بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران – در صورت موافقت رئیس جمهوری- قصد دارد ارز را تک نرخی کند تا زمینه ایجاد رانت و فساد را بین ببرد؛ رانت و فساد گسترده‌ای که بازار ارز با آن دست و پنجه نرم می‌کند.
این روزها مقامات اقتصادی دولت هم هر جا می‌روند و می‌نشینند، خبر”ارز تک نرخی نزدیک است” را مخابره می‌کنند و برخی مقامات بانک مرکزی هم گفته اند:”خبرهای خوش ارزی در راه است.”
بررسی‌ها نشان می‌دهد که خبر خوش ارزی چیزی جز برنامه جدید بانک مرکزی برای تک نرخی کردن ارز نیست؛ ارزی که هم اکنون در بازار با چندین نرخ معامله می‌شود.
اطلاعات دریافتی حاکی از آن است که دلار در محدوده قیمتی ۱۴۲۰ تومان تک نرخی خواهد شد، البته اجرای تک نرخی کردن نرخ ارز بستگی به موافقت رئیس جمهوری دارد. با تک نرخی شدن نرخ ارز، قطعا لایحه بودجه سال ۹۰ کشور با همین نرخ بسته خواهد شد.
بانک مرکزی یک بار در سالجاری برنامه تک نرخی کردن نرخ ارز را در خردادماه اجرایی کرد اما به دلیل مهیا نبودن شرایط، این برنامه شکست خورد. البته بعدها مقامات بانک مرکزی با تغییر موضع اولیه خود گفتند که تنها هدف‌شان کاهش شکاف قیمتی بین ارز آزاد و دولتی بود.
با پیاده‌سازی درست سیاست تک نرخی کردن نرخ ارز بساط ارز واردات و مسافرتی و … برچیده خواهد شد و دلار فقط با یک نرخ معامله خواهد شد و ارز دولتی و آزاد نخواهیم داشت. البته دولت برای اینکه دلار به جای تک نرخی شدن، چند نرخی نشود، باید تدابیر خاصی اتخاذ کند.
از دلار ۱۰ تومانی تا ۱۹۰۰ تومانی
در ۳۳ سال گذشته نرخ دلار در بازار غیر رسمی کشور همواره روند صعودی را طی کرده، به طوریکه نرخ دلار آزاد از ۱۰ تومان در سال ۵۷ به ۱۹۰۰ تومان در حال حاضر رسیده است.
قیمت دلار در بازار غیر رسمی در سال ۱۳۵۷ معادل ۱۰ تومان، در سال ۵۸ حدود ۱۴ تومان، در سال ۵۹ معادل ۲۰ تومان، در سال ۶۰ حدود ۲۷ تومان، در سال ۶۱ حدود ۳۵ تومان و در سال۶۲ حدود ۴۵ تومان بوده است.
همچنین نرخ دلار آزاد در سالهای ۶۳ تا ۶۷ به ترتیب ۵۸ تومان، ۶۱ تومان، ۷۴ تومان، ۹۹ تومان و ۹۶ تومان فروش می رفت، اما در سال ۶۸ با ادامه روند صعودی قیمت آن سه رقمی شد به طوریکه در این سال به ۱۲۰ تومان افزایش یافت.
این افزایش قیمت باعث رسیدن نرخ دلار در بازار آزاد به حدود ۱۴۱ تومان در سال ۶۹ شد، در سال ۷۰ نرخ دلار با حدود یک تومان افزایش به ۱۴۲ تومان رسید.
دلار آزاد در سال ۷۱ حدود ۱۴۹ تومان، در سال ۷۲ حدود ۱۸۰ تومان بود و در سال ۷۳ به بیش از ۲۶۳ تومان رسید، این روند صعودی قیمت ادامه یافت و در سال ۷۴نرخ دلار را به یکباره طی یکسال به ۴۰۳ تومان رساند.
نرخ فروش دلار در بازار غیر رسمی در سال ۷۵ نیز روند افزایشی را همچنان ادامه داد تا به ۴۴۴ تومان افزایش یافت، نرخ دلار در سال ۷۶ به ۴۷۸ تومان رسید، اما دوباره در سال ۷۷ با روندی جهشی مواجه شد و به نرخ ۶۴۶ تومان صعود کرد.
قیمت دلار آزاد در سال ۷۸ از نرخ ۶۴۶ تومان سال ۷۷ به ۸۶۳ تومان افزایش یافت، اما در سال ۷۹ برای اولین بار روند نزولی را تجربه کرد و به ۸۱۳ تومان رسید، روند نزولی طی دو سال پس از آن نیز ادامه یافت به طوریکه در سال ۸۰ و ۸۱ به ترتیب نرخهایی حدود ۷۹۲ تومان و ۷۹۹ تومان را تجربه کرد.
قیمت دلار در بازار آزاد در۳۳سال
| سال | تومان |
| ۱۳۵۷ | ۱۰ |
| ۱۳۵۸ | ۱۴ |
| ۱۳۵۹ | ۲۰ |
| ۱۳۶۰ | ۲۷ |
| ۱۳۶۱ | ۳۵ |
| ۱۳۶۲ | ۴۵ |
| ۱۳۶۳ | ۵۸ |
| ۱۳۶۴ | ۶۱ |
| ۱۳۶۵ | ۷۴ |
| ۱۳۶۶ | ۹۹ |
| ۱۳۶۷ | ۹۶ |
| ۱۳۶۸ | ۱۲۰ |
| ۱۳۶۹ | ۱۴۱ |
| ۱۳۷۰ | ۱۴۲ |
| ۱۳۷۱ | ۱۴۹ |
| ۱۳۷۲ | ۱۸۰ |
| ۱۳۷۳ | ۲۶۳ |
| ۱۳۷۴ | ۴۰۳ |
| ۱۳۷۵ | ۴۴۴ |
| ۱۳۷۶ | ۴۷۸ |
| ۱۳۷۷ | ۶۴۶ |
| ۱۳۷۸ | ۸۶۳ |
| ۱۳۷۹ | ۸۱۳ |
| ۱۳۸۰ | ۷۹۲ |
| ۱۳۸۱ | ۷۹۹ |
| ۱۳۸۲ | ۸۳۲ |
| ۱۳۸۳ | ۸۷۴ |
| ۱۳۸۴ | ۹۰۴ |
| ۱۳۸۵ | ۹۲۲ |
| ۱۳۸۶ | ۹۳۵ |
| ۱۳۸۷ | ۹۶۶ |
| ۱۳۸۸ | ۱۰۰۰ |
| ۱۳۸۹ | ۱۱۰۰ |
| ۱۳۹۰ ( بهمن ماه) | ۱۹۰۰ |
نرخ دلار در بازار آزاد در سال ۸۲ دوباره افزایش یافت و به رقمی حدود ۸۳۲ تومان رسید، در سال ۸۳ این نرخ به ۸۷۴ رسید و در نهایت در سال ۸۴ بود که نرخ دلار به بالای ۹۰۰ تومان برای اولین بار رسید و در سالهای پس از آن نرخهایی معادل ۹۰۰ تومان را تجربه کرد.
نرخ دلار آزاد در پایان سال ۸۴ به حدود ۹۰۴ تومان، در سال ۸۵ حدود۹۲۲ تومان، در سال ۸۶ معادل ۹۳۵ تومان و در سال ۸۷ حدود ۹۶۶ تومان شد. قیمت دلار در بازار آزاد در پایان سال ۸۸ معادل ۱۰۰۰ تومان و در پایان سال ۸۹ حدود ۱۱۰۰ تومان فروخته می شد. هم اکنون هم نرخ دلار در بازار دائما در حال تغییر است به طوری که آخرین نرخ دلار در بازار آزاد ۱۹۰۰ تومان بوده است.