عنان اين است كه اين رويكرد براي ايران و روسيه به عنوان دو حامي كليدي ادامه حيات سياسي اسد، اين انگيزه را ايجاد ميكند كه با بركناري وي موافقت كنند و امكان حفظ منافعشان در دوران پس از اسد فراهم آيد. اين مساله بر چالش برانگيزتر شدن طرح عنان ميافزايد چرا كه عربستان و اسرائيل براي سازمان ملل متحد اين پرسش را مطرح ميسازند كه چرا تهران بايد در اين حركت ديپلماتيك سهم داشته باشد؟
گفته ميشود دليلي كه عنان دست به اتخاذ چنين رويكرد غير متعارفي زده اين است كه هيچ چيز ديگري موثر واقع نگرديده است.
آمريكا و همپيمانان اصلي غربي اين كشور نميخواهند وارد مداخله نظامي در سوريه شوند چرا كه بيم آن را دارد كه چنين اقدامي باعث نتيجهاي ناپايدار و كاملا غير قابل پيش بيني شود. غرب ميخواهد روسيه وارد معامله شود اما تا كنون ولاديمير پوتين، رئيس جمهوري اين كشور اقدام عملي مفيدي در اين زمينه از خود نشان نداده است.
كوفي عنان براي رهايي از اين بن بست احتمالا گروه تماسي تشكيل خواهد داد كه اعضاي آن شامل اعضاي دائمي شوراي امنيت سازمان ملل متحد (انگليس، چين، فرانسه، روسيه و آمريكا)، عربستان و احتمالا قطر به عنوان نمايندگان اتحاديه عرب، تركيه و ايران خواهد بود.
اين ايده با هدف در كنار هم آوردن كشورهايي كه بيشترين نفوذ را در شرايط سوريه دارند مطرح ميشود.
اين گروه احتمالا پيش نويس برنامهاي را ارائه خواهد داد و اين پيش نويس به اسد و جناح مخالف سوريه داده خواهد شد. در اين نقش راه احتمالا برگزاري انتخابات رياست جمهوري براي تعيين جانشين بشار اسد و انتخابات پارلماني در راستاي تدوين قانون اساسي جديد در يك بازه زماني مشخص پيشنهاد خواهد شد.
براين اساس احتمالا اسد به روسيه خواهد رفت؛ جايي كه به عنوان تبعيدگاه به وي پيشنهاد ميشود و شايعاتي وجود دارد مبني بر اينكه رئيس جمهوري سوريه شش ميليارد دلار از داراييهاي خود را تاكنون به مسكو انتقال داده است.
براساس اين سناريو اسد ميتواند از دادرسي بينالمللي به خاطر جرايم جنگي رهايي يابد. همچنين گفته ميشود ايران يكي ديگر از كشورهايي است كه ممكن است بشار اسد و خانوادهاش پس از پايان دادن به حضور در راس قدرت در سوريه به آن سفر كنند.
همچنين با توجه به خونريزيهاي اخير در سوريه گفته ميشود عنان برنامهاي براي اصلاح عملكرد نيروهاي امنيتي نظير آنچه پس از فروپاشي كمونيسم در اروپاي شرقي به كار گرفته شد، ارائه دهد.
حضور روسيه در نشست گروه تماس ميتواند به ثبات در سوريه در دوران تغيير و تحول در اين كشور كمك كند چرا كه مسكو به عنوان اصليترين تامين كننده تسليحات نظامي سوريه در نظر گرفته ميشود و اغلب افسران ارشد سوري در روسيه آموزش ديدهاند.
مسكو به عنوان اصليترين حامي ارتش سوريه در دهههاي گذشته قراردادهاي بسياري را با دولت كنوني اين كشور داشته است.
آيا روسيه و ايران از اين پيشنهاد غير متعارف حمايت خواهند كرد؟ دانستن اين مساله ناممكن است. در روزهاي اخير آمريكا ظاهرات مذاكراتي را با برخي مقامهاي روس داشته است.
سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه حدود يك هفته پيش اعلام كرد كه مسكو هيچ تعهدي نسبت به ادامه حضور اسد در راس قدرت در روسيه ندارد اما روسها هيچ اقدامي براي خارج كردن رئيس جمهوري سوريه از مسند قدرت به عمل نياوردهاند.»