تعريق اغلب براي افراد، صرفاً يك ناراحتي جزيي است. بويي كه در بعضي موارد ايجاد مي‌شود به علت عرقي است كه احتمالاً بوي آزاردهنده‌اي دارد. گر چه تعريق عملا بويي به همراه ندارد، با اين حال ممكن است در تماس با باكتريهاي روي پوست بوي ناخوشايندي ايجاد كند.
به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا، قرارگرفتن در معرض آفتاب، انجام حركات ورزشي، ايراد سخنراني و به عبارتي انجام كليه اين فعاليت‌ها مي‌تواند موجب ايجاد تعريق در بدن شود. عرق كردن تحت چنين شرايطي، امري طبيعي و نشانه سلامت است. زماني كه در معرض گرما قرار مي‌گيريد و به هنگام حركات ورزشي شديد يا استرس شديد، حجم زيادي از آب بدن به صورت تعريق خارج مي‌شود.
مكانيسم تعريق
عملكرد اصلي تعريق خنك كردن دماي بدن به منظور ثابت نگه داشتن آن تا حداكثر 37 درجه است، فرآيند تعريق عموما با قرار گرفتن در محيط گرم و مرطوب، فعاليت كردن يا وجود تب فعال مي‌شود. توانايي تعريق به انسان اين امكان را مي دهد كه در شرايط آب و هواي متفاوت زندگي كند.
بدن ما دو نوع عرق «آپوكراين» و «اكرين» ترشح مي‌كند، عرق «اكرين» براي پايين آوردن درجه حرارت بدن، مثلا هنگام ورزش يا زماني كه هوا خيلي گرم است كاربرد دارد. اين نوع عرق در همه قسمت‌هاي بدن به طور يكنواخت ترشح مي‌شود و بي بو است.
«آپوكراين» نوع ويژه اي از ترشحات بدن است كه در محل‌هاي مخصوصي مثل زير بغل، كشاله هاي ران، دست‌ها و پاها ايجاد مي‌شود. اين نوع عرق دليل پيدايش بوي تند و زننده است. ولي آپوكراين هم مثل اكرين كاملا بي بو است و حاوي چربي و پروتئين است. باكترهايي روي بدن ما وجود دارند كه از عرق آپوكراين تغذيه مي‌كنند و وقتي اين عرق را مصرف مي‌كنند همان كاري كه ساير موجودات زنده پس از غذا خوردن انجام مي دهند از او سر مي زند. به طوري كه غذا را دفع مي‌كند و اين بوي زننده و منزجر كننده از اين موضوع ناشي مي شود.
درست حمام نكردن: يكي از دلايل عمده در پيدايش بوي بد اين است كه به ميزان كافي حمام نمي كنيم. البته فقط شست و شوي بدن كافي نيست، پاكي و نظافت لباسها نيز در اين مسئله موثر هستند.
عرق كردن: بدن برخي افراد بوي تندتري دارد به اين دليل كه بيشتر عرق مي‌كنند دليل آن مي تواند استرس يا فعاليت جسمي بيش از اندازه باشد اين روزها استرس عامل رايج تري است. توقعات بالا، برنامه‌هاي فشرده كاري و ... همه و همه اضطرابي بيش از حد نرمال بر بدن وارد مي‌كنند كه باعث عرق كردن بيشتر مي شود. عرق كودكان معمولا بوي بد نمي گيرد به اين علت كه آبوكراين ترشح نمي كنند از اين رو باكتري‌ها نمي توانند با چيزي فعل و انفعال داشته باشند. با بالا رفتن ميزان تستوسترون بدن در دوران بلوغ، آپوكراين نيز ترشح مي شود.
تغذيه: خوردن بعضي از غذاها نيز مي تواند بر بوي بدن تاثيرگذار باشد غذاهايي تند و تلخ با بوي نافذ معمولا تاثير منفي بر بوي بدن بدن دارند. سير، زيره و كاري نمونه‌هايي از اين غذاها هستند . كمبود روي نيز مي تواند در اين زمينه موثر باشد.
چه بايد كرد؟
بيشتر حمام كنيد. حمام كردن و شست و شوي به موقع لباسها مي تواند شروع خوبي باشد.
تغذيه مناسب: كم كردن مصرف كافئين از برنامه غذايي روزانه بسيار مفيد خواهد بود. قهوه، نوشابه، شكلات و ساير مواد غذايي كافئين دار با تحريك غده ترشح كننده آپوكراين در ايجاد بوي بدن بدن تاثير دارند. نوشيدن ميزان كافي آب و مايعات،غدد ترشح كننده اكرين را فعال مي سازد كه باعث رقيق تر شدن عرق آپوكراين مي شود.
استفاده از دئودورانت‌ها و ضد عرق‌ها به صورت استاندارد وقتي به يك تركيب ضد عرق اطلاق مي شود و آن را موثر مي دانند كه پس از مصرف بتواند حداقل 20 درصد از ميزان تعريق يك ناحيه بكاهد به طور كلي هدف از كاربرد مواد ضد عرق و بو بر افزايش بهداشت فردي است.
اكثر دئودورانت‌ها فقط بوي بد بدن را مي پوشانند اما دئودورانت‌هايي هستند كه با اين عناصر مقابله مي‌كنند موثرترين بهتريت دئودورانت‌ها حاوي آلومينيوم يا روي هستند كه درهر دوي اين عناصر براي مقابله با باكتريهاي توليد كننده عرق را مسدود مي‌كنند و باكتري‌ها نيز چيزي براي فعل و انفعال با آن ندارند. دئودورانت‌ها اگر چه به علت دارا بودن اسانس پوست را خوشبو مي‌كنند ولي در ميزان تعريق نقشي ندارند بنابراين در كنار آنها به مواد ضد عرق نيز نياز است اين قبيل محصولات جنبه دارويي داشته و ميزان تعريق بدن را كاهش مي دهند.
براساس گزارش وزارت بهداشت، اما در صورتي كه بهداشت فردي و شست و شوي مرتب و انتخاب صحيح پوشاك وجود نداشته باشد كاربرد اين مواد به خصوص اسپري‌هاي خوشبو كننده نه تنها كار ساز نبوده بلكه بوي تركيبي حاصل از بدن بسيار آزار دهنده تر خواهد شد. ضمن اينكه امكان استفاده از اين اسپري‌ها براي برخي افراد به دليل داشتن حساسيت پوستي نسبت به آنها وجود ندارد.
درمان‌هاي ديگر
اگر بوي عرق بدن با هيچ كدام از روشهاي بالا از بين نرفت بدانيد كه راههاي ديگري نيز براي رفع آنها وجود دارد كه نيازمند تجويز پزشك است . موارد بسيار شديد احتمالا از بيماريهاي خاص ناشي مي شوند كه بايد تحت درمان قرار بگيرند.