در گرماي زجرآور تابستان شايد هيچ ورزشي لذتبخش تر از شنا و ساير ورزش هاي آبي نباشد. دانستن اصول علمي شنا و شيرجه ميتواند اين فعاليت ورزشي را لذتبخشتر كند.
به گزارش ايسنا، آب به عنوان يكي از عجيبترين سيالها خصوصيات منحصر بفردي دارد كه آن را از ساير مايعات جدا ميكند. خواص فيزيكي آب مانند چگالي، باعث ايجاد محيط بي مقاومتي ميشود كه به همين دليل پزشكان براي بسياري از دردهاي مفصلي و عضلاني ورزش در آب را توصيه ميكنند. اما جدا از ورزشهاي آبي به عنوان آب درماني، صرفا شنا كردن در آب در فصل گرم ميتواند لذت بخش باشد. البته توجه به برخي اصول سينماتيكي ميتواند اين فعاليت را مفرحتر كند.
در زير نور آفتاب در استخر در حال راحت شدن از گرما و خنك كردن بدن خود هستيد. البته بد نيست دوستان و آشنايان خود را با توپ كنوبال سرگرم كنيد. مهم نيست كه شما براي ايجاد صداي بيشتر در آب چقدر و چطور در آب ميپريد. معمولا كساني كه در شيرجه نشسته ماهرند وقتي در آب شيرجه ميزنند. صداي بيشتر و حباب بيشتري در آب ايجاد ميكنند. براي ايجاد بيشترين و بزرگترين صدا در آب هنگام شيرجه زدن نيازي به اين همه كار نيست و پريدن و شيرجه زدن در آب نيازمند آن است كه كمي از جريان ديناميكي آب خبر داشته باشيد و يك حقه سريع را بدانيد و كمي هم در اين زمينه تمرين كنيد. در هنگام شيرجه نشسته چه اتفاقاتي ميافتد.
اولين درس فيزيكي كه بايد بدانيد بسيار ساده است و براي ايجاد يك صداي زياد در هنگام شيرجه زدن بايد همانند يك گوي عمل كنيد.
«تاد تراسكات» پروفسور مهندس مكانيك در دانشگاه بريكهام يانگ كسي كه برخوردآب و هوا را و رفتار مواد جامد را در اين برخورد مطالعه كرده است، ميگويد: شيرجه نشسته در آب همانند انداختن يك گوي در آب است. تا اين كه بدن به سطح آب در استخر برخورد ميكند آب در فضاي استخر سعي در آن دارد تا براي جسم وارد شده در آب برخورد فضا باز كند. از آنجايي كه آب فضاي ديگري ندارد تا به آنجا منتقل شود، سپس به بالا و پايين شروع به حركت ميكند. دوربينهاي فوق سريع عكسهاي از اين برخورد ثبت كردهاند كه نشانگر آن است كه اطراف شي كه در آب وارد شده هالهاي همانند يك تاج در اطراف جسم شكل ميگيرد.
ضربه اوليه در آب كه او را معمولا «راديال جت» مينامند بسيار سريع اتفاق ميافتد و باعث ميشود آب 20 تا 35 برابر سرعت حركت خود را افزايش دهد. تراس كات ميگويد اين ضربه همان چيزي است كه مرحله را در عرصه كشتي تكان ميدهد.
هنگام ورود بدن به آب دنياي زير آب بسيار جالب ميشود. در اين لحظهكه يك بدن در آب خروجي و يك حفره بادي در آب شكل ميگيرد. اين حفره تشكيل شده در آب حدودا برابر حجم جسمي است كه در آب فرو رفته است و معمولا همانند يك ساعت شني در زير آب ميشود.
بلافاصله پس از تشكيل در آب فشار آب باعث ميشود تمامي پيرامون حفره و جسم وارد شده در آب پر از آب شود و سرانجام پس از پر شدن حفره توسط آب به نقطه اي ميرسد كه آن را در علم ورزش نقطه Pinch –off مينامند.
پس از فرو رفتن جسم در آب، جسم هنوز در حال پايين رفتن است و پس از آن به سمت بالا حركت ميكند و از سطح آب بالا ميزند. همه اين اتفاقات پس از فرو رفتن كامل جسم در آب ميافتد. فيزيكدانان آن را بيرون زدن آب با فشار مينامند. دقيقا به همين دليل است كه پس از شيرجه زدن، نيازي به انجام فعاليت خاصي نداريد و خود آب شما را بالا خواهد آورد. فقط هنگامي كه به سطح آب رسيديد به دليل اين كه چگالي مغز و سر انسان از آب بيشتر است، مجاري تنفسي شما داخل آب ميماند و لازم است كه با زدن پا دوچرخه كاملا روي آب قرار گيريد.
راه كار مناسب براي ايجاد بزرگترين ضربه و صداي برخورد جسم با آب (splash) براي ايجاد كردن بزرگترين و ضربه و ايجاد بيشترين صدا در آب مهمترين شريط ايجاد شرايط «امن» است . البته همه اين شرايط حجم آبي است كه در استخر است.
يك فيزيكدان به نام «استفان گلكل » در دانشگاه «توئنت» معتقد است. اندازه كلي حفره ايجاد دهنده در آب به شدت به سرعت ضربه بستگي دارد. گلكل آزمايشاتي همانند ترالكات انجام داده است، اما با تفاوت آن كه به جاي كره و گوي از ديسك استفاده كرده است.
گلكل ميگويد: اندازه و مقدار آب بيرون آمده از سطح آب، بستگي سرعت ضربه دارد و در اين آزمايشات شكل فرو رفته در آب بسيار مهم است. شكل فرو رفته در آب هر چقدر منظمتر باشد، مقدار آب فوران شده هم بيشتر است. البته يكي از عوامل اصلي هم وزن جسم فرو رفته در آب است و هر چقدر وزن بيشتر باشد، حفره هوا هم تا مكان عميقتري در آب فرو ميرود.
شيرجه زدن درست اصولي دارد كه عدم رعايت آنها ميتواند صدمات جدي به بدن وارد كند. هر چقدر سطح تماس بدن هنگام ورود به آب بيشتر باشد، نيروي بيشتري وارد شده و صداي شديدتري توليد خواهد شد. به دليل نيروي زياد وارده شيرجه رو احساس درد خواهد كرد. كساني كه علاقه دارند هنگام شيرجه زدن سروصدا ايجاد كنند، علاقهاي به شيرجه زدن به دست يا پا به صورت سوزني ندارند. اين افراد بايد دقت كنند كه به شكل نشسته شيرجه بزنند تا به شكم آنها صدمهاي وارد نشود.
هر چقدر حفره ايجاد شده بزرگتر باشد، آب بايد سريعتر براي پر كردن حفره در فضاي استخر و آب حركت كند «ناتان كيم» دانشمندي در دانشگاه شيكاگو كه در حال تحقيق و مطالعه بر روي جريان ديناميك آب است، ميگويد :شيرجه دست جمع بهتر از شيرجه با شكم است. در شيرجه دست جمع حفرهاي عميقدر درست ميكند و اين حفره متقارنتر و عميقتر است، كيم ميگويد: نشانهي درستي شيرجهي شما همين تقارن است. آب به سرعت سعي در پر كردن حفرههاي ايجاد شده توسط جسم فرو رفته در آب ميباشد. وقتي كه جسم كاملا وارد آب شده است و از همه جهتها فشار وارد ميشود پس جريان آب انتخابي جز بالا رفتن ندارد.
راه ديگر براي بالا بردن سطح ضربه وارد شده به سطح آب آن است كه جنبههاي شيميايي را هم در نظر بگيريم. تراستات آزمايشات مختلفي را تاكنون با كره و گويهاي آب گريز و آب دوست انجام داده است. حجم حفره ايجاد شده در آب به ميزان افزايش آب گريزي جنس جسم فرو رفته افزايش پيدا ميكند و هر چقدر اب دوستي جنس جسم فرو رفته در آب بيشتر باشد حجم حفره ايجاد شده و مقداري صداي كه توليد ميكند كمتر است.
بدن انسان در كل آب گريز است. تراستات ميگويد شما ميتوانيد مقدار آب گريزي بدن را با پوشيدن يك لباس و يا يك لباس شنا و حتي كمربند شنا بالاتر هم ببريد علاوه بر اين شما ميتوانيد بدن خود را با يك ماده همانند وازلين آغشته كنيد تا ميزان آب گريزي بيشتر شود. البته زماني كه شما خود را كاملا به وازلين آغشته كردهايد و از سكوي بلند شيرجه ميخواهيد پرش كنيد، ممكن است به اندازه كافي دوستان و آشنايان را تحت تاثير قرار ندهيد.