با انتشار گزارش فصلي و ادواري مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره فعاليتهاي هسته‌اي ايران بار ديگر فضايي براي كشورهاي غربي و رسانه‌هاي استكباري فراهم شد تا مدتها خوراك تبليغاتي مناسبي به منظور جوسازي عليه جمهوري اسلامي ايران در اختيار داشته و آتش تهيه را جهت اقدامات بعدي آمريكا فراهم كنند.
در گزارش جديد يوكيا آمانو مدير كل آژانس از احتمال وجود برنامه مخفيانه در ايران براي ساخت سلاح هسته‌اي ابراز نگراني شده و در عين حال وي براي اولين بار مدعي شده كه اطلاعات موجود در اين گزارش برمبناي شواهد و قرائني است كه از سوي كشورهاي عضو در اختيار آژانس قرار گرفته است!
قبل از اينكه اهداف تهيه اين گزارش، نقاط تاريك و مبهم آن و نحوه مقابله با آن را مورد بررسي قرار دهيم، لازم است درباره محتوا و اتهامات جديدي كه در آن عنوان شده به روشني و شفافيت سخن گفته شود.
گزارش آقاي آمانو كه روز جمعه در 9 صفحه و 52 بند درباره برنامه هسته‌اي ايران منتشر شد، در راستاي گزارشهاي فصلي و دوره‌اي مدير كل آْژانس است كه با توجه به حسن نيت مضاعف و اقدامات ايران براي ابهام زدايي و اجازه به بازرسان آژانس جهت بازديد از تأسيسات هسته‌اي كشورمان مي‌توانست به گونه‌اي تنظيم شود كه به سمت حل و فصل موضوع گرايش داشته باشد، اما با سمت و سويي تنظيم شده كه نشان مي‌دهد از اهداف و عقبه‌هاي شوم و تحريك آميزي برخوردار است كه براي ملت ايران شناخت اين عوامل محرك و گردانندگان اين نمايش، كار چندان دشواري نيست.
اين گزارش 10 روز پيش از برگزاري نشست شوراي حكام به طور غير رسمي در اختيار 35 عضو اين شوراي قرار گرفت كه معمولاً مي‌تواند پيشاپيش و قبل از نشست شوراي حكام آژانس به آنها تحويل شود ولي اين بار نيز همانند گزارشهاي قبلي پيش از آنكه از دفتر مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به دبيرخانه آژانس منتقل شود تا در اختيار نمايندگي‌هاي عضو شورا قرار گيرد، سر از "آژانس‌هاي خبري" و بوق‌هاي تبليغاتي غرب در آورد و دستمايه‌اي شد براي آتش تهيه كشورهاي غربي جهت تحت فشار قرار دادن جمهوري اسلامي ايران.
مهم‌ترين نكات اين گزارش عبارتند از:
- نصب نسل دوم سانتريفيوژها در نطنز به افزايش 3 برابري ميزان توليد سوخت هسته‌اي ايران انجاميده است.
- نصب سانتريفيوژهاي جديد با هدف توليد اورانيوم با غناي 20 درصد در تأسيسات زيرزميني "فردو" قم صورت گرفته است.
- ايران همچنان از تعليق كامل فعاليتهاي مرتبط با غني سازي خودداري كرده و با اين اقدام نگراني‌ها درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه‌هاي هسته‌اي خود ادامه مي‌دهد!
- آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نگران است كه ايران مخفيانه، درحال كار برروي اجراي يك برنامه سلاح اتمي باشد و در اين زمينه اطلاعاتي از سوي برخي كشورهاي عضو درباره فعاليتهاي مربوط به توليد يك كلاهك اتمي براي يك موشك دوربرد به آژانس رسيده است!
انتشار اين گزارش اسباب خوشحالي غرب را فراهم آورد و موج جديدي از تبليغات رسانه‌اي عليه جمهوري اسلامي ايران را سازماندهي كرد. مقام‌هاي آمريكايي در ادامه سياست خصمانه خود عليه جمهوري اسلامي ايران با تفسير اين گزارش ادعا كردند كه گزارش آمانو بازتاب نگراني جامعه بين‌المللي درباره افزايش توان ايران براي ساخت سلاح هسته‌اي است. سخنگوي شوراي امنيت ملي آمريكا نيز در ادامه فرافكني‌ها عليه برنامه هسته‌اي ايران مدعي شد درصورتي كه ايران تصميمي راهبردي را براي تبديل اورانيوم با درصد غناي پائين به سطحي پيشرفته‌تر بگيرد، قادر خواهد بود در دو سال آينده به سلاح هسته‌اي دست يابد!
با بررسي اجمالي محتواي گزارش آمانو و كيفيت آرايش سياسي و تبليغاتي غرب بويژه آمريكا براي سوءاستفاده از آن، اكنون ذكر نكاتي درباره اهداف گزارش جديد آژانس هسته‌اي درباره ايران و نحوه مقابله با آن ضروري به نظر مي‌رسد:
1 - در اين گزارش، آژانس تلاش كرده با گنجاندن كم رنگ نكات مثبت و ظاهراً اعتماد برانگيز، از اتهام هميشگي به اين نهاد بين‌المللي كه بايد كاملاً حرفه‌اي و غيرسياسي و بدور از جانبداري‌هاي سياسي، فعاليت كرده و از شائبه عدم رعايت صداقت و بي‌طرفي، فرار كند. به عنوان مثال در اين گزارش با اشاره به بازديد "هرمن ناكارتس" معاون پادماني آژانس و همراهانش در مرداد ماه گذشته از نيروگاه هسته‌اي بوشهر، تأسيسات غني سازي نطنز و فردو، راكتور تحقيقاتي آب سنگين اراك، تأسيسات تبديل و ساخت سوخت هسته‌اي اصفهان و سايت تحقيق و توسعه سانتريفيوژهاي پيشرفته، تلاش شده تا از اتهام "جانبداري از غرب" دور شود كه اين امر فقط يك تلاش حداقلي به منظور باز نگهداشتن امكان بازديدهاي بعدي و مسدود نشدن اين باب است. در عوض به طور مجدانه و هوشمندانه‌اي سعي شده تمام اتهامات و پيرايه‌ها عليه برنامه هسته‌اي ايران به نقل از منابع ناشناس و بي‌هويت يا كشورهاي بي‌نام و نشان و يا اعضاي شوراي حكام عنوان شود كه به احتمال فراوان منظور آمانو نيز آمريكا و چند كشور اروپايي عضو 1+5 است كه مخالف استقلال و توسعه برنامه هسته‌اي ايران هستند.
2 - اين گزارش از اين حيث "چند پهلو" تلقي مي‌شود كه در كنار رگه‌اي از اعلام حسن نيت ايران درخصوص اجازه بازديد به بازرسان آژانس، در عوض شامل ابهامات و اتهامات فراواني است كه اصولاً اساس و ماهيت گزارش را مخدوش و مغرضانه مي‌نمايد. بنابر اين، تكيه كردن و دلخوش نمودن به معدود عبارات ضعيف و بي‌خاصيت، كار درستي نيست و اين الفاظ نبايد برداشت ما را نسبت به اين گزارش، غيرواقعي نمايند و ما را وادار كنند تعبيراتي همانند "خوب" و "سازنده" و "مثبت" درباره آن بكار ببريم. اين قبيل مواجهه ساده انگارانه با مجموعه‌هاي پيچيده‌اي از توطئه، نشانگر خامي و عدم روشنگري و بيان واقعيات به افكار عمومي ملت ايران است.
3 - حتي انتخاب واژه "چند پهلو" براي بيان محتواي اين گزارش نشانگر بيان واقعي و ماهوي آن نيست بلكه بنظر مي‌رسد شيب تند ابهام زايي و القاي اتهام عليه فعاليت هسته‌اي ايران در اين گزارش آنچنان بالاست كه مي‌تواند دستمايه اقدامات فراقانوني غرب و تكوين توطئه‌هاي جدي باشد. بنابر اين، بايد اولاً واقعيت‌ها را آنگونه كه هست به مردم منتقل كنيم و ثانياً ضمن دادن آگاهي‌هاي لازم به افكار عمومي، در جهت اتخاذ راهكارهاي مدبرانه و مقتدرانه اقدام نمائيم.
4 - مدير كل آژانس در روند فعاليت يكساله خود در اين سمت نشان داده كه هرگز مستقل نبوده و وام‌دار كشورهاي غربي است، و لذا به عنوان اتمام حجت بايد به او گوشزد شود درصورتي كه به وظيفه حرفه‌اي خود، بدون فشار سياسي و در فضاي توأم با همكاري و اعتماد عمل نمايد، جمهوري اسلامي ايران نيز متقابلاً در نهايت شفافيت به رفع ابهام‌ها و سئوالات اقدام كرده و در يك تعامل سازنده همچون گذشته به جامعه بين الملل ثابت خواهد كرد كه ادعاهاي مربوط به فعاليتهاي غيرصلح آميز، كاملاً بي‌اساس و همراه با اهداف سياسي است.