پس از سالها که آمار میلیونی سفر ایرانیان به ترکیه، اعلام شده، سازمان گردشگری می گوید تقصیر این سازمان نیست که سفر به ترکیه، ارزانتر از گردش در ایران است.
این اظهار نظر را سرپرست دفتر توسعه‌ی گردشگری، بازاریابی و تبلیغات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با رسانه ها مطرح کرده. به گفته لادن جعفری تهرانی "در حال حاضر شرایط طوری شده که هزینه‌ی سفر به ترکیه ارزانتر از چابهار است و این تقصیر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیست، چون عوامل زیادی بر قیمت سفرها تأثیر دارند؛ ولی همه‌ی سنگینی این شرایط متوجه ما شده است."
وزارت گردشگری ترکیه چندی پیش اعلام کرده بود ایرانیان در سال 2010 میلادی، بیش از یک میلیون و 750 هزار مرتبه به ترکیه سفر کرده بودند که یک سوم این سفرها مربوط به سواحل آنتالیا بوده است.
در عوض مقامات گردشگری ترکیه می گویند اندکی بیش از 15 هزار گردشگر ترک، به همسایه شرقی خود وارد شده اند. فعالان این صنعت در ایران، گران بودن سفر در کشور، از جمله گرانی هزینه سوخت، هتل و مواد غذایی را اصلی ترین دلیل فرار گردشگران از ایران، می دانند. البته برخی از آنان نیز محدودیتهای حضور در ایران، از جمله تفریحات مورد نظر گردشگران خارجی را نیز در قهر کردن گردشگران از مظاهر طبیعی و یادگارهای باستانی ایران، موثر می دانند.
با این حال، سازمان میراث فرهنگی، اکنون با قبول اینکه "سنگینی این شرایط" متوجه معاونت گردشگری این سازمان شده، می گوید: "قیمت سفرهای خارجی به‌خاطر ثابت نگه داشتن نرخ ارز در کشور، ارزان به‌نظر می‌رسد، اگر نرخ ارز برابر با بازار جهانی شود، این سفرها نیز گران می‌شوند."
این اظهارات در حالی صورت می گیرد که به نظر می رسد قیمت ارز توزیع شده در داخل، تفاوت چندانی در هزینه سفر به کشورهای همجوار از جمله ترکیه ندارد، زیرا گردشگران ایرانی ترجیح می دهند ارز مورد نیاز خود را پس از حضور در کشورهای همسایه، تهیه کنند. از این گذشته، تورگردانان فعال در ایران، قیمت خدمات خود را در داخل و با استفاده از "ریال" دریافت می کنند و به نظر نمی رسد قیمت ارز در ایران، برای فعالان این صنف در کشورهای هدف گردشگری چندان مهم باشد. این را نیز نباید از نظر دور داشت قیمت ارز موجود در بازار، چندان تفاوتی با قیمت جهانی پولهای پایه مانند دلار و یورو و پوند ندارد.
بخش خصوصی، نامحرمان گردشگری
سازمان گردشگری، برای فرستادن گردشگران به خارج از کشور، برنامه هایی را ترتیب داده است که به نظر می رسد اصلی ترین نقطه مشترک آنها، نامحرم دانستن بخش خصوصی باشد.
ابراهیم پورفرج، جامعه‌ی تورگردانان و کانون سراسری انجمن‌های صنفی دفاتر خدمات مسافرتی کشور در این رابطه در گفتگوی خود با خبرآنلاین گفته بود: "سازمان گردشگری، به عنوان بازاریاب اصلی گردشگری ایران در خارج از کشور، فعالیت مناسبی را نشان نمی دهد و به بخش خصوصی به عنوان رقیب نگاه می کند. هر چند تعداد گردشگران اندک خارجی هم که به ایران می آیند، بخش خصوصی آورده است."
اکنون، سازمان گردشگری می گوید تفاهم‌نامه‌ای را با تورساب (اتحادیه گردشگری ترکیه) بسته تا تبادل گردشگر بین دو کشور انجام شود و جریان یک‌سویه‌ی سفر گردشگران ایرانی به این کشور خاتمه یابد. به گفته جعفری تهرانی، این تفاهم نامه توسط کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی با تورساب منعقد شده، کانونی که دولتی است.
تهرانی همچنین می گوید: "شرکت‌های گردشگری خصوصی زیرمجموعه کانون جهانگردی و اتوموبیل رانی نیز ارتباط‌هایی را با اتحادیه‌ی گردشگری ترکیه برقرار کرده‌اند."
بخش خصوصی، این ارتباط را نیزکافی و تاثیرگذار نمی داند و قراردادهای کانون جهانگردی و اتوموبیل رانی با تورگردانان خارجی را برای آوردن گردشگران به ایران، موثر نمی داند: "آنها ده سال است می گویند قرار داد دارند، ولی نتوانسته اند یک تور گردشگری را در ایران برگزار کنند، همه گردشگران خارجی را بخش خصوصی به ایران آورده است." این را ابراهیم پورفرج می گوید.
روادید و لغو روادید
کارشناسان گردشگری، یکی از اصلی ترین دلایل حضور گردشگران ایرانی در ترکیه را، رفع موانع قانونی حضور گردشگران در این کشور می دانند. لغو روادید سفر به ترکیه و حضور آسان و ارزان در این کشور، از اصلی ترین مشوقهای ایرانیها برای رفتن به دیار روم، ارزیابی می شود.
اکنون سازمان گردشگری می گوید قصد دارد به هر ترفندی شده جریان یک سویه سفر به ترکیه خاتمه یابد برای این کار، قصد دارد با ایجاد تسهیلات در صدور روادید، لغو روادید با برخی کشورها و حضور در نمایشگاه‌های خارجی، جریان گردشگری بین کشورهای همسایه و منطقه ایجاد شود.
مسئولان سازمان گردشگری می گویند از زمانی که با جمهوری آذربایجان لغو روادید شده، سفرهای ورودی از این کشور به ایران چند برابر شده است.
آمار ارائه شده از سوی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز تائید کننده افزایش گردشگران خارجی است، رئیس این سازمان گفته در سال گذشته نزدیک به 4 میلیون نفر افراد خارجی از ایران بازدید کردند، ولی برخی از فعالان گردشگری در داخل اظهار کردند که این آمار واقعی نیست و مهاجران و کارگران و دیپلماتهای خارجی نیز در این آمار آمده است.
خارجی ها، تصویر منفی از ایران دارند
مسئولان سازمان میراث فرهنگی می گویند برخی از کشورها، گردشگرانشان را از سفر به ایران، منصرف می کنند. آنها می گویند: "برخی سفارتخانه‌های خارجی به اتباع خود توصیه می‌کنند، به ایران سفر نکنند یا سفرشان را محدودتر کنند."
به گفته سرپرست دفتر توسعه‌ی گردشگری، بازاریابی و تبلیغات تبلیغات منفی درباره‌ی ایران زیاد است."
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وظیفه خود می داند به‌عنوان متولی گردش در کشور، تصویرسازی منفی کشورهای دیگر را پاک و تبلیغات مثبت را جایگزین کند. این سازمان می گوید خبرنگاران کشورهای عمان، لبنان، چین، فرانسه، مالت، آلمان، ترکیه و حاشیه‌ی خلیج فارس را به ایران آورده و آنها گزارشهای خوبی را برای کشورهای خود، نوشته اند.
میراث فرهنگی همچنین از حضور27 خبرنگار فرانسوی از روزنامه‌های لوموند و فیگارو در ایران خبر می دهد که از سال گذشته، در کشور ما به سیاحت پرداخته اند و این خبرنگاران را اصلی ترین پیام آوران تبلیغات برای گردشگری ایران می داند، ولی در همین حال، فعالیت بخش خصوصی در جذب گردشگران خارجی را چندان جدی نمی داند.
*خبرآنلاین