ایسنا - فرخ‌لقا هوشمند، حميده خيرآبادي، پروين سليماني، نيكو خردمند، مهين شهابي، جميله شيخي، رقيه چهرآزاد، مهري مهرنيا، مهري وداديان، پرويندخت پزدانيان و فاطمه طاهري، همه براي ما يادآور خاطراتي از مهرباني مادراني هستند كه به ديدن چهره‌هايشان در جعبه جادو عادت كرده بوديم.
حالا سال‌ها از زماني مي‌گذرد كه بعضي از اين مادران شناخته شده براي همه مردم ايران، در ميان ما نيستند؛ اما ياد و نام آنها هميشه در بين مردم باقي خواهد ماند.
به مناسبت روز مادر، نگاهي به فعاليت‌هاي مادران مهربان تلويزيون ايران دارد كه سال‌ها در سريال‌ها و فيلم‌هاي مختلف به ايفاي نقش مادر مي‌پرداختند.
*** پرويندخت يزدانيان
او را به نام بي‌بي «قصه‌هاي مجيد» مي‌شناسيم؛ روزهاي آغازين تعطيلات نوروزي امسال بود كه خبر درگذشت بي‌بي همه‌جا پخش شد تا تلويزيون هم براي بي‌بي‌اش، به عزا بنشيند و كليپ‌هايي براي يادبود پرويندخت يزدانيان، لابه‌لاي ويژه‌برنامه‌هاي نوروزي پخش كند.
يزدانيان متولد 1307 در نجف‌آباد اصفهان بود و با حضور در مجموعه «قصه‌هاي مجيد» به كارگرداني پسرش كيومرث پوراحمد فعاليت بازيگري را آغاز كرد و در ادامه در فيلم‌هاي سينمايي و مجموعه‌هايي چون «صبح روز بعد»، «شرم»، «نان و شعر»، «دبيرستان خضراء»، «مدرسه مادربزرگ‌ها»، «سرنخ»، «عروسي 77»، «تصميم نهايي»، «خواهران غريب»، «مهريه بي‌بي» و «شب يلدا» به ايفاي نقش پرداخت.
پروين دخت يزدانيان، پنجم فروردين‌ماه امسال در اصفهان، درگذشت.
*** فرخ‌لقا هوشمند
فرخ‌لقا هوشمند متولد هفتم اسفند ماه 1307 در شهر رشت است و فعاليت بازيگري‌اش را با تئاتر شروع كرده است. او در بيش از 80 سريال و فيلم سينمايي بازي كرده است. اما يكي از به يادماندني‌ترين نقش‌هايش، حضور در كنار كلاه‌قرمزي در فيلم سينمايي «كلاه قرمزي و پسرخاله» است. «كوچك جنگلي»، «لبخند زندگي»، «عياران»، «داستان يك شهر»، «خانه به خانه»، «مدرسه مادربزرگ‌ها»، «سوخته‌دلان»، «تهران 11»، «دردسر بزرگ»، «سايه‌ها»، «چراغ جادو»، «قصه‌هاي شهرك»، «دختران» و «مامان آفاق» نيز از جمله سريال‌ها و مجموعه‌هاي تلويزيوني هستند كه با حضور فرخ‌لقا هوشمند روي آنتن رفته‌اند.
او روزهاي پاياني عمرش را در بيماري و گلايه از مسؤولان هنري و هنرمنداني كه ديگر سراغش را نمي‌گرفتند سپري كرد. فرخ‌لقا هوشمند، بيست‌ودوم تيرماه سال 88 در تهران درگذشت.
*** حميده خيرآبادي
حميده خيرآبادي، يكي از مطرح‌ترين مادران سينما و تلويزيون ايران است. او همچنين در مقطعي به عنوان پركارترين بازيگر سينماي ايران شناخته شده است.
حميده خيرآبادي در سال 1303 در رشت به دنيا آمد و در سال 1326 وارد تئاتر شد. او در سال 1332 بازيگري حرفه‌اي در سينما را آغاز كرد و با نقش‌هاي تلويزيوني‌اش در ذهن مردم ماندگار شد. از جمله فيلم‌ها و سريال‌هايي كه حميده خيرآبادي در آنها بازي كرد، مي‌توان به «پدرسالار»، «تلخ‌وشيرين»، «خانه سبز»، «همه فرزندان من» و «پدر خوانده»، «الماس 33» اثر داريوش مهرجويي، «تحفه هند»، «دختر شاه پريان» شاپور قريب، «شب فرشتگان» فريدون گله، «حسن كچل» علي حاتمي، «رضا موتوري» مسعود كيميايي، «اجاره‌نشين‌ها» داريوش مهرجويي، «خانه ابري» اكبر خواجوي، «ريحانه» عليرضا رييسيان، «مادر» علي حاتمي، «شب بيست‌ونهم» حميد رخشاني، «بچه‌ها طلاق» تهمينه ميلاني، «بانو» داريوش مهرجويي، «جيب‌برها به بهشت نمي‌روند» ابوالحسن داوودي، «هنرپيشه» محسن مخملباف، «مريم و ميتيل»، «كلاه قرمزي و پسر خاله»، «روز واقعه»، «روزي كه خواستگار آمد» فريال بهزاد و «بازيگر» محمدعلي سجادي اشاره كرد.
اين بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون كه روز سه‌شنبه 30 فرودين ماه 89 در 86 سالگي از دنيا رفت، در منزل مسكوني‌اش تنها زندگي مي‌كرد.
*** پروين سليماني
پروين سليماني متولد 1301 در تهران، فعاليت هنري‌اش را از سال 1323 با بازي در نمايش «شهرزاد قصه‌گو» آغاز كرد و در همان زمان به‌عنوان گوينده با راديو همكاري داشت.
او با فيلم «گل‌نسا» در سال 31 وارد سينما شد و طي بيش از 60 سال در حدود 80 فيلم ايفاي نقش كرد كه از ميان آنها مي‌توان به «خاك»، «شازده احتجاب»، «بوف كور»، «كندو»، «گوزن‌ها»، «غزل»، «آشيانه مهر»، «شبح كژدم»، «بگذار زندگي كنم»، «آن سوي آتش»، «سرب»، «زمان از دست‌رفته»، «ابليس»، «افسانه آه»، «هنرپيشه»، «شب روباه» و «سلطان و غزل» اشاره كرد. حضور اين بازيگر در مجموعه‌هاي تلويزيوني به‌ويژه نقش او در مجموعه «تعطيلات نوروزي» بيشتر در خاطره‌ها مانده است؛ از ديگر سريال‌هاي پروين سليماني مي‌توان به «گل پامچال»، «خاله سارا»، «اين خانه دور است»، «مدرسه مادربزرگ‌ها»، «فكر پليد»، «تهران 11» و «كاشانه» اشاره كرد.
پروين سليماني يازدهم خرداد ماه سال 88 در اثر بيماري ناشي از تومور مغزي در حالي كه در حالت نيمه‌بيهوشي به سر مي‌برد در منزل فرزندش در تهران درگذشت.
*** نيكو خردمند
نيكو خردمند متولد 1311 در تهران است و فعاليت هنري‌اش را از سال 1337 با گويندگي در راديو آغاز کرد و از سال 1339نيز در دوبله مشغول بوده است.
او بازي در سينما را از سال 1369 با فيلم "پرده آخر" به کارگرداني واروژ کريم مسيحي آغاز کرد و اولين نقش‌آفريني او در سينما سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش دوم زن در نهمين جشنواره فيلم فجر را برايش به ارمغان آورد.
او به فعاليتش در سينما ادامه داد و در تلويزيون هم در سريال‌هايي مثل «آپارتمان» و «دزدان مادربزگ» به ايفاي نقش پرداخت. بيشتر مردم، نيكو خردمند را با بازي در سريال «دزدان مادربزرگ» مي‌شناسند اما او بهترين كار تلويزيوني‌اش را «آواي فاخته» مي‌داند.
نيكو خردمند بيست‌وپنجم آبان ماه 88 در اثر بيماري درگذشت.
*** مهين شهابي
مهين شهابي متولد 1315 تهران است و از جمله مجموعه‌هاي تلويزيوني‌اش مي‌توان از «گالش‌هاي مادربزرگ»، «آينه»، «سفر»، «همه فرزندان من»، «لبخند زندگي»، «نيمه پنهان ماه» و «طلاق» نام برد.
او در سينما هم حضور فعالي داشته و در فيلم‌هاي در فيلم‌هاي «گاو» داريوش مهرجويي، «گل مريم» (محمدزاده )، «پاييزان» رسول صدرعاملي، «آقاي بخشدار» خسرو معصومي، «راه افتخار» داريوش فرهنگ و ... بازي داشت. از جمله تئاترهاي اين هنرمند نيز مي‌توان از «بلبل سرگشته»، «آي با كلاه آي بي‌كلاه» و «بازرس» نام برد. مهين شهابي بامداد اول شهريور ماه سال 89 پس از يك دوره بيماري در بيمارستان «پارس» تهران و در 74 سالگي از دنيا رفت.
*** جميله شيخي
جميله شيخي متولد هشثم ارديبهشت‌ماه 1309 در شهر تبريز است. او بازيگري را از تئاتر شروع كرد و حتي به استخدام رسمي اداره تئاتر درآمد. يكي از ماندگارترين نقش‌هاي جميله شيخي، بازي در مجموعه تلويزيوني «پدرسالار» است كه چندي پيش از شبكه آي‌فيلم بازپخش شد.
او در فيلم‌ها و سريال‌هاي زيادي بازي كرد كه از جمله آنها مي‌توان به «لحظه» به كارگرداني محمد صالح‌اعلاء، «پاييز صحرا»، «پدرسالار»، «تولدي ديگر» و «پس از باران» اشاره كرد.
شهرت «جميله شيخي» با ايفاي نقش در سريال «پاييز صحرا» در قالب شخصيت يك مادر شوهر بد جنس اوج گرفت و او نزد مخاطبان عام نيز به چهره‌اي شناخته شده تبديل شد. از جمله آثار سينمايي كه شيخي در آنها حضور موفقي داشته است مي‌توان به «خانه خراب» 1354 ، «پرنده كوچك خوشبختي»، «سفر عشق»، «مسافران»، «ليلا»، «عينك دودي» و «كاغذ بي‌خط» (تقوايي، آخرين حضور شيخي) اشاره كرد.
*** رقيه چهرآزاد
رقيه چهرآزاد يكي از هنرپيشگان قديمي سينما و تلويزيون است. او متولد 1286 در تهران است و فعاليت خود را با تئاتر آغاز كرده است.
يكي از ماندگارترين نقش‌هاي او، كه رقيه چهرآزاد را در ذهن‌ها ماندگار كرد، بازي در سريال «مادر» علي حاتمي بود كه او را به عنوان مادر سينماي ايران مطرح كرد. اما رقيه چهرآزاد در تلويزيون هم كم‌كار نبود و در سريال «هزاردستان» به كارگرداني علي حاتمي در جعبه جادو ظاهر شد. او در فيلم‌هايي مثل «دلشدگان»، «الو الو من جوجوام» و «عروس» نيز بازي كرد.
رقيه چهرآزاد در سال 1373 درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاك سپرده شد.
*** مهري مهرنيا
مهري مهرنيا از ديگر بازيگران قديمي سينما و تلويزيون ايران بود. او سال ۱۳۰۶ در آلاشت سوادکوه به دنیا آمد و در ۱۳۲۶ در جامعه باربد مشغول تحصیل شد. مهری مهرنیا فعالیت در تئاتر را از سال ۱۳۲۷ آغاز کرد و در ۱۳۳۹ با فیلم «بچه ننه» وارد دنیای سینما شد و در حدود نیم قرن فعالیت هنری در بیش از ۴۰ فیلم سینمایی نقش‌آفرینی کرد.
او با بازي در سريال‌هاي تلويزيوني مثل «مدرسه مادربزرگ‌ها» به عنوان يكي از شناخته‌ترين مادران تلويزيوني به شهرت رسيد. مهري مهرنيا، سال‌هاي پاياني عمر خود را با گلايه از اين كه هنرمندان و مسؤولان به سراغش نمي‌روند، در خانه سالمندان گذراند. او درباره حضورش در خانه سالمندان گفته بود: قرار بود 10 ـ 20 روز به اينجا بيايم تا تنها نباشم، اما آمديم و ماندگار شديم. مهرنيا در نهايت در سي‌ام بهمن ماه 87 در بيمارستاني در تهران درگذشت.
*** مهري وداديان
وداديان متولد 1315 است. او از 20 سالگي وارد سينما شد و از عمده فيلم‌هايش مي‌توان از «شوهر آهوخانم»، «كميته مجازات» علي حاتمي، «معادله» ابراهيم وحيد‌زاده، «مرد آفتابي» همايون اسعديان، «الوالو من جوجوام» مرضيه برومند، «رابطه» پوران درخشنده، «گل‌هاي داوودي» رسول صدرعاملي، «شازده احتجاب» بهمن فرمان‌آرا، «صبح روز چهارم» كامران شيردل، «رگبار» بهرام بيضايي و... نام برد.
مجموعه تلويزيوني «بي‌گناهان» به كارگرداني احمد اميني از جمله مجموعه‌هاي تلويزيوني است كه مهري وداديان در آنها به ايفاي نقش پرداخته است.
وداديان در روزهاي پاياني عمرش به دليل عفونت ريه در بيمارستان بستر بود و در نهايت نيز به دليل همين بيماري، اسفندماه سال 89 درگذشت. او آرزو داشت دوباره با ايفاي نقش‌هاي به‌يادماندني به سينما و تلويزيون برگردد.