تبیان: GPS به معنای سیستم موقعیت یاب جهانی نامیده شده است. بسیاری از ما نام این وسیله را شنیده ایم اما در مورد عملکرد و استفاده آن اطلاعات بسیار کمی داریم اما در صورتی که بخواهیم در مورد ااین سیستم اطلاعات تکمیلی داشته باشیم باید گذری بر روی مفاهیم آن داشته باشیم.
GPS مخفف کلمه Global Positioning System می باشد که به معنای سیستم موقغیت یاب جهانی نامیده شده است.
بسیاری از ما نام این وسیله را شنیده ایم اما در مورد عملکرد و استفاده آن اطلاعات بسیار کمی داریم اما در صورتی که بخواهیم در مورد این سیستم اطلاعات تکمیلی داشته باشیم باید گذری بر روی مفاهیم آن داشته باشیم.
پیش از هر چیز باید بدانیم که GPS مخفف چیست؟
GPS مخفف کلمه Global Positioning System می باشد که به معنای سیستم موقغیت یاب جهانی نامیده شده است
از کاربرد های آن می توان به:
* در هدایت هلیکوپترها در عملیات نجات آسیب دیدگان.
* تهیه نقشه های کشاورزی.
* در مسیریابی هواپیماها و یا علامت گذاری مناطقی که باید سمپاشی شود.
* در دریانوردی.
* مسیریابی در جنگلها.
* آخرین و شاید پرکاربرد ترین مورد استفاده ترکیبی از GPS/GIS جهت رسیدن به مقصد از سریع ترین مسیر است.
اما اگر بخواهیم کمی در مورد تاریخچه آن بدانیم باید بگویم تاریخ مسیریابی قدمتی برابر با تاریخ تمدن بشر دارد!
جالب است بدانید که بسیاری از پرندگان و حیوانات بطور غریزی مسیر خود مشخص می کنند اما انسان از محدود موجوداتی است که این قابلیت در آن تعبیه نشده است و به راحتی گم می شود !
پیش از آنکه انسان تشخیص دهد که می تواند از ستارگان جهت تعیین مسیر خود استفاده کند مشکلات بسیار زیادی داشته است و در کتاب های گردشگران و جهانگردان گم کردن مسیر به وفور دیده می شود به طور مثال در اوایل قرن 17 میلادی و مصادف با جنگ های کشورهای اسپانیا , ایتالیا , فرانسه , انگلستان که تنها عرض جغرافیایی قابل محاسبه بود و چون طول جغرافیایی حساب نمیشد بسیاری از ناوبران جنگی و تجاری سیر خود را گم کرده و هرگز باز نگشتند!
ماهواره های GPSدر حدود 900kg وزن و 5 متر طول دارند دانشمندان عمر مفید این ماهواره ها برای 5/7 سال طراحی کرده اند
اما GPS ، این سیستم که یک سیستم ماهوارهای است اولین بار توسط وزارت دفاع امریکا ساخته شد این سیستم دقیق ترین اطلاعاتی را که تاکنون اختراع شده از محل و زمان را در سراسر دنیا در اختیار کاربرها قرار می دهد.
سیگنالهایی ارسال شده توسط این سیستم به وسیله گیرنده های GPSدریافت می شود و موقعیت مکانی،سرعت و زمان را در هر جای کره زمین در هر موقع از روز یا شب و در هر شرایط آب و هوایی محاسبه می نماید.
جالب است بدانید ماهواره های GPSدر حدود 900kg وزن و 5 متر طول دارند دانشمندان عمر مفید این ماهواره ها برای 5/7 سال طراحی کرده اند اگرچه در حال حاضر و انواع جدید آن بیش از این در مدار قرار میگیرند.
نکته قابل توجه دیگر آن است که آنها در یک مدار حرکت نمی کنند !
اگرچه در مدلهای جدید همه انواع آنها یکی نیستند اما بیش تر نمونه های آن دارای 6 مدار با فاصله 60 درجه و در هر مدار 4 ماهواره وجود دارد و این امکان را فراهم می سازد که با وجود اشکال و خرابی 2 ماهواره در هر مدار سیستم کار نرمال خود را انجام دهد. هر سطح مداری شیبی برابر با 55 درجه با سطح مدار استوایی دارد. ارتفاع مدار که km 20000 است باعث ثابت ماندن ماهواره ها در مدار مورد نظر خود می شود. همچنین ارتفاع زیاد ماهواره باعث پوشش منطقه وسیعی در روی زمین می گردد.