کلسترول بالا به افزايش ميزان کلسترول در خون گفته مي‌شود كه اگر مقدار آن در خون بيش از حد شود، مي‌تواند در سرخرگ‌ها باعث ايجاد گرفتگي شود و به بروز بيماري‌هايي چون بيماري عروق کرونري و بيماري قلبي منجر شود.
به گزارش ايسنا، مهمترين عوامل مستعد كننده افزايش كلسترول خون شامل سابقه خانوادگي، رژيم غذايي حاوي چربي اشباع شده و کلسترول زياد، رژيم غذايي حاوي مقادير کم فيبر خوراكي، ابتلا به بيماري کبدي، کم کاري تيروئيد، ديابت کنترل نشده، پرکاري غده هيپوفيز، نارسايي کليوي، بي‌اشتهايي عصبي، چاقي، سيگار، بي‌تحركي، مصرف الکل، استرس، بارداري، لوپوس و تومور بافت لنفاوي بدن هستند.
سايت مركز تخصصي مايوكلينيك در مقاله‌اي دراين باره آورده است: کلسترول ماده‌اي شبيه به چربي است که به صورت طبيعي در ديواره سلول‌ها وجود دارد. بدن با استفاده از کلسترول، برخي از هورمون‌ها، ويتامين د و نيز اسيدهاي صفراوي را مي‌سازد که به هضم غذا کمک مي‌کنند.
در اين مقاله همچنين آمده است كه بالا بودن کلسترول خون به دو صورت ديده مي‌شود. يک نوع از آن يک اختلال ژنتيکي است که تقريبا يک نفر از هر پانصد نفر را گرفتار مي‌کند و در سنين کودکي هم ديده مي‌شود. نوع دوم شايعترين نوع اين بيماري است و معمولا بيماران با سابقه خانوادگي کلسترول بالا مخصوصا بعد از خوردن غذاهاي حاوي چربي‌هاي اشباع شده و کلسترول زياد به اين بيماري مبتلا مي‌شوند.
اگرچه برخي از عوامل مستعد کننده را نمي‌توان تغيير داد اما مهمترين عوامل خطرزا را مي‌توان کنترل کرد. اين عوامل خطرزاي مهم شامل چاقي، رژيم غذايي حاوي چربي اشباع شده زياد و اسيدهاي چرب ترانس، رژيم غذايي حاوي فيبر كم، كم تحركي، استرس، سيگار، زندگي در کشورهاي توسعه يافته و صنعتي، کم کاري تيروئيد و ديابت هستند. در اكثر موارد عامل اصلي بالا رفتن کلسترول، مصرف غذاهاي پرچرب در يك الگوي زندگي کم تحرک است.
به گفته متخصصان علوم پزشكي مركز مايوكلينيك در آمريكا، اگر کلسترول بالا درمان نشود عوارض جدي مي‌تواند داشته باشد. يكي از اين عوارض ابتلا به بيماري قلبي است که يکي از علل شايع مرگ و مير است. کلسترول بالا خطر حمله قلبي را بيش از دو برابر افزايش مي دهد. پيامدهاي ديگر افزايش كلسترول شامل سکته مغزي، مقاومت به انسولين و در نتيجه بروز ديابت هستند.
رسيدن به وزن مناسب، تغذيه مناسب و ورزش اثر بسيار زيادي در كاهش ميزان کلسترول خون و پيامدهاي نامطلوب آن دارد. همچنين عوارض کلسترول بالا با درمان به موقع و پايين آوردن ميزان کلسترول کاهش مي‌يابند. يک درصد کاهش ميزان کلسترول خون، خطر بروز بيماري عروق کرونري را تا دو درصد کاهش مي‌دهد.
پزشكان توصيه مي‌كنند از آنجا که علائم کلسترول بالا دير بروز مي‌کند لذا اندازه‌گيري کلسترول از طريق آزمايش خون در امر پيشگيري و كنترل بيماري بسيار حائز اهميت است. مهمترين بخش درمان براي اين بيماران تغيير در شيوه زندگي و انتخاب يك رژيم غذايي سالم و مفيد است. دارو نيز طبق تشخيص پزشك و متناسب با شرايط جسمي بيمار و با در نظر گرفتن ساير شرايط تجويز مي‌شود.