رئیس انجمن علوم خاک ایران هزینه فرسایش خاک در کشور را معادل 14 درصد درآمد ناخالص ملی عنوان کرد.
به گزارش مهر، دکتر محمدرضا نیشابوری عصر یکشنبه در مراسم کنگره علوم خاک ایران اظهار داشت: خاک عملاً یک منبع تجدید ناپذیر است چراکه برای تشکیل آن با عمق 25 سانتیمتر بیش از دوهزارو 500 سال زمان لازم است و باید در نظر داشت با هیچکدام از سرمایه هایی مثل نفت، گاز و معدن قابل مقایسه نیست.
نیشابوری با اشاره به هدررفت خاک اراضی کشور گفت: طی دهه 80 سالانه به مقدار 15 تا 20 تن در هکتار و معادل سه میلیارد تن در سال از خاک اراضی کشور دچار فرسایش و هدررفت شده است.
وی با اشاره به ابعاد مختلف خسارت ناشی از فرسایش خاک گفت: این موضوع به شکلهای متعددی مانند انباشت رسوبات در پشت سدها، مرمت صدمات حاصل از سیلابها، بیکاری و مهاجرت و کاهش توان تولید اراضی فرسایش یافته دیده شده که رقمی در حدود سه هزارو 500 میلیارد ریال در سال تخمین زده میشود که البته این رقم خسارتهای ناشی از آلودگی منابع خاک و آب را در بر نمی گیرد.
به گفته نیشابوری، با بیان اینکه 80 درصد فاضلابهای خانگی و صنعتی بدون تصفیه و به صورت خام وارد محیط زیست شده و از بین بیش از 300 شهرک صنعتی در کشور تنها 45 درصد دارای سامانه تصفیه فاضلاب می باشد.
وی گفت: تغییر بیرویه کاربری اراضی مستعد کشاورزی ناشی از توسعه شهرها و کلان شهرها صورت دیگری از انهدام خاکهای زراعی بوده است به طوریکه مطالعات انجام یافته نشان میدهد که از سال 1334 تا سال 1380 یعنی در طول 46 سال تنها در محدوده هفت کلانشهر، تهران، کرج، تبریز، شیراز، اصفهان، مشهد و اهواز در حدود 136هزار هکتار از اراضی قابل کشت حومه این شهرها از بین رفته و تبدیل به اراضی مسکونی شده است.
رئیس انجمن علوم خاک ایران وضعیت خاک کشورمان را برای هر دلسوزی متاثرکننده عنوان کرد و گفت: بحث فرسایش خاک حداقل از 40 سال پیش در کشور مطرح بوده و برای جلوگیری از آن یا کاهش آن نیز تأکید گردیده است.
نیشابوری یادآور شد: فشار سنگین بر خاک و اراضی کشورمان جهت افزایش تولید غذا و دیگر مایحتاج جامعه برای مواجهه با رشد سریع جمعیت به خصوص از سال 1350 به بعد، افزایش نرخ رشد جمعیت، ارتقا نیافتن دانش و فن بهرهبرداری صحیح و عالمانه از منابع خاک و اراضی در تولید محصول، هماهنگ با افزایش تقاضای تولید و تأکید بر رسیدن خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک مانند گندم بدون فراهم آوردن ملزومات برای رسیدن به این هدف بزرگ و ملی، شناخته نشدن اهمیت و ارزش خاک در سطح جامعه کشور و نبودن اعتقاد و باور عمومی برای حفاظت از خاک از جمله دلایل بروز این مسئله عنوان می شود.
وی همچنین تصریح کرد: نبودن نهاد یا تشکیلات اجرایی توانمند، مدبر و تصمیم گیرنده برای مدیریت بهرهبرداری صحیح، عالمانه و با نگرش فراگیر به منابع خاک کشور، نبودن قوانین و مقررات روشن و قوی به عنوان نرمافزاری برای امر خطیر مدیریت خاک کشور در مقیاسهای ریز و کلان و عدم سرمایه گذاری و اختصاص منابع مالی به موقع و کافی برای انجام برنامهها و اقدامات زیربنایی در امر شناسایی پتانسیل و محدودیتهای منابع خاک کشور از دیگر عوامل فرسایش و تخریب خاک به شمار میرود.
رئیس انجمن علوم خاک ایران همچنین به منظور ارتقا مهارت علمی و عملی فارغالتحصیلان این علم در عرصههای بهرهبرداری و مدیریتی خواستار توجه به گرایشهای مختلف علوم خاک به صورت یک مجموعه مرتبط با هدف کاربردیتر شدن این رشته شد.
دوازدهمین کنگره علوم خاک ایران با شرکت بیش از هزار و300 تن از محققان، اعضای هیئت علمی و دانشجویان سراسر کشور به مدت سه روز هم اکنون در دانشگاه تبریز در حال برگزاری است