فاجعه از بيخ گوش كرمانيها گذشت. زمينلرزه شامگاه دوشنبه حسين آباد كرمان كه در آستانه هفتمين سالگرد زلزله فاجعه بار بم رخ داد از لحاظ شدت دست كمي از زلزله پنج دي 1382 بم نداشت ولي اين بار بخت با كرمانيها يار بود كه در نزديكي كانون زلزله، جمعيت چنداني ساكن نبود.
در حالي كه با گذشت سالها از فاجعه بم هنوز زخمهاي عميق نشسته بر كالبد اين شهر كوچك التيام نيافته براي چندمين بار در سالهاي اخير زلزلهاي بزرگ با حداقل تلفات و خسارات در كشور به وقوع پيوست تا زنگ خطري باشد براي ما؛ اما در سرزمين لرزهخيزي كه در گوشه گوشه اش جمعيتي غافل و بيدفاع در برابر خشم زمين به استقبال فاجعه نشستهاند، اين خوش اقبالي تا كي ادامه مي يابد؟
بهرام عكاشه، استاد پيشكسوت زلزله شناسي كشور ميگويد اگر زلزله اي به شدت زلزله ديشب حسين آباد در تهران رخ ميداد قطعا فاجعهاي تمام عيار با بيش از 100 هزار قرباني را رقم ميزد.
عكاشه در گفتوگو با ايسنا اظهار داشت: بزرگي زلزله شامگاه دوشنبه حسين آباد كرمان كه ساعت 22 و 12 دقيقه در منطقه شرق بم رخ داد طبق محاسبات آژانسهاي بينالمللي زلزله 6.7 در مقياس ريشتر بود كه طبيعتا زلزلهاي با اين بزرگي در شهرها موجب تخريب بسياري ميشود چه برسد به روستاها كه در برابر زلزلهاي به بزرگي حدود 5 ريشتر نيز آسيب پذير هستند.
اين استاد پيشكسوت زلزلهشناسي ادامه داد: پس از زلزله اصلي، زلزله ديگري در ساعت 1:42:59 بامداد سه شنبه با بزرگي حدود 5 ريشتر نيز اتفاق افتاد كه عمق كانون هر دوي زلزله حدود 12 كيلومتر بوده است.
وي با اشاره به اين كه استان كرمان از پرخطرترين مناطق زلزلهخيز كشور است، لرزهخيزي زاگرس در منطقه بندرعباس و حاجيآباد از راستاي شمال غرب – جنوب شرق به سمت شمال و جنوب تغيير جهت ميدهد.
عكاشه تصريح كرد: كرمان، جيرفت و بم از جمله مناطقي هستند كه از قدبم الايام زلزلهخيز بودند، اما در تاريخ كمتر از آنها نام برده شده است و اين بدين معنا نيست كه زلزله خيز نيستند زيرا معتقدم هر جاي كشور ايران دستگاه لرزهنگار قرارداده شود، زلزله ثبت ميشود.
وي تاكيد كرد: ايران، كشوري بسيار آسيبپذير در مقابل زلزله است و از آنجا كه پهناور بوده و جمعيت پراكندهاي دارد و متاسفانه يا اخبار دير ميرسد و يا مردم فراموشكار هستند و تا اندازهاي نيز مسئولان مربوط به مسائل زلزله كم لطفي ميكنند متاسفانه در اين راستا اقدام جدي صورت نميگيرد.
استاد پيشكسوت زلزلهشناسي ادامه داد: نكته بسيار مهم اينكه زلزله پديدهاي است كه زير پاي ماست و بايستي زلزله را بشناسيم، رفتارمان را با زلزله هماهنگ كنيم و سازهها را براي مقاومسازي آماده كنيم و انتظار نداشته باشيم كه از آن بالا فرشتهاي بيايد و ما را در مقابل زلزله حفظ كند.
عكاشه با اشاره به فعاليتهايي كه ساير كشورها از جمله ژاپن در برابر رخدادهاي طبيعي مانند زلزله انجام دادهاند، خاطرنشان كرد: اول سپتامبر 1923، 70 درصد شهر توكيو به دليل رويداد زلزله به كلي نابود شد، اما آنها توانستند در مدت هفت سال توكيو را طبق الگوهاي شهرهاي مقاوم غربي، مقاوم كنند.
وي افزود: ژاپن بسيار زلزله خيز است و تقريبا هر روز در توكيو زلزله اتفاق ميافتد ولي حتي در بزرگترين زلزلههاي آن كشور هم حداكثر چند هزار نفر جان خود را از دست دادهاند در صورتي كه زلزلهاي كه هفت سال پيش در بم اتفاق افتاد چند ده هزار قرباني بر جاي گذاشت.
استاد زلزله شناسي دانشگاه آزاد اسلامي تصريح كرد: در كشور زلزله خيزي مثل ايران هميشه بايد آمادگي داشته باشيم، به خصوص در شهر تهران كه فوقالعاده آسيبپذير است و اگر چنين اتفاقي براي تهران رخ دهد، تهران در رده شماره يك از نظر تلفات در دنيا خواهد بود.
عكاشه تصريح كرد: اگر زلزله اي با بزرگاي 6.7 و با مشخصات زلزله شامگاه دوشنبه كرمان در تهران، ري يا شميرانات رخ ميداد، ايمان دارم كه كشتهها و زخميها بيش از 100 هزار نفر ميشد.
وي افزود: نميخواهم بگويم اگر بزرگي چنين زلزلهاي 7.5 ريشتر ميبود، چه خبر ميشد و چه اتفاقي ميافتاد، چرا كه در اين صورت آمار زخميها و كشتهها ميليوني ميشود، بنابراين نبايد خودمان را فريب دهيم و بايستي با واقعيتها روبهرو شويم.
استاد پيشكسوت زلزلهشناسي تاكيد كرد: شهر تهران واقعا آسيبپذير است، اگرچه شهرداري كارهاي خوبي انجام داده، اما اين كارها براي شهري با ابعاد تهران بسيار كم است.