فرمانده نيروي انتظامي در گفت و گو با نشریه وابسته به صدا و سیما به اظهار نظر درباره انتخابات 22 خرداد و حوادث بعد از آن پرداخته است.
سردار سرتيپ اسماعيل احمدي‌مقدم در اين گفتگو كه در «سروش هفتگي» همزمان با سالگرد انتخابات رياست جمهوري دهم منتشر شده، با اشاره به اينكه ناجا بر اساس برخي قرائن و شواهد آشكار، حوادث پس از انتخابات را پيش‌بيني مي‌كرد گفت: ما اشراف اطلاعاتي نسبتا مناسبي در نوع تعاملات ستادها و جريان‌ها داشتيم و مي‌دانستيم مثلا اعضاي تحريريه يك نشريه داخلي رفته اند و هسته اصلي بي بي سي فارسي را تشكيل دادند كه از عوامل اصلي ايجاد حوادث پس از انتخابات شد.
وي در ادامه با اعلام اينكه تمام تلاش پليس جلوگيري از ايجاد تنش و درگيري تا مقطع پيش از انتخابات بود، افزود: حتي به خاطر يك مصلحت بزرگتر در مورد قوانين راهنمايي و رانندگي يا منكرات هم مسامحه مي‌كرديم تا اينكه بهانه ندهيم تا فردا بگويند نيروي انتظامي مداخله كرد و كاملا بي‌طرفانه و امن عمل مي‌كرديم. با اين همه، غوغاي انتخاباتي كه شروع شد توانستيم مسائل را پيش ببريم و به لحاظ اطلاعاتي و عملياتي هم آماده بوديم.
سردار احمدي‌مقدم با تقسيم‌بندي هرم سياسي و اجتماعي ناآرامي‌هاي پس از انتخابات به سه لايه اتاق فكر، صحنه‌گردانان و عوامل ميداني و مردم گفت: گروهي بودند كه چون بازداشت و زنداني شدند من اسم آنها را نمي‌برم، ولي نظرسنجي‌هايي درست مي‌كردند مبني بر اينكه پيروز نهايي انتخابات هستند. البته خودشان هم در آخرين نظرسنجي‌ها گفتند آقاي احمدي‌نژاد برنده است، اما تاكيد مي كردند كه اين را نگوييد چون تضعيف روحيه مي‌شود.
وي افزود: با اين حال آنها باز هم اطلاعات اشتباه مي‌دانند و به نامزد خودشان مي‌گفتند برنده است.
وي در تشريح اتفاق‌هايي كه همزمان با روز انتخابات در ستاد يكي از نامزدها افتاد و سازماندهي آشوب‌ها از يك سازمان مركزي گفت: وقتي رفتيم ستاد قيطريه را بازرسي و پلمب كنيم، متوجه شديم فيلم آنجا مستقيم و زنده پخش مي‌شود و چند نفر در صف مصاحبه با بي بي سي بودند. ما اطلاعات دقيقي داشتيم كه اينها سازمان راي درست كرده‌اند كه بخشي حقيقي و بخشي مجازي بود.
اگر اغتشاش خودجوش باشد الگوي اغتشاش در چند نقطه با هم فرق دارد، اما اغتشاش‌ها همه جا با يك شعار و يك نوع رفتار و برخورد با پليس بود. اينها سازمان‌يافتگي و مركز فرماندهي داشت.
احمدي‌مقدم با تحليل دليل تجميع بيشتر آشوب‌ها در مناطق مركزي تهران افزود: وقتي مردم در صندوقي در شميران مي‌بينند راي موسوي بيشتر است، تقلب برايشان باورپذيرتر است. بعد هم دسترسي‌شان به رسانه‌ها زياد است و تحت تاثير اخبار هستند .
وقتي به شاه عبدالعظيم مي‌رويد همه مي‌بينند مردم 70 درصد به احمدي‌نژاد راي داده‌اند و تقلب را باور نمي‌كنند. آنجا كه تقلب باور شد زمينه‌هاي اجتماعي به وجود آمد. حاميان احمدي‌نژاد نوعا در طبقات پائين اقتصادي بودند يا آنها كه احساس محروميت داشتند و فكر مي‌كردند دولت احمدي‌نژاد توانسته تا حدي كار كند و به آنها روحيه دهد.
فرمانده نيروي انتظامي در ادامه با اشاره به اينكه مسئولان در برآورد آمار راهپيمايي‌ها نبايد گرفتار افراط و مبالغه شوند، جمعيت حاضر در راهپيمايي 25 خرداد حاميان موسوي را 300 تا 500 هزار نفر تخمين زد و درباره تعداد راهپيمايان حاضر در روزهاي نهم دي و 22 بهمن 88 هم گفت: جمعيت 9 دي قطعا بالاي يك ميليون نفر بود و در 22 بهمن 88 هم به نظر من دو ميليون نفر آمده بودند.
وي قتل ندا آقاسلطان را در روزهاي اوج ناآرامي‌هاي پس از انتخابات يك صحنه‌پردازي و سناريو توصيف كرد كه سرنخ آن قطعا در خارج از مرزها است و افزود: اين ماجرا هم تحليل پزشكي دارد هم اطلاعاتي. در هر صورت خانم آقا سلطان قرباني ماجرا شده و ما در اين ترديد نداريم. ما از اين مسئله متاسفيم و جا دارد دستگاه اطلاعاتي تا آخر اين ماجرا را پيگيري كند.
سردار احمدي‌مقدم استفاده نكردن نيروهاي انتظامي از سلاح گرم را در آشوب‌هاي پس از انتخابات به دستور شوراي عالي امنيت ملي ذكر كرد و ادامه داد: قطعا ناجا از روز اول تا آخر دستور داشت سلاح جنگي به دست نگيرد و سلاح پينت‌بال كه رنگ شليك مي‌كند استفاده مي‌كرد. حتي تفنگ‌هاي ساچمه‌اي هم نياورديم.
دستور ما اين بود كه حتي در برخورد با اغتشاش هم برخوردها كم‌شدت باشد. تلاش داشتيم تا وقتي درگيري ايجاد نشده ما شروع‌كننده نباشيم. ما سپرده بوديم كه فضاي آرامش حفظ شود تا رسانه‌ها كار خود را بكنند، مگر اين كه برسيم به جايي كه عده‌اي ابهام نداشته و مرض دارند تا با آنها برخورد كنيم.
فرمانده ناجا با انتقاد از رفتار خودسرانه برخي نيروهاي يگان ويژه در ماجراي كوي دانشگاه تهران، حضور پيشگيرانه پليس را در محيط‌هاي دانشگاهي يكي از راههاي جلوگيري از وارد آمدن خسارت‌هاي بيشتر در موارد مشابه دانست و ادامه داد: من اگر اشتباهي كرده باشم مي‌گويم و معذرت مي‌خواهم. حوادث اخير فتنه بود و من به خبرنگاري گفتم كهريزك تلخ‌ترين حادثه پارسال بود.
احمدي‌مقدم پخش برخي صحنه‌ها از آسيب ديدن نيروهاي پليس را با وجود خدشه‌دار شدن ابهت و اقتدار نيروها در مجموع مثبت ارزيابي كرد و ادامه داد: اين آمار خوبي نيست كه بگوييم پليس كتك خورد، اما اينكه اين يك چهره از نظام است كه كتك مي‌خورد اما خشونت بيش از حد ندارد، اين هم قابل تامل است، اتفاقا من مي‌خواهم بگويم همين فيلم‌ها و تصاوير باعث شد بعدا خيلي از افكار نسبت به ناجا ترميم شود و مردم اين را به حساب سعه صدر نيروي انتظامي گذاشتند.
وي ضمن آسيب‌شناسي كمبودهاي ناجا در جريان حوادث پس از انتخابات گفت: شايد مي‌توانستيم جلوي برخي هزينه‌ها را بگيريم. مثل بازداشتگاهها. ما فكر نمي‌كرديم بازداشت‌هاي انبوه داشته باشيم. بازداشتگاهها و مكان‌هاي موقت ظرفيت محدود دارد و بايد امكاناتي داشته باشد، اما اينها دچار خلاء بود. داشتن آبپاش‌هاي كارآمد يا وسايل ضد اغتشاش هم مي‌توانست رو در رويي نيرو را با مردم به حداقل برساند.
ما در اين زمينه مجهز نبوديم. مسئله ديگر آستانه تحمل بود، خستگي مفرط و فرسايش نيروها در فصل گرما باعث شده بود از خود واكنش تند عصبي بروز بدهند كه خسارات را زياد مي‌كرد.
سردار احمدي‌مقدم 22 بهمن را نقطه پايان فتنه پس از انتخابات ذكر كرد و درباره تدابير و توصيه‌هاي رهبر معظم انقلاب براي عبور از بحران‌ها گفت: نقش ايشان در عبور از اين فتنه بي‌نظير بود. نارسايي‌ها را از ما نمي‌پذيرفتند و خواهان برخورد با كساني بودند كه اين نارسايي‌ها را به وجود آوردند. ايشان به دنبال حقوق مردم بودند و در جايي فرمودند «من از اول دوست نداشتم خوني به زمين ريخته شود، اما حالا اين اتفاق افتاده و بايد تلاش كنيم ترميم كنيم.»
وي در پاسخ به سوالي درباره احتمال وقوع دوباره اغتشاشات در كشور گفت: مقام معظم رهبري در جلسه اي با نظاميان مي گفتند "براي نظامي، حمله دشمن فرض است ".
از نظر ما به عنوان سيستم امنيتي وقوع چنين مسايلي و حتي بدترين وضعيت نيز احتمال آن مفروض است و بايد خود را آماده كنيم تا بتوانيم خسارات آن را در جامعه كاهش دهيم. چرا كه هرقدر بتوانيم احتمالات را پيش‌بيني كنيم در پيشگيري موفق تر خواهيم بود.