ورود متولدین دهه 60 به بازار کار، نامتعادل بودن عرضه و تقاضا، سرمایه گذاری نامناسب در ایجاد اشتغال مولد و تصاحب چند میلیون فرصت شغلی توسط خارجی‌ها از دلایل دورقمی بودن نرخ بیکاری و نوسانات آن گزارش شده است.
به گزارش مهر، بررسی روند افزایش نرخ بیکاری و موج ورود کارجویان به بازار کار نشان می دهد که با وجود تلاش‌های دولتها، بخش‌های خصوصی و تعاونی برای ایجاد فرصتهای شغلی ، سالیانه کارجویان جدیدی به صف متقاضیان شغل می پیوندند که این موضوع باعث می شود این صف گاهی روز به روز طولانی تر شود.
صف بیکاری طولانی تر شدبررسی های آماری حاکی از آن است که نه تنها نرخ بیکاری در هیچ دوره زمانی نتوانست به تعادل برسد؛ بلکه در اکثر مواقع بالای 10 درصد و به اصطلاح دورقمی باقی ماند تا همچنان شاهد صف طولانی متقاضیان کار در کشور باشیم؛ هر چند با رسیدن نرخ بیکاری به 14.6 درصد در بهار 89، صف بیکاری طولانی تر شده است.
البته ذکر این نکته ضروری است که در بیشتر کشورها همیشه بازارهای کار دارای ورودی و خروجی‌هایی هستند که در پی یافتن شغل جدید، تغییر شغل، اخراج و موضوعاتی از این دست باعث به صفر نرسیدن این روند می شوند.
موج ورود به بازار کار از متولدین دهه 60موضوع مربوط به بیکاری فعلی کشور از این حیث قابل توجه است که به دلیل عدم تعادل در عرضه و تقاضای نیروی کار و ورود متولدین دهه 60 به بازار کار، نرخ بیکاری همچنان بالا و در مواقعی رو به صعود مانده است که تنها راه آن، ایجاد فرصتهای جدید شغلی از طریق سرمایه گذاری در بخش های مولد مانند کشاورزی و صنعت است.
مرکز آمار ایران به عنوان مرجع رسمی اعلام نرخ بیکاری در کشور طی سال گذشته از مهمترین دلایل بالا بودن نرخ بیکاری و تقاضای زیاد افراد برای ورود به بازار کار را موج جمعیتی دهه 60 می داند، این در حالی است که نبود تعریف روشن از فرد بیکار، غیرقابل استناد بودن آمارها و انتشار آمارهای متفاوت توسط دستگاههای مختلف نیز خود مزید بر علت است.
کسی بیکار نیستولی الله صالحی عضو شورایعالی کار در گفتگو با مهر گفت: در حال حاضر ما فرد بیکاری در کشور نداریم و باید تکلیف خودمان را با تعریف بیکاری روشن کنیم. وی افزود: همه افراد صبح که از خواب بیدار می شوند به دنبال انجام کاری هستند ولی اگر منظور از کار، شغل آن هم از نوع مولد باشد، مسئله فرق دارد.
وی اظهار داشت: همیشه در بازار کار افرادی برای پیدا کردن شغل جدید و بهتر یا با میل خود از کار قبلی خارج می شود و یا اخراج می شوند. حال در این زمینه افرادی نیز هستند که هیچ کاری برای انجام دادن ندارند و به اصطلاح بیکارند.
دلالی شغل است !صالحی تصریح کرد: امروزه به برخی مشاغل مانند دلالی و واسطه گری در قانون تجارت شغل گفته می شود در حالی که از مشاغل مولد محسوب نمی شوند چرا که افراد شاغل در واسطه گری هیچ نقشی در تولید ندارند.
وی توسعه واسطه گری و دلالی را آفت اقتصاد دانست و افزود: باید تلاش شود که نیروهای کار به سمت اشتغال مولد و در راستای افزایش تولید ناخالص داخلی هدایت شوند چرا که دلالی نه تنها با محدود کردن اقتصاد کشور خود بیکاری را در کشور گسترش می دهد و عاملی ضد اشتغال محسوب می شود.
وی شناسایی مشاغل بدون بهره وری را ضروری دانست و افزود: برای از بین بردن بیکاری در کشور ابتدا باید مشاغل فعلی را دسته بندی و مشاغل بدون راندمان، بهره وری و غیرمولد را شناسایی کرد.
برخی کارها ضد اشتغال استاین مقام مسئول کارگری با انتقاد از شفاف نبودن آمارها به ویژه در حوزه اشتغال، گفت: متاسفانه رشد نامناسب سرمایه گذاری‌های جدید برای ایجاد اشتغال مولد باعث شده است تا عرضه اشتغال در مقابل رشد تقاضا "درجا" بزند و نتواند به وضعیت نرمال خود دست یابد.
نماینده کارگران در شورایعالی کار، گفت: در دهه 60 فرزندان زیادی بودند که به مدرسه می رفتند و این موضوع باعث 2 و حتی 3 شیفته شدن مدارس در برخی مناطق کشور شده بود. حال پس از چند سال این موضوع حل شده و امروز شاهد هستیم که اکثر مدارس به صورت تک شیفت و برای دختران و یا پسران فعال هستند.
ورود کودکان دهه 60 به بازار کاروی ادامه داد: همان کودکانی که در دهه 60 به مدارس 2 شیفته می رفتند امروز به بازار کار وارد شده اند و متقاضی شغل هستند. این موضوع باعث شده است در کنار نداشتن رشد مناسب عرضه مشاغل، نرخ بیکاری بالا برود و افراد برای تصدی مشاغل با مشکلاتی روبرو باشند.
صالحی حضور حداقل 3 میلیون کارگر غیرمجاز خارجی به ویژه از افغانستان در بازار کار ایران را از دیگر دلایل بیکاری معرفی کرد و افزود: نبود سرمایه گذاری مناسب در بخش های مولد به ویژه کشاورزی و صنعت نیز به نوعی دیگر به مشکلات دامن زده است.
3 میلیون شغل مولد در تسخیر خارجی هاعضو شورایعالی کار باز تعریف مشاغل، تغییر روش دانشگاهها در جذب دانشجو و تلاش در کاربردی کردن رشته ها را برای کاهش نرخ بیکاری موثر دانست و گفت: پیش بینی می شود در آینده نزدیک به دلیل افروکش جمعیت جویای کار متولد دهه 60 به بازار کار، نرخ بیکاری نیز کاهش یابد.
وی افزود: همانطور که در گذشته به نیروی کار خارجی برای تصدی برخی مشاغل تخصصی نیاز بود در آینده نیز وجود خواهد داشت هر چند تلاش می شود تا از نیروهای ستادی کشور کاسته و به نیروهای صف و مولد افزوده شود قطعا در سایه کار و تلاش، فرصتهای اشتغالزایی جدیدی نیز ایجاد خواهد شد.