آیا مردم مصر موفق به عزل مبارک می شوند؟

عصر ایران ؛ احمد حبیب زاده - حضور معترضان مردمی در خیابان های قاهره و شهرهای بزرگ و مهم مصر مانند اسکندریه، سوئز و اسماعیلیه وارد هشتمین روز خود شده است. معترضان برنامه ریزی کرده اند که امروز در قاهره تظاهرات میلیونی داشته باشند تا فشارها بر حسنی مبارک رئیس جمهور مصر برای کناره گیری افزایش یابد. این اقدامات تا چه اندازه تاثیرگذارند؟

 آنها همچنان برکناره گیری شخص حسنی مبارک رئیس جمهور مصر تاکید دارند ولی با این حال چشم انداز شفافی برای تحقق این خواسته دیده نمی شود.

سقوط مبارک در شرایط فعلی منوط به تحقق یکی از این دو اتفاق است.

اول: اعلام حمایت رسمی ارتش مصر از مردم و توقف حمایت و پشتیبانی از مبارک

ارتش مصر ، ستون فقرات نظام این کشور است. تمامی مقامات ارشد دولتی سابقه فعالیت در ارتش را دارند و  سرنوشت حاکمیت منوط به تصمیم گیری فرماندهان ارتش است.

شب گذشته البته ارتش مصر برخلاف گذشته، در بیانیه ای درباره معترضان مردمی دو نکته مهم را بیان کرد. اولا: مطالبات مطرح شده از سوی مردم معترض را "مشروع" می داند و ثانیا: در مقابل مردم معترض، از خشونت و سلاح گرم برای سرکوب آنها استفاده نخواهد کرد. شاید بتوان این اقدامات را دو گام به سمت معترضان دانست.

دوم : تصرف حداقل یکی از ساختمان های مهم و حیاتی نظام مصر یعنی ریاست جمهوری، نخست وزیری، وزارتخانه های دفاع، کشور و خارجه و رادیو تلویزیون دولتی.

در این صورت فشارها بر دولت و شخص مبارک، عملیاتی تر خواهد شد و ضمن فراهم شدن زمینه تصرف دیگر مراکز مهم، ارتش امکان حمایت از مبارک و ابزارهای اعمال حاکمیت وی را از دست خواهد داد.

البته از آن سو، دولت مبارک تلاش دارد با طولانی شدن مدت زمان حضور معترضان در خیابان، زمینه فرسایشی شدن این اعتراضات را فراهم کند تا از شدت تاثیر گذاری آن و تحقق مطالبه اصلی اش یعنی کناره گیری مبارک دور شود.

پس از تظاهرات روز جمعه گذشته، پلیس به طور کامل از خیابان ها خارج شد و نیروهای ارتش و گارد ریاست جمهوری وارد خیابان ها شدند اما تنها به حفاظت و حراست از مراکز مهم مانند وزارتخانه ها می پردازند.

در این شرایط ، ناامنی تمامی بخش های شهرها از منازل مسکونی تا بانک ها و مغازه را فراگرفته است. معترضان برای تامین امنیت خود اقدام به تشکیل کمیته های مردمی برقراری امنیت گرفتند تا روزها را شعار دهند و شب ها چوب به دست نگهبانی کنند.

در وضعیت فعلی که دولت مصر نتوانسته مانع از راهپیمایی و حضور مردم معترض در خیابان ها شود به نظر می رسد تلاش می کند تا با ایجاد حالت فرسایشی، کم کم از شمار معترضان کاسته و احتمال سرنگونی مبارک را کم کند.

احتمالا مقامات مصری معتقدند که با طولانی شدن حضور مردم در خیابان ها، از میزان احساسات آنها نیز کاسته خواهد شد و در نتیجه امکان حمله معترضین به مراکز حیاتی مانند کاخ ریاست جمهوری، وزارت کشور  و رادیو و تلوزیون دولتی به شدت ضعیف خواهد شد.

البته قطعا با ادامه اعتراضات در مصر و حضور پرشمار معترضان در خیابان های قاهره و نادیده گرفتن حکومت نظامی، بخش های بیشتری از مدیریت کشور متوقف می شوند و همین موضوع هزینه های سنگین اقتصادی را متوجه دولت خواهد کرد.

هم اکنون تمامی شعبات بانک ها در تمام مصر تعطیل شده اند. حرکت همه قطارها در تمامی شهرهای مصر متوقف شده است. فعالیت شرکت هواپیمایی مصر و فراز و فرود هواپیماهای آن در فرودگاه قاهره به ساعت 10 صبح تا 4 عصر محدود شده است. مترو قاهره تنها در ساعت های 8 صبح تا 3 عصر فعال است. بورس قاهره، لیگ فوتبال مصر و نمایشگاه بین المللی قاهره معلق شده اند ولی همه این هزینه ها در نگاه دولت مصر برای حفظ موجودیت حسنی مبارک رئیس جمهور فعلی ارزش دارد.

از این رو می توان گفت که در این نبرد فرسایشی ، برنده نهایی کسی است که میدان را ترک نکند و البته تا کنون مردم نشان داده اند که حاضر به ترک صحنه نیستند و حتی شب ها را نیز در خیابان ها می خوابند.