فعالیت سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد هم با 46 سال سابقه از افزایش حدوداً دو برابری قیمت کاغذ در ماههای اخیر به شدت متاثر شده و مسئولان این انتشارات دولتی به ناچار به اجرای برخی سیاستهای تعدیلی در این زمینه روی آوردهاند.
زهرا میرزاخانی، مدیر سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با مهر، در پاسخ به این سئوال که «آیا افزایش قیمت کاغذ در ماههای اخیر تاثیری در فعالیتهای این انتشارات دولتی داشته است؟» گفت: حتماً! به هر حال ما هم متعلق به جامعه نشر کشور هستیم و هم اکنون دچار مشکلات جدی ناشی از افزایش قیمت کاغذ هستیم.
وی افزود: مجبوریم کاغذ مورد نیازمان را که همان کاغذ تحریر 70 گرمی است، با بهای هر بند 43 هزار و 500 تومان خریداری کنیم در حالی که حدود 5، 6 ماه پیش بهای این کاغذ 27 هزار و 500 تومان بود.
مدیر سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اضافه کرد: این افزایش شدید قیمت باعث شده ما در سیاستهایمان هم در جذب اثر، هم در شمارگان کتاب، هم در تجدید چاپ آثار و هم در قیمت کتاب تجدید نشر جدی بکنیم.
میرزاخانی گفت: به عنوان مثال ما که کمترین میزان شمارگان کتابمان تا چند ماه پیش 1500 نسخه بود، ناچار شدهایم میزان کلی شمارگان کتابمان را به 500 تا 700 نسخه کاهش دهیم.
وی ادامه داد: با توجه به قیمت فعلی کاغذ ناچاریم قیمت کتاب را هم البته تا حد معقولی افزایش دهیم که این طبیعتاً موجب کاهش مشتریان ما و مخاطبان کتابهای سازمان چاپ و انتشارات میشود. ولی ما چارهای به جز این کار نداریم.
این ناشر دولتی در پاسخ به این سئوال که «مگر شما کاغذ را به قیمت دولتی و با استفاده از برخی سوبسیدهای رایج در سازمانهای دولتی تهیه نمیکنید؟» تاکید کرد: مگر چنین کاغذی هم به کسی میدهند؟! شما اگر سراغ دارید، به ما هم آدرس بدهید!
میرزاخانی در عین حال گفت: تنها کمکی که به ما میشود، خریدهای دولتی است که در مناسبتهای مختلف و در نمایشگاههای گوناگون از صورت وزارت ارشاد انجام میشود. البته با توجه به اینکه وزارت ارشاد چند سالی است تغییراتی در سیاستهای اعطای یارانههای حوزه خود صورت داده و آن را مخاطب محور کرده است.
مدیر سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد ادامه داد: در واقع قرار بوده و هست که یارانهها مستقیماً به ناشران داده نشود و در عوض این سوبسید به مصرف کننده نهایی داده شود، بلکه از این طریق به ناشران هم برسد که البته شاهد روندی معکوس هستیم و جمعیت مخاطب کتاب رو به کاهش است.
به گفته وی وزارت ارشاد از ناشران دولتی از جمله سازمان چاپ و انتشارات وابسته به این وزارتخانه، حدوداً 200 جلد از 1000 جلد کتاب چاپ شده را میخرد که میرزاخانی معتقد است این میزان کفاف هزینههای سازمان متبوعش را نمیدهد.
میرزاخانی همچنین با اشاره به مشکلات عدیده در خرید کاغذ در ماههای اخیر که قیمت آن افزایش چشمگیری داشته است، تاکید کرد: ما هم مثل خیلی از ناشران کاغذ مورد نیازمان را از بازار اصلی کاغذ تهران یعنی ظهیرالاسلام میخریم، ولی چون بازار دست واسطهها و دلالهاست، به این راحتی نمیتوان اقدام به تهیه کاغذ کرد.
وی در توضیح این نکته گفت: وقتی سراغ فروشنده میروی، میگوید کاغذ موجود ندارم چون نسبت به ثبات قیمت در روزهای آتی اطمینان ندارد و لذا کاغذ این روزها به کالایی کمیاب تبدیل شده است! به نظرم ورود دولت به بازار و تعامل بیشترش با اتحادیههای صنفی میتواند راهگشا باشد.
مدیر سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد در پاسخ به این سئوال که «در شرایط فعلی چه چشماندازی را از فعالیتتان در ماههای آتی متصور هستید؟» افزود: ما به هر حال تلاش میکنیم که این چراغ 46 ساله را روشن و خودمان را سر پا نگه داریم. هر چند من مطمئنم دولت و مجموعه دوستان وزارت ارشاد به فکر چارهای برای حل این مشکل هم هستند. البته این مسئله ریشهای است و باید کتابخوانی به عنوان یک ارزش درآید و مخاطب آن افزایش یابد.
چندی پیش هم نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با تائید افزایش قیمت کاغذ 70 گرمی تا 45 هزار تومان در هر بند، نسبت به حضور بانشاط ناشران در نمایشگاه کتاب تهران ابراز نگرانی کرده بود.